Eğitim Tercihi

Anadolu Üniversitesi Üstün Zekalıların Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı ve Üstün Yetenekliler Eğitim Programları (ÜYEP) Koordinatörü Prof. Dr. Uğur Sak, üstün yetenekli öğrencilerin eğitimlerindeki en etkili modellerin özel sınıf ve özel okul uygulamaları olduğunu belirtiyor.

Anadolu Üniversitesi Üstün Zekalıların Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı ve Üstün Yetenekliler Eğitim Programları (ÜYEP) Koordinatörü Prof. Dr. Uğur Sak, üstün yetenekli öğrencilerin eğitimlerindeki en etkili modellerin özel sınıf ve özel okul uygulamaları olduğunu ifade ederek, “Bütün öğrencileri üstün yeteneklilerden oluşan bir sınıf için özel programlar geliştirmek ve bu programları özel sınıflarda uygulamak daha etkili bir yöntemdir” dedi.

Anadolu Üniversitesi’nde hem üstün zekalılar öğretmenliği yüksek lisans programı hem de üstün zekalıların eğitimi doktora programının bulunduğunu ve bu alanda ortalama yılda 2-3 öğrencinin mezun olduğunu söyleyen Prof. Dr. Uğur Sak, üstün zekalı ve üstün yetenekli çocukların eğitiminde öğretmenin önemli bir rolü olduğunu belirtti. Üstün yetenekli öğrencilerin öğrenme ve kişilik özelliklerinin diğer öğrencilere göre farklılaşabildiğini ifade eden Prof. Dr. Uğur Sak, “Örneğin üstün yetenekli öğrenciler problemleri çözerlerken sıra dışı yöntemler denerler ve bu davranışlarının ödüllendirilmelerini düşünürler. Üstün yeteneklilerin eğitimi alanında eğitim almış öğretmenler bu tip öğrencilerin bu gibi özelliklerini bilirler ve eğitimlerinde buna uygun tutumlar sergilerler. Ayrıca üstün yetenekli öğrencilerin eğitimlerinde kullanılan özel öğretim yöntemleri ve teknikleri bulunmaktadır. Genel eğitim öğretmenleri genel olarak bu tekniklerden haberdar değillerdir” diye konuştu.

ÜSTÜN ZEKALILAR ÖĞRETMENLERİNDE DÖRT NİTELİK ÇOK ÖNEMLİ

Prof. Dr. Uğur Sak, üstün yetenekli ve üstün zekalı çocuklara eğitim veren öğretmenlerde dört niteliğin çok önemli olduğunu belirterek bu nitelikleri şöyle sıraladı:

*Birincisi, eğitim verdikleri alanda yeterince bilgili olmalılar. Üstün yetenekli öğrenciler öğretmenlerin sundukları bilgilerdeki kopuklukları çok iyi fark ederler.

*İkincisi öğretmenlik becerileri yüksek olmalı, farklı öğretim tekniklerini ve stratejilerini bilmeliler.

*Üçüncüsü, hoşgörülü ve açık görüşlü olmalılar. Üstün yetenekli öğrenciler sık sık sıra dışı fikirlerini dile getirirler. Öğretmenler bu fikirlere hazır olmalı ve eleştirmekten çok teşvik etmelidir.

*Dördüncüsü ise, üstün yetenekli öğrencilerin öğretmenleri zeki olmalıdır. Zeka olarak öğrencilerine model olabilirler.

Üstün zekâlı ve yetenekli çocuklara eğitim veren öğretmenlerin yaşadığı en büyük sorunlarından birinin üstün yetenekli öğrenciler için ellerinde program bulunmaması olduğunu belirten Prof. Dr. Sak, “Özellikle ilkokul yıllarında üstün yetenekli öğrencilerin derslerdeki tekrarlardan ve derslerin yavaş işlemesinden sıkılırlar. Bu durum öğretmenler tarafından da fark edilir ancak onlar için uygulayabileceği özel bir programı yoktur” dedi.

Üstün yetenekli ve üstün zekalı çocukları belirlemek için çeşitli merkezlerde, üniversitelerde ve rehberlik araştırma merkezlerinde zeka testlerinin uygulandığını kaydeden Prof. Dr. Uğur Sak, bunun yanı sıra, yaratıcılık testleri, özel yetenek testler ive akademik yetenek testlerinin de kullanıldığını söyledi.

Üstün yetenekli öğrencilerin eğitimlerindeki en etkili modellerin özel sınıf ve özel okul uygulamaları olduğunu ifade eden Prof. Dr. Sak, “Bütün öğrencileri üstün yeteneklilerden oluşan bir sınıf için özel programlar geliştirmek ve bu programları özel sınıflarda uygulamak daha etkili bir yöntemdir. Karma sınıflarda öğrenci profilleri çok heterojen olabilmektedir” dedi.

ÜYEP’DE FEN VE MATEMATİK AĞIRLIKLI EĞİTİM VERİLİYOR

Anadolu Üniversitesi bünyesinde yer alan Üstün Yetenekliler Eğitim Programları (ÜYEP) hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Uğur Sak, şunları söyledi: “ÜYEP, 2007 yılında TÜBİTAK desteği ile kuruldu, 2014 yılında ise uygulama ve araştırma merkezi oldu. ÜYEP’de üstün yetenekli öğrenciler için hafta sonları ve yaz programları bulunmaktadır. Öğrenciler hafta içi günlerinde normal okullarına, hafta sonlarında ise ÜYEP programlarında devam etmekteler. ÜYEP programlarında fen ve matematik eğitimi ağırlık kazanmaktadır ancak kişilik eğitimi, yaratıcı yazma, yaratıcı drama gibi çeşitli ders menülerimiz de bulunmaktadır. ÜYEP başvurularının Aralık ayında, tanılama sınavları ise Ocak ayında yapılır. Ekonomik durumu iyi olmayan öğrencilere burs da verilmektedir.”