---

---

Hafızamızı tazeleyecek olursak ;1997 yılında uygulanmaya başlanan Liselere Geçiş Sınavı’ndan (LGS), ile  başlayan sınav sistemi 2005’de değiştirilerek Ortaöğretim Kurumları Sınavı’na (OKS) dönüştürüldü. Sonra MEB OKS’de bazı değişikliklere gitti ve İlköğretim Başarı Puanı (İBP) ilk kez uygulanmaya başlandı. 2008’de ise OKS son kez uygulanıp o dönem 6. ve 7. sınıfta olanlar sene sonunda Seviye Belirleme Sınavı’na (SBS) girdi. Sonra her sene yapılan SBS’den vazgeçildi. Tekli SBS sistemine geçildi. Bu sistem iki yıl uygulandı. Son olarak SBS’nin de bu yıl son kez yapılacağı açıklanarak merkezi yazılılardan oluşan yeni bir sisteme geçildi. Yeni sistem üçlü SBS sisteminin kısmen de olsa özelliklerini taşıyor.

Yani özetle;

1997:LGS tek sınav :sadece 8. Sınıflara yapılıyordu

2005: OKS tek sınav: sadece 8. Sınıflara yapılıyordu.

2008: SBS Üç sınav: 6.7.8. sınıflara yapılıyordu.

2010 :SBS tek sınav :8. Sınıflara yapılıyordu.

2013: TEOG: Merkezi yazılılar.(6.7.8 sınıflarda her dönem 6 sınav toplam 36 sınav) yapılacak.

Milli Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanan yeni ortaöğretime geçiş sisteminde, 2013-2014 eğitim öğretim yılından başlayarak 6 temel ders için 8. sınıfta öğretmenleri tarafından dönemsel olarak yapılan sınavlardan bir tanesi merkezi gerçekleştirilecek.

Hangi derslerden yazılı yapılacak?

Fen ve teknoloji, matematik, Türkçe, yabancı dil, din kültürü ve ahlak bilgisi ile inkilap tarihi ve Atatürkçülük dersleri, merkezi değerlendirme sistemi kapsamında olacak. Merkezi değerlendirmeler iki yazılısı olan derslerin( Din Kültürü , inkilap tarihi ve Atatürkçülük)  birinci yazılısı, üç yazılısı olan derslerin(Fen ve teknoloji, matematik, Türkçe,Yabancı dil) ise ikinci yazılısı merkezi yapılacak.

Yazılılar hangi tarihte ve nasıl yapılacak?

Test usulü sınavlar, aralık ve nisan aylarında düzenlenecek. Merkezi değerlendirmeler her dönem iki okul gününe yayılarak yapılacak. O günlerde okullar tatil edilecek. Öğrenciler merkezi sınavlara kendi okullarında girecek. Öğretmenler ise merkezi sınavlarda kendi okullarından farklı okullarda gözetmen olacak.

Yazılı soruları nasıl olacak?

Sorular çoktan seçmeli (4 seçenekli) olacak. Yanlış cevaplar doğru cevapları etkilemeyecek. İlerleyen yıllarda Fatih Projesi kapsamında sistem sürekli güncellenecek. Merkezi yazılılar ilerleyen yıllarda açık uçlu soruları da içerecek. Daha uzun vadede ise okullarda yapılan bütün yazılıların merkezi olarak düzenlenmesi planlanıyor.

Sınava katılamayan öğrenci ne yapacak?

Bakanlık tarafından yapılan sınavlara katılamayan öğrencilere telafi hakkı verilecek. Bu öğrenciler bir sonraki hafta Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen, kendi okulunun dışındaki bir okulda sınava girebilecek.

Yazılı sınav sonuçları Liselere yerleştirmede nasıl kullanılacak?

Öğrencinin 6, 7 ve 8’inci sınıf yıl sonu başarı puanlarının aritmetik ortalamasının yüzde 30’u ile 8’inci sınıf ağırlıklı merkezi sınav puanının yüzde 70’inin toplamı, liselere yerleştirmelerde kullanılacak. Öğrencilerin yaptıkları okul tercihleri puan esasına göre değerlendirilecek ve yerleştirmeler merkezi olarak elektronik ortamda gerçekleştirilecek.

Peki sistemin artıları eksileri nedir?

Yeni sitemin artısı olduğu kadar eksileri de olacaktır. Sistemin artıları;

1-            Okula devam konusunda olumlu katkı sağlayacaktır.

2-            Öğretmenleri daha aktif hale getirerek müfredatın tam olarak işlenmesi yönünde rolü olacaktır.

3-            Ülke genelinde müfredatın aynı zamanda tamamlanmasının önünü açacaktır.

4-            Öğretmen öğrenci veli  iletişimini artıracaktır.

5-            Tek sınava bağlı olumsuzlukları ortadan kaldıracaktır.

6-            Dersi derste öğren mottosu önem kazanacaktır.

7-            Sistem olumlu işlerse ve sürece yayılan ölçme nedeniyle öğrenci ders dışı sosyal aktivitelere zaman ayırabilecektir.

8-            Yılsonu başarı puanının etkisi nedeniyle Görsel sanatlar, Müzik, Beden Eğitimi gibi derslerden alınan notlarda önemli hale gelecektir.

Sistemin olumsuz yanları;

1-            Müfredatın  ülke genelinde aynı zamanda bitirilmesinin zorlukları öğretmenlerde strese yol açacaktır.

2-            Öğrencilerin sınavı kaçırması durumunda raporları varsa sınava alınabileceği gerçeği rapor alımlarını artıracaktır.

3-            Yabancı dil sınavının olması avantajlı özel okullar nedeniyle rekabette haksızlığa yol açacaktır.

4-            Yılsonu başarı puanının %30 etkili olması okullarda hormonlu notları artıracağı gibi veli – öğretmeni karşı karşıya getirecektir.

5-            Sınavların çokluğu ve yıl içine yayılması özel ders, dershane, okul hazırlık kurslarına ihtiyacı artıracaktır.

6-            Sınav kaygısı azaltılması bir yana kaygı sınav sayısı ile birlikte artacaktır.

7-            Sınav sayısının çokluğu nedeniyle güvenlik konusunda sorunlar yaşanacaktır.

Mili Eğitim Bakanlığı,son kez yapılan SBS’nin ardından yeni sınav siteminin şeklini belirledi. Yaklaşık 4 milyon öğrenciyi ilgilendiren sınavlarla ilgili biz eğitimcilerin kaygılarının olması doğal. Yeni sistem uygulandığında olumlu- olumsuz yanlarını görerek daha gerçekçi değerlendirmeler yapabileceğiz. Ortak akıl; öğrencilerimizin liseye geçişini en etkili yöntemle oluşturmak. Beklentilerimizi bu sitem karşılar mı? Yıl sonunda bunu hep birlikte görebileceğiz.

Hayati Oktay

Uzman Eğitimci