Eğitim Tercihi

Sosyo-ekonomik koşul ve cinsiyet, dil gelişimini etkiliyor. Prof. Dr. Aylin Küntay önderliğinde kurulan Koç Üniversitesi öğrencileri Dil ve İletişim Gelişimi Araştırma Grubu’nun 3.538 çocuk üzerinde yaptığı araştırmaya göre, kız çocukları ve iyi koşullarda yetişen çocukların dili daha fazla gelişiyor.

Koç Üniversitesi Dil ve İletişim Gelişimi Araştırma Grubu, 4 yaşdan 6 yaşa kadar olan bebeklerin zihinsel ve sosyal gelişimlerini, iletişime yoğunlaşarak inceliyor. Erken çocukluk dönemi ile ilgili yapmış olduğu dil ve iletişim gelişimi çalışmaları nedeniyle Hollanda’dan Prens Claus Gelişim ve Eşitlik Kürsüsü Ödülü’ne layık görülen Prof. Dr. Aylin Küntay önderliğinde araştırmalarını yürüten grup, kız çocuklarının ve iyi koşularda yetişen çocukların dilinin diğerlerine göre daha fazla geliştiğini saptadı.

Gelişim anne karnında başlıyor

Çocukların dil gelişimi sürecinin bebekler konuşmadan çok önce başladığını, henüz ana karnındayken bile duydukları ses ve konuşmaları takip ettiğini söyleyen Prof. Dr. Küntay, farklı sosyo-ekonomik koşulların dil gelişiminde etken olduğunu söylüyor. Toplam 3.538 çocuktan veri topladıklarını anlatan Prof. Küntay, “Sonuçlar, kızların ve daha iyi şartlarda yaşayan çocukların dil ve iletişim gelişimlerinin daha erken başladığını ve daha hızlı geliştiğini gösteriyor” diyor. Prof. Dr. Küntay, şöyle konuşuyor: “Yapılan araştırmalar; çocukların 6 aylıkken sözcüklerin anlamı öğrendiğini, 8 aylıkken işaretlerle iletişim kurmaya başladığını, 12-18 ay civarında da cümleleri anlamaya başladığını gösteriyor. Yani aslında, dil gelişimi süreci çocuklar konuşmaya başlamadan çok önce başlıyor.”

Evde dil öğretici ortamlar yaratın

Dil gelişiminin zihinsel gelişimin en önemli parçalarından biri olduğunu anlatan Küntay, “Son yıllarda yapılan birçok çalışma, duydukları dili hızlı öğrenen çocukların zihinsel beceriler açısından da ileri olduğunu gösteriyor” diyor. Küntay, evde dil öğretmeye yönelik ortamlar yaratmanın önemine de değiniyor: “Çocukla yemek pişirirken, evi düzenlerken, gezerken, oynarken bol bol diyalog kurulmalı. Çünkü 3 yaşından küçük çocuklar televizyon ya da diğer araçlardan dil öğrenemiyorlar. İnsanlarla etkileşim içinde ‘al-ver’ yaparken çok rahat kelime kapıyorlar. Daha sonraki yaşlarda ise dağarcıklarına yeni kavramları ekliyorlar. Ama bunları anlamaları için 3 yaşına kadar geliştirdikleri birikim çok önemli. Dil öğretici ortamlar, evin içinde yaratılabilir. Çocuğa bebekliğinden beri kitap okumak, masal ve hikaye anlatmak çok önemli. Bu ortamlar; çocukla vakit geçiren yetişkinlere, günlük hayatlarında karşılaşma olasılığı düşük olan sözcükleri ve dil yapılarını kullandırıyor.”

Küntay, ayrıca okul öncesi eğitimin dil gelişimi açısından çok önemli olduğuna da dikat çekerek, “Çocukla evde yapılan dili geliştirici etkinlikler kısıtlı ise, okul öncesi eğitim dil gelişimi sürecinde önemli rol oynar. Çocuğun 2 yaşından itibaren yaşıtları ve öğretmenleriyle dil kullanarak paylaşım yapma ve sorun çözme konusunda öğreneceği çok şey var” diyor.

Prof. Dr. Aylin Küntay kimdir?

Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde okudu. University of California, Berkeley, Psikoloji Bölümü’nden yüksek lisans ve doktora, University of California, Berkeley Bilgi Sistemleri Yönetimi Bölümünden yüksek lisans dereceleri aldı. Küntay, daha sonra University of California, Berkeley Dilbilim bölümünde doktora sonrası araştırmacı olarak çalıştı. 1999 yılından beri Koç Üniversitesi Psikoloji Bölümünde öğretim üyesi. 2006 yılından beri aynı üniversitedeki Dil ve İletişim Gelişimi Çalışmaları Laboratuvarı’nın da yöneticisi. Ocak 2012’den beri Journal of Child Language’de (Cambridge Üniversitesi Yayınevi) Yardımcı Editörlük görevini devam ettiriyor.(hürriyeteğitim)