---

---

Hayati OKTAY / Uzman Eğitimci

Özel okul sayısı ülkemizde her geçen gün artıyor. Son yıllarda marka temelli bir artış söz konusu. Okul sayısı artarken bir taraftan da rekabet ortamı oluşuyor. Bu rekabet ortamı genellikle fiziki mekanların donanımlı olması ile yarışır durumda. Hangi okul fiziki olarak görsel ve donanımlı ise veliyi daha kolay ikna edebileceğini düşünüyor. Süslenmiş cümlelerle eğitim modelleri anlatılıyor.  Bunun geçici bir kelebek etkisi oluşturacağını söyleyebilirim.

Fiziki imkanlar ne kadar iyi olursa olsun bu mekanlara hayat veren seçilen yönetici ve öğretmenlerdir. Yönetici ve öğretmenlerin nitelikli olması, ahenk içerisinde çalışması ve olumlu bir okul iklimi oluşturması fiziki mekanların donanımından daha üstündür. Bu nedenle sadece okul mekanlarının, kullanım alanlarının iyileştirilmesi okulu kaliteli okul yapmaz. Özel okul denilince aklınıza hangi okul geliyor? sorusunu sorsam cevabı bir elin parmakları sayısını geçmez . Nedeni bu okulların aşağıdaki süreçlere yaptığı yatırımlardır.

İYİ BİR OKUL OLMANIN SEKİZ ÖNEMLİ ADIMI

1. İyi bir okul, personeline yatırım yapar.

İyi okullar çalışanlarının sürekli kendilerini geliştirmesi için çok çaba harcarlar. Bu okullar, en büyük yatırımı kendi çalışanlarına yaparlar. Bunun için eğitimlere ve okul dışı deneyimlere çok önem verirler. Böylece, hem çalışanlarını güncel tutarlar hem de çalışanların kendileri için önemli olduğu mesajını iletirler.

2. İyi bir okul, performansı baz alır.

İyi okullar, performans bazlı çalışmayı benimserler. Yani, hak edilen ücret ve terfiler, gerçekten de iyi performans gösteren, çalışkan, yetenekli çalışanlara verilir. Her okulda olduğu gibi, iyi okullara girebilmek için de tanıdıklar veya bitirilen üniversite etkili olabilir. Ancak, iyi okullarda kapıdan içeri girdikten sonra artık önemli olan yöneticilerle olan iyi ilişkiler değil çalışanların performansıdır.

3. İyi bir okul, yönetici ve öğretmenin arkasında durur.

Bazı okullar, bazı durumlarda çalışanlarının velilerle olan ilişkilerde yaşanan sorunlarda kim haklı kim haksız tam olarak anlamadan veliyi haklı görebilirler. Bu durumda öğretmeni ve yöneticiyi risk almamaya, inisiyatif kullanmamaya itebilir. İyi okullar risk almalarına izin verir ve risk almaya cesaret edebilenlere saygı duyar. Ayrıca, risk alıp başarısız olanları bu sebeple harcamaz. Çünkü, risk alabilmek zordur ve okullarda rekabet ortamında ihtiyacı olan yaratıcılığı arttırır.

4. İyi bir okul, eğitim teknolojilerini yakından takip eder.

Günümüzde eğitim okulda defter ve kitaba bağlı olarak sürdürülen eğitim yaklaşımından uzaklaşmaktadır. Bu değişim için İyi okullar, eğitim teknolojilerini bilen, araştıran eğitimcileri bünyelerine alırlar. Eğitim teknolojileri ile defter, kitap , dijital içerikten oluşan hibrit bir öğrenme ortamı oluştururlar.

5. İyi bir okul, kendilerine uygun eğitimciyi arar.

İyi okullar işe alım sürecinde standartlarını yüksekte tutarlar. Adayların kriterlere uygun olması, deneyimlerinin istenilen seviyede olması önemlidir. Ücret politikası ve özlük haklarına önem verir. Kurumsal bir ücret skalası vardır. Bunun için adayları çetin bir mülakat süreci bekler. Çünkü bilirler ki, yetenek yeteneği çeker.

6. İyi bir okul, personele güven verir.

İyi okullar kârdadır ve sürekli büyürler. Bunun yanında, sadece büyüyen okullar çalışanlarına yükselebilecekleri bir kariyer ve maddi anlamda mutlu olabilecekleri bir gelecek sunabilir.

7. İyi bir okul, yapma ve tasarlamayı öne çıkarır.

İyi okullar, öğrencilerin kendini ifade etmesine olanak tanıyan, kendi tasarımlarını ortaya çıkarmalarını sağlayan, kendi romanlarını yazmaya, kendi ürünlerini ortaya çıkarmaya zemin hazırlayan bir öğretim zenginliği sunarlar. Bu okullarda öğretmenler, bazen lider, bazen rehber, bazen katılımcı rolündedir. 21. yüzyıl öğrencileri bilgiye kendileri ulaşan öğrencilerdir. Başarı bu öğrencilerle gelecektir.

8. İyi bir okul, ölçme ve değerlendirmeye önem verir.

İyi okullar, eğitim süreçlerini mutlaka ölçer. Öğrenciler arasında mutlaka bireysel farklılıklar olacaktır. Bu farklılıkları önemser ve farklılaştırılmış eğitim yöntem ve uygulamaları ile her öğrencinin ilgi alanına uygun eğitim ortamı sunar. Geliştirilmesi gereken yönleri bulup çıkarır ve eğitimcilerle tartışarak daha iyiyi bulmaya çalışır.

Akademik başarıları yüksek olan öğrencilerin ve okulların özellikleri

Pozitif psikoloji alanında yapılan araştırma sonuçlarına göre akademik başarıları yüksek olan öğrencilerin ve okulların özellikleri aşağıda sıralanmıştır (Knoop, 2011), Akt;M.Yavuz

- Fiziksel ve ruhsal olarak daha sağlıklı öğrenciler,

- Öz belirleme kuramından hareketle bağımsız/özerk olan, içinde bulunduğu durum ve kendi öğrenme süreci üzerinde kontrolü olan öğrenciler,

- Öğretmenlerin öğrenme ve yaratıcılık konusunda iyi bir rol modeli oldukları okullar,

- İçsel motivasyonu vurgulayan okullar,

- Neşe, şükran, huzur, ilgi, umut, gurur, eğlence, ilham, sevgi gibi olumlu duyguların pekiştiği ve ifade edilip desteklendiği okullar,

- Geleceğini olumlu gören iyimser öğrenciler,

- Öğrencinin güçlü yanlarına hitap edilen okullar,

- Öğrencinin öğrenme stiline uygun eğitim anlayışının olduğu okullar,

- Öğrenme ortamının estetik olarak zengin ve duyuları uyaran okullar,

- Keşif yoluyla öğrenmenin gerçekleştiği okullar,

- Yaratıcılığın ön plana çıktığı okullar,

- Öğrencinin kendini ifade edebildiği okullar,

- Öğrencilerin sosyal olarak birbirlerine bağlı olduğu okullar,

- Öğrencilerin biriciklik ve kendine özgülüklerin vurgulandığı okullar,

- Öğrencilerin desteklendikleri ve aynı zamanda potansiyellerine ulaşmaları için zorlandıkları okullar.

Günümüzde bu nitelikleri taşıyan okulları hepimiz biliyoruz. Az ya da çok eksiği olan okul mutlaka vardır, ancak bu özelliklerin çoğunu kendi içinde barındıran ve kültürü haline getiren okullar köklü okul olarak eğitimdeki yerlerini alıyor ve tercih ediliyorlar.