Eğitim Tercihi

Hürriyet Yazarı Mehmet Ali Birand’ın bugünkü yazısı.

Kim ne derse desin, Kürtçe'nin okullarda seçmeli dil olarak öğretilmesi kararı, tarihi bir adımdır. BDP ve PKK yetersiz görüyorlar, ana dilde eğitim konusunda ısrar ediyorlar. Taleplerini en üst düzeyde tutmak istiyorlar. Kendi taktiksel hesaplarından dolayı haklı olabilirler. Ancak Türkiye'nin bu kararla yepyeni bir süreç başlattığını da kimse reddedemez.

Fazla değil, özellikle 1980-90'larda sokaklarda Kürtçe konuşan avı vardı. Duvarlara Kürtçe yazı yazmak en büyük suçlardan biriydi. Mahkemelerde, Türkçe bilmeyenler kendilerini savunamazlardı. Tam anlamıyla bir dil savaşı yaşanırdı. 12 Eylül yönetiminin en sert inkar politikalarından biri buydu.

Bırakın konuşmayı, Kürtçe müzik dinleyeni dahi polis kovalar ve yakaladımı hapse atardı. Hiç unutmam, Diyarbakır'da bir taksiye binmiştim. Şöför bir kaset koydu ve daha ilk namelerle birlikte hemen çıkardı. Kürtçeydi. Bana döndü "Abi kusura bakma hata ettim. Ne olur polise söyleme..."diye yalvarmaya başladı. Kendimi çok kötü hissetmiştim. Bir insanın dilinin yasaklanması, anlaşılabilecek birşey değildi...

Bugün gelinilen noktaya bakın.

Nerelerden geçtik ve nereye geldik.

İşte, bu açıdan bakınca, Kürtçe'nin seçmeli dil olarak kabul edilmesi, neresinden bakılırsa bakılsın, bence tarihi bir adımdır.

Eski inkar politikasının, artık tümüyle devre dışı bırakıldığının bir işaretidir.

Şimdi tepkiler olacaktır.

Yeterli bulunmayacaktır.

Özellikle BDP ve PKK tutumlarını ortaya koydular bile. Ana dilde eğitim beklerken, seçmeli dil önerisiyle karşılaşmalarına tepkileri çok sert. Bir toplumun ana dilinin, sanki Fransızca-İngilizce öğretiliyormuş gibi muamele görmesini kabul edemiyorlar. Tarihi de, matematiği de ana dillerinde okumak istediklerini söylüyorlar.

Bu tepkiyi anlamak mümkün. Zira kendi politikalarına göre, ana dil vazgeçilmez unsurlardan biri. Pazarlığı en üst düzeyde tutmak isteyeceklerdir. Ankara ile görüşmelerde, ana dil kartını kolay kolay bırakmayacaklardır. Kendi siyasetleri bunu gerektiriyor.

Bunu istemelerinin başlıca nedeni, BDP-PKK ikilisinin çözüm hedefi. Yani Güneydoğu'da kendilerinin yönetebilecekleri ve fiilen kontrol edebilecekleri bir bölge kurabilmek. O zaman da, ana dilde eğitim bu projenin en önemli unsurlarından biri oluyor. İşte bu açıdan, seçmeli dili reddetmeleri çok doğal görülüyor.

Ankara ise, Kürt sorununu çözebilmek için adımlar atıyor. Bölge halkının bir kesiminin beklentilerini karşılamak istiyor ve kendi yanına çekmeye çalışıyor.

İki yaklaşım arasında son derece önemli bir fark var.

Biri Kürt sorunu, diğeri ise özerk bölge kurulmasıyla ilgili.

CHP'nin dil konusundaki tutumu da seçmeli dilden yana. AKP-CHP cephesi gerçek bir işbirliği oluşturabilirlerse, bu konuda elleri çok güçlenecek demektir..

"İyi, ancak yetersiz..." diyebilirsiniz, ancak bu gelişmenin boyutlarını düşündüğünüzde, verilen kararın ne kadar hayati bir önem taşıdığını görmezden gelemezsiniz.

Türkiye nihayet, Kürt kökenli vatandaşlarını gerçekten kendinden saydığını gösterme niyetini sergiledi. Daha atılacak birçok adım var tabii, ancak öylesine bir sürece girdik ki, artık kolay kolay geri dönülemez.

BIRAKIN ANA DİLİ, SEÇMELİ İÇİN DAHİ ÖĞRETMEN YOK...

Aslında kolay birşeymiş gibi konuşuyoruz.

Bunların başında, bırakın ana dil eğitimini, şu anda tartışılan seçmeli dil konusunda dahi, Kürtçe ders verecek öğretmen yok. Öğretmensiz bir dil öğrenilemeyeceğine göre, ilk iş olarak öğretmen yetiştirilecek. Bu gerçeği gözden kaçırmamak gerekir.

Unutulmaması gereken diğer bir nokta da, seçmeli dilin küçümsenmemesidir.

BDP'ye göre, seçmeli dil bahşiş vermek gibi bir şey. Hiçbir anlamı olmayan, göz boyamadan ileri gitmeyen bir adım.

Ben hiç öyle görmüyorum.

Özellikle Güneydoğu'da eğer gerekli ilgiyi bulursa -ki bu konuda çok kuşkular var- Kürtçe genç kuşakların artık unutmayacakları bir dil olacak. Toplumda yerini bulacak. İleride bir adım daha atıldığında daha da yaygınlaştırılabilecek bir eğitime dönüşecek.

"BİR SÜRE BİRBİRİNİZİ KIRMAYIN..."

Kılıçdaroğlu  son derece önemli bir noktaya parmak bastı.

Giderek çığırından çıkan liderler atışmasına bir son verilmesi gerektiğine dikkat çekti. "Artık birbirimizi kırmayalım" dedi.

Gerçekten de yeter.

Liderler, bu kırıcı üslubun kamuoyunun hoşuna gittiğini ve bu tutumun getirisi olduğuna inanıyorlarsa çok yanılıyorlar. Zaman zaman hoşa gider. "Bak bizimki nasıl da oturttu..."diye övünebilirler, ancak bu kavga öylesine uzadı ki, bıkkınlık verir oldu.

Hele şimdi, Kürt sorunun çözüm süreci yaşanırken... AKP ile CHP'nin önemli bir işbirliğine kaydıkları sırada, aynı kavgayı sürdürmek aksine tepki yaratıyor.

Kılıçdaroğlu haklı..."Kavga ediyoruz, cenazeler artıyor..." diyor.

Bırakın, bir süre birbirinizi kırmayın ve işbirliğini ön plana çıkarın, bakın göreceksiniz bu ülkenin yüzü değişiverecek. Hele artık önümüz yaz. İnsanların kavga gürültüden özellikle kaçtıkları bir dönem.

Toplumun bu kadar özveriyi sizlerden beklemesi çok mu geliyor?

(Mehmet Ali Birand-hürriyet)

Seçmeli ders olarak Kürtçe önemli!

Milliyet Yazarı Hasan Cemal’in yazısı.

Kürtçe, okullarda seçmeli ders olarak... Tarihi bir adım mı? Yoksa Kürtçe eğitim olmadan olmaz mı? ‘Asimilasyon’un devamı mı? Olumlu ama yetersiz mi? Kürtlerin eşitliği diyorsak, bu ancak ‘Kürtçe eğitim’den mi geçer? Tartışalım ama silahlar da sussun!

Kürtçe, okullarda seçmeli ders olarak... Tarihi bir adım mı?

Yoksa Kürtçe eğitim olmadan olmaz mı? ‘Asimilasyon’un devamı mı?

Olumlu mu?

Olumlu ama yetersiz mi?

Sembolik bakımdan mı önemli?

Kürtlerin eşitliği diyorsak, bu ancak ‘Kürtçe eğitim’den mi geçer?

Evet, yeni tartışma konumuz.

Başbakan Erdoğan’ın geçen gün açıkladığı okullarda seçmeli ders olarak Kürtçe kararına dudak bükmek bence yanlıştır.

Yaşadığımız memleket Türkiye.

Nerelerden geliyoruz.

Onun için seçimlik ders olarak dahi olsa, Kürtçenin okullara girmesi önemli ve olumlu bir adım.

Yeterli mi, elbette değil.

Asimilasyon devrini gerçekten kapatmak istiyorsak, Kürtler ‘eşit vatandaş’sa, bunun en önemli adımı hiç kuşkusuz ‘Kürtçe eğitim’dir.

Bir noktanın unutulmaması lazım.

Kürt sorunu, PKK, şiddet ve terör sahneye çıkmışsa, bunların temelinde Kürt dilinin ve kimliğinin inkarı yatar.

Bu inkârın sona ermesi de, sadece Kürtçe’nin seçimlik ders olarak kabullenilmesinden değil, Kürtçe eğitim hakkının teslim edilmesinden geçer.

Herkes böyle düşünmüyor.

Olabilir.

Burada önemli olan, farklı düşündüğümüz için birbirimizin gırtlağına sarılmaktan kaçınmaktır.

Oturup konuşmaktır.

Diyalog ve uzlaşma ortamı yaratmaktır.

Bunun için de önce parmakları tetikten çekmek gerekir.

Parmakları tetikten çekmek...

Yani dağda silahların susması...

Silahların gömülmesi değil, önce susması... Ateşkes, eylemsizlik ne derseniz deyin. Yapılacak ilk iş, dağdan ölüm haberlerinin gelmesine son vermektir.

Sonra da zamanı torbaya sokmaya çalışmadan, meseleleri önem derecesine göre zamana yayarak konuşmaya başlamaktır, özellikle kapalı kapılar arkasında.

Anlaşılan o ki, bu açıdan mutfakta yine bir şeyler pişirmeye çalışanlar var. Iraklı Kürt liderler Talabani’yle Barzani ve Washington’daki bazı odaklar da devrede.

Başbakan Erdoğan yönetimiyle Kılıçdaroğlu CHP’sinin son zamanlardaki yumuşak çizgileri de göz önünde tutulursa, insan iyi şeyler olabilir duygusuna kapılabiliyor.

En azından bir iyimserlik...

Biliyorum, bardağın boş tarafını da...

KCK operasyonları hız kesmiyor.

Son olarak Van Belediye Başkanı tutuklandı. Hakkari bir başka alem; BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ı haklı olarak isyan ettiriyor.

KCK’dan hapisteki avukat sayısı 40.

Van milletvekili Aysel Tuğluk hakkında 14.5 yıl hapis isteniyor.

Söylenecek çok şey var.

Ama her zaman her şey aynı anda söylenmez. Üzüm mü yemek istiyoruz, bağcıyı dövmek mi sorusunda düğümlenen basit bir yaklaşım da vardır siyasette, kapıyı açabilir.

Silahın kullanım süresi bitti.

Miadı doldu eski deyişle.

Şimdi siyaset konuşacak, silahlar değil.

Başka çare yok.

Bu yalın gerçeği Kandil de, İmralı da çoktan beri biliyor. Ankara da, siyaset kurumu da bunun farkında. Bölgesel koşullarla uluslararası konjonktür de silah ve şiddetten yana değil.

Elbette, iki tarafta da Ahmet Altan’ın deyişiyle bazı derin yapılar var, barışı çomaklamak isteyen.

Bu ‘karanlık’ odaklar hep vardı, her zaman da olacak. Önemli olan onların tuzağına düşmeyecek kadar kararlı olmak ve ne yapacağını bilmektir.

(Hasan Cemal-milliyet)

Ana dilde eğitim ve Kürtçe seçmeli ders

Sabah Gazetesi Yazarı Hasan Celal Güzel’in bugünkü yazısı

Başbakan Erdoğan, 'Demokratik Açılım' çerçevesinde, 'Kürtçe'nin seçmeli ders olarak okutulmasına karar verildiğini açıkladı. Ana dilin öğretilmesi için devlet üzerine düşeni yapmalıdır. Bu maksatla, devletin açacağı kurslar ile Millî Eğitim Bakanlığı'nın gözetiminde özel olarak açılacak 'dil kursları' kullanılabilir. Ayrıca bölgede, Kürtçe (Kurmançi veya mahallinde konuşulan lehçe) 'seçmeli ders' olarak okutulabilir.

BDP'li Kışanak, Başbakan Erdoğan'ın, Kürtçe'nin seçmeli ders yapılacağını söylemesinden hiç memnun değil. Zira ırkçıbölücü Kürtçülerin asıl isteği, 'ana dilde eğitim' başlığı altında Türkiye'de iki dillilik, hattâ çok dillilik oluşturarak bölünmeyi gerçekleştirmektir.

Bir milleti bir arada tutan esas unsurların başında ortak din ve kullanılan 'ortak dil' gelir. Milletin yaşadığı coğrafyada, yani vatan topraklarında ana dilleri farklı vatandaşlar yaşayabilir ve kendi ana dilleriyle konuşabilirler. Ancak bu durum müşterek resmî dilin önemini ve rolünü değiştirmez.

***

'Çokkültürlülük', takdim edildiği gibi 'zenginlik' değildir. Farklı kültürler 'millî kültür'ün parçalarıdır. Üniter ve millî devletlerde 'resmî dil' vardır ve eğitim bu dille yapılır. Bu, 'tek millet' olmanın gereğidir.

İki dilli ya da çok dilli ülkeler ya bölünmüşlerdir veya bölünmenin eşiğine gelmişlerdir. Bunu gören federatif devletler bile 'iki dil'e izin vermemişlerdir. ABD'de 'iki dillilik' yoktur. Üstelik talep edilen ikinci dil, en az İngilizce kadar gelişmiş 'İspanyolca'dır. İsviçre, Kanada, Belçika gibi ülkeler 'Çok dillilik' konusunda doğru örnekler değildir. Belçika ve Kanada, bu yüzden bölünmek üzere olan ülkelerdir.

Bir etnik kimliğin tanınması, 'millî kültür'ün ve ortak 'resmî dil'in önemini azaltmaz ve 'iki dilliliği' gerektirmez.

Son günlerde 'ana dilde eğitim' furyası başladı. 'Yeni Anayasa' hazırlıklarının Kürtçülerin iştihalarını kabarttığı, 'Çokkültürlülük' oluşturarak 'millî birlik ve bütünlüğü' baltalayacak uygulamaları başlatmaya çalıştıkları görülmektedir.

***

Ana dilde eğitim yapılması birçok bakımdan imkânsız ve mahzurludur. Şöyle ki:

1. Ana dilde eğitim, dünyanın her yerinde genellikle 'azınlıklar' için geçerli olmuştur. Kürtler ve diğer Müslüman etnik gruplar azınlık değil, Türkiye'nin aslî unsurları ve Türk Milleti'nin parçalarıdır.

2. 'Dil' kriteri, bir azınlığı belirlemede doğrudan bir ölçüt olarak kabul edilmemektedir. Demokratik kültürün olgunlaştığı sistemlerde, kültür farklılıklarına iki model çerçevesinde inceleyerek çözüm arayabiliriz. Bunlardan 'çokkültürlülük' ayrışmayı, 'bireysel haklar' çözümü ise birleşmeyi doğurur. 3

. Dil konusunda tâviz veren ülkeler, daima bölünmüş ya da bölünmenin eşiğine gelmişlerdir.

4. 'Kürtçe', eğitim için uygun bir dil değildir. Araştırmacılar, Kürtçe'nin ayrı lehçelerini konuşanların birbirlerini anlayamadıklarını vurgulamaktadır. Esasen Kürtçe yayınlanmış kitap sayısı birkaç yüzü geçmemektedir.

5. Kürtçe eğitim neticesinde, bölge halkında fırsat eşitliği bakımından denge bozulacak ve istihdam konusunda güçlükler başlayacaktır. Ayrıca, gerekli sayıda, öğretmen vasfı taşıyan kişilerin temini de imkânsızdır.

6. Özetle, ana dilde eğitim konusunda en önemli mahzur, ortak kültür değerlerine sahip insanımız arasında ayrışmaya sebep olmasıdır. Bir millî ve üniter devlette resmî dil dışında eğitim yapılması siyasî bölünmeye temel teşkil eder. Zira eğitim sadece bilgilerin değil, ortak değerlerin de aktarılmasının yoludur.

***

Geliniz önce ortak, bilimsel ve kullanılan bir Kürtçe geliştirelim. Bir yandan resmî dilimiz Türkçemizi öğrenip eğitimimizi yaparken, diğer yandan bu geliştirip zenginleştirdiğimiz Kürtçemizi de yaşatalım.

Devrim gibi bir karar: Kürtçe seçmeli ders

Hürriyet Gazetesi Yazarı Ahmet Hakan’ın bugünkü yazısı.

-  Hükümeti beğenmeyebilirsiniz.

-  Uludere konusundaki tavrını gayriinsani bulabilirsiniz.

-  Kürt sorununun çözümünde güvenlik politikalarına abanmaya başladığını düşünebilirsiniz.

-  KCK operasyonlarında ölçünün kaçtığına inanabilirsiniz.

Bütün bunlar...

Kürtçenin okullarda seçmeli ders olmasının “devrim gibi bir karar” olduğu gerçeğini değiştirmez.

Muhalefet etmek demek, hakkı hiçbir zaman teslim etmemek demek değildir.

Kürtçe eğitim

Sabah Gazetesi Yazarı Nazlı Ilıcak’ın yazısı.

Tayyip Erdoğan, Kürtçe'nin seçmeli ders olacağını açıkladı. Barış ve Demokrasi Partisi (BDP), "ana dilde eğitim" diyerek, memnuniyetsizliğini ifade etse de, bu önemli bir adım. Üstelik, sadece Kürtler için değil, Türkiye'de yaşayan ve dilini öğrenmek isteyen herkese böyle bir imkân sunuluyor. Zaman içinde, ana dilde eğitime de geçilebilir; geçilmelidir de.

Kimileri demokratikleşme sürecinin yavaş ilerlediğinden şikâyet ediyor. Ama 2003'le kıyas ettiğimizde, Türkiye'nin her bakımdan çok farklı bir yerde olduğunu görmemek mümkün değil. İnkârcı bir zihniyetten kopup, Kürtçe eğitime kadar nihayet gelindi. Fakat daha kat edilmesi gereken uzun bir yol var. Anayasa bunlardan en önemlisi. Bakalım nasıl bir vatandaşlık tanımı yapılacak? Kürt dilinde eğitim ve başka haklar anayasada teminat altına alınacak mı? Özellikle CHP ve AK Parti arasında diyalog başlaması, bende, demokratikleşme adımlarının hızlanacağı umudunu yaratıyor.