Logo

Öğrencinin öğrenmesini geliştirmek için geri bildirim

Kategori: Kayhan Karlı - Yenilikçi Öğrenme ve Öğretme Merkezi Kurucusu
Çarşamba, 09 Ekim 2013 09:49 tarihinde oluşturuldu



Son yıllarda eğitimcilerle her düzeyde çalışmalarım esnasında dikkatimi çeken nokta, meslektaşlarımın büyük bir kısmının değerlendirme yaparken sonuç odaklı yani öğrenmeyi değerlendirme üzerinde yoğunlaşmış olmaları. Oysa öğrenmeyi değerlendirmek yanında öğrenme için değerlendirme de çok önemlidir. Hatta Dylan William(2009) ´Süreç değerlendirme yani Öğrenme için değerlendirme artık bir öğretim tekniğidir´ diye yazmıştır. Süreç değerlendirmeyi önemli ve değerli kılan yönü ise öğrenme yolculuğu sırasında öğrenene sağlanan geribildirim fırsatlarıdır.

Geri bildirim nedir?

Süreç değerlendirme hakkındaki araştırma literatürünün büyük bir kısmı öğrenme sürecinin bir parçası olarak öğrencilere verilen geri bildirimin önemine işaret eder. John Hattie büyük meta analizinde de öğrenciye verilen geribildirimin etkili öğrenmedeki etki büyüklüğünün altını çizer. Sadler (1989), süreç değerlendirmenin "öğrenmeyi geliştirmek ve hızlandırmak için performans hakkında geri bildirimi sağlamak için özellikle planlanmasını” savunur. Bir öğrenciye değerlendirilebilecek bir çalışmasına cevap olarak bir not vermek, en geniş anlamı dışında, geri bildirim vermek değildir. Buna benzer şekilde öğrenci çalışmaları üzerine yorum yapmak kendi başına geri bildirim vermek değildir. Geri bildirim, öğrenmeye yararlı bir katkıyı temsil edebilmek için dikkatli bir tanım gerektiren bir terimdir.

Ramaprasad (1983, alıntı Walker, 2009) tam ancak özellikle yararlı olmayan bir şekilde geri bildirimi ‘bir sistem parametresinin gerçek seviyesi ve referans seviyesi arasındaki boşluğu gidermek için kullanılan enformasyon’ olarak tanımlıyor.

Öğrenmenin değerlendirilmesi bağlamında ‘sistem parametresi’ bir dersin, konunun veya (sıklıkla) belirli bir ölçme görevinin planlanan öğrenme kazanımlarıdır ve bunların ‘gerçek düzeyleri’ her öğrencinin ölçme görevine verdiği yanıttır. ‘Referans düzeyi’ ise görevin başarıyla tamamlanması için beklenen ve üzerinde uzlaşılmış performans standardıdır. Böylece bu bağlamda geri bildirim, öğrenciler tarafından mevcut performansları ve ideal (öğrencinin öğrenmesine yardımcı olan enformasyon) performans arasındaki boşluğu doldurmak için kullanılacak ve onlara verilen enformasyondur. Yorumlar öğrenci tarafından boşluğu değiştirmeleri için kullanılamıyor veya kullanılmıyorsa o zaman bu yorumlar geri bildirim oluşturmazlar!

Walker’ın (2009) belirttiği gibi, "bir öğrencinin bir boşlukta hareket etmesi için gerekli bir ön koşul öyle yapmasını sağlayacak bir yorum verilmesidir. Yorumlar öğrenci tarafından kullanılabilir olmalıdırlar.” Dolayısıyla, "Çok dikkat etmemiz gereken nokta yorumun sadece niceliği değil, niteliğidir.” (Sadler, 1998).

Geri bildirim hakkındaki araştırmaların çoğu öğrenci ödevlerine verilen yazılı yorumlar üzerinde durmuştur, ancak bir kısmı (Nicol and Macfarlane, 2006) öğrencilerin öğrenme esnasındaki düşünme, motivasyon ve davranışları ile ilgili olarak öz değerlendirme ve öz yönetim becerilerini elde etmelerine yardım edecek daha kapsamlı geri bildirim uygulamalarını ele almışlardır. Bu bakış açısı, geri bildirim sürecini öğretmenden öğrenciye bir ‘ölçme olgusu sonrası’ bilgi iletimi olmaktan çıkartıp öğrencilerin, bilgilerinin, becerilerinin güvenlerinin ve kendilerinin öğrenciler olarak algılarını oluşturmaya yardım edecek sürekli bir diyalog olmaya doğru götürüyor.

Öğrenme tasarımcısı olarak öğretmenin öğretimsel tasarımlarını süreç değerlendirme araçlarıyla zenginleştirerek öğrenenin kendi öğrenmesinin sorumluluğunu almasına destek olabilmesi artık vazgeçilmez yaklaşım olmalıdır.

YASAL UYARI:

Yayınlanan köşe yazısı ve haberlerin tüm hakları ESM Yayıncılığa aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz.