Kalkınma Bakanlığı 2014 -2018 / 10. Kalkınma Planı hazırlıklarını hızla sürdürüyor. Plan için çok çeşitli kamu ve özel bireysel ve tüzel kişiliklerden görüşler alınıyor. Katkı yapması isteniyor ve sağlanıyor. Başbakanlık yayımladığı genelgede bu durumu şöyle açıklıyor: Küresel ölçekte yeni üretim ve tüketim bölgelerinin oluştuğu bir süreçte, planın hazırlık çalışmaları, ülkemizin bu süreçten kazançlı çıkması için gerekli strateji ve politikaların tespit edilmesi açısından önemli bir fırsattır. Bu çalışmalar esnasında, ülke sorunları ve çözüm önerileri, kapsamlı ve ayrıntılı bir şekilde tartışılacaktır. Bu kapsamda, ülkenin geleceğine dair amaç ve fikir birliğine ulaşılabilmesi ve bu suretle planın hayata geçirilebilmesi için toplumun tüm kesimlerince 10’uncu Kalkınma Planı hazırlıklarına geniş bir katılım sağlanması büyük önem taşımaktadır. Kalkınma Planları’nın hazırlık sürecinde katılımcılık anlayışının önemli unsuru olan özel ihtisas komisyonları kurulmaktadır. Kalkınma Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülen; kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum temsilcileri ile akademik çevrelerin bir araya geldiği özel ihtisas komisyonlarının çalışmalarından elde edilen sonuç, değerlendirme ve öneriler plan hazırlıklarına katkı sağlamaktadır. Onuncu Kalkınma Planı hazırlık çalışmalarında da aynı yaklaşım benimsenerek, Kalkınma Bakanlığı tarafından belirlenen konularda özel ihtisas komisyonları kuruldu. Ayrıca, Kalkınma Bakanlığınca davet edilen uzmanlardan oluşan çalışma grupları oluşturuldu. (Başbakanlık Genelgesi, 2012)

Bu amaçlar doğrultusunda, Özel İhtisas Komisyonları (ÖİK) ve Çalışma Grupları (ÇG) oluşturuldu.

Özel İhtisas Komisyonları:

1-Büyüme

2- Cari Açık

3- Yurtiçi Tasarruflar

4- Finansal Hizmetler

5- Vergi

6- Yerel Yönetimler Maliyesi

7- Sosyal Güvenlik Sisteminin Sürdürülebilirliği

8- Kamu İşletmeciliği

9- Kamu Yönetimi

10- İmalat Sanayinde Dönüşüm

11- Madencilik Politikaları

12- Tarımsal Yapıda Etkinlik ve Gıda Güvenliği

13- Bitkisel Üretim

14- Gıda Ürünleri ve Güvenilirliği

15- Hayvancılık

16- Su Ürünleri

17- Sürdürülebilir Orman Yönetimi

18- Ulaştırma ve Trafik Güvenliği

19- Enerji Güvenliği ve Verimliliği

20- Lojistik Hizmetlerinin Geliştirilmesi

21- Turizm

22- İnşaat, Mühendislik-Mimarlık, Teknik Müşavirlik ve Müteahhitlik Hizmetleri

23- Ticaret Hizmetlerinin Geliştirilmesi

24- Adalet Hizmetlerinde Etkinlik

25- Güvenlik Hizmetlerinde Etkinlik

26- Su Kaynakları Yönetimi ve Güvenliği

27- Doğal Afet Yönetiminde Etkinlik

28- Yerel Yönetimler

29- Girişimciliğin Geliştirilmesi

30- KOBİ'lerin ve Esnaf Sanatkârın Güçlendirilmesi

31- Ar-Ge ve Yenilik Sisteminde Etkinlik

32- Sağlık Hizmetlerinde Etkinlik ve Mali Sürdürülebilirlik

33- Eğitim Sisteminin Kalitesinin Artırılması

34- Yükseköğretim Sisteminin Yapılandırılması

35- Kültür ve Sanat

36- Spor

37- İstihdam ve İşgücü Piyasası

38- Yaşlanma

39- Göç

40- Kamu-Özel İşbirliği

41- Yaşanabilir Kentler ve Kentsel Dönüşüm

42- Yerleşme Sistemi ve Ekonomik Coğrafya

43- Bölgesel Gelişmenin Özel Sektör Dinamikleri

44- Mekânsal Planlama

45- Kırsal Kalkınma: Yenilikçi Hizmet Sunumu

46- Kalkınma için Uluslararası İşbirliği: Yaklaşımlar ve Metotlar

Çalışma Grupları:

1-Kamuda Stratejik Yönetim

2- Makine

3- Kimya

4- Otomotiv

5- Elektronik

6- Tekstil, Deri, Hazır Giyim

7- İlaç

8- Mobilya

9- Seramik

10- Demir-Çelik

11- Tıbbi Cihaz ve Tıbbi Malzeme

12- Tarım Arazilerinin Sürdürülebilir Kullanımı

13- Gelir Dağılımı ve Yoksulluk

14- Sosyal Hizmet ve Yardımlar Sistemi

15- Çocuk

16- Gençlik

17- Toplumsal Cinsiyet

18- Özürlülere Sunulan Hizmetlerin Etkinleştirilmesi

19- Mesleki Eğitimin Yeniden Yapılandırılması

20- Eğitim Kademelerine Geçiş Sistemi, Sınavlar, Dershaneler

konularından oluşturuldu.

Özel ihtisas komisyonu, kurumsal temsil ve katılımcılığın yanı sıra uzmanlığın da önemli olduğu, üyelerin kurumsal olarak tespitinin ağırlıklı olduğu, ayrı ayrı koordinatörü, raportörü ve başkanının bulunduğu, raportör tarafından bir ön raporunun hazırlandığı, ilk toplantısında başkanının, çalışma takviminin, toplantı sayısının ve gerekirse alt komisyonların belirlendiği, ön raporun komisyon toplantılarında tartışıldığı, nihai çıktısının raportör tarafından hazırlanan ÖİK Raporu olduğu bir komisyondur. Çalışma grubu, temsil ve katılımcılığa göre, uzmanlığın ön planda olduğu, üyelerin ismen tespitinin ağırlıklı olduğu, koordinatörü olan, gerekirse başkanı ve raportörünün de olabildiği, raportör veya koordinatörün başkan olabildiği, raportörün bir ön rapor hazırlayabildiği, ilk toplantısında çalışma takviminin belirlendiği, nihai çıktısının Çalışma Grubu Raporu 3 olduğu bir komisyondur. Benim de yer aldığım, Eğitim Sisteminin Kalitesinin Artırılması ve Yükseköğretim Sisteminin Yapılandırılması ÖİK’da, Mesleki Eğitimin Yeniden Yapılandırılması ve Eğitim Kademelerine Geçiş Sistemi, Sınavlar, Dershaneler başlıkları ise ÇG’de yer aldı. Toplantılar iki aşamada gerçekleştiriliyor. İlk toplantılar 12-13 Eylül 2012’de Ankara’da gerçekleşti. 2. Toplantılar ise 31 Ekim – 1 Kasım 2012’de yapılacak. Nihai raporlar 1 Kasım 2012’de sunulacak.

Komisyona davet edilen kişilerin bağlı olduğu kurumlar

Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Atılım Üniversitesi, ODTÜ, Gazi Üniversitesi, Balıkesir Üniversitesi, Mevlana Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Karabük Üniversitesi, Adnan Menderes Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdür, Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, TED, Özel Okullar Derneği, Eğitim Reformu Girişimi, Sivil Düşünce Platformu/ Eğitim Politikaları Araştırma Merkezi,  Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı/Eğitim, Kültür ve Araştırma, Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı, Eğitim Bir-Sen, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik ve Derneği, Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürü, Çalışkanlar İlköğretim Okulu, Ankara İl Milli Eğitim Müdürü, Gaziantep Milli Eğitim Müdürü, Muş Merkez Kız YİBO Müdürü, Öğretmen Akademisi Vakfı, Nesibe Aydın Okulları, Şanlıurfa Valiliği, Diyarbakır Valiliği, Türk Eğitim Sen, UNİCEF, SETA Vakfı, TÜSİAD Sosyal Politika Araştırmaları Bölümü, Öğretmen Akademisi Vakfı, Gerson Lehrman Group, TİSK, EDAM.

Eğitimde kalite artırılması komisyonunda, ilk toplantıda çalışmalara öncülük etmesi açısından komisyon üyelerinden Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi ve SETA Uzmanı Dr. Bekir S. Gür tarafından bir ön rapor hazırlandı. Tartışmalar bu rapor üzerinden sürdürüldü. Raporda Gür, mevcut durumu, ulusal ve uluslararası değerlendirmeler, eğitim sisteminin kalitesinin artırılması başlıklarına yer verdi. Ayrıca, Türkiye eğitim sisteminin gelişim alanları, öğrenme ortam ve olanaklarındaki eşitsizliğin azaltılması, yoksulluğun eğitim üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması, öğretmen niteliğinin ve istihdamının iyileştirilmesi, reformların sürekliliğinin sağlanması, izleme ve değerlendirme çalışmalarının etkinleştirilmesi çerçevesinde irdelendi.

Komisyonda ben de;

•             Eğitim evrensel olduğundan ve nasılsa Türkiye ulusu, temsilcileri eliyle, kendi ulusal politikasını yansıtmış olacağından, ayrıca eğitim bakanlığının başında “Milli” sözcüğüne gerek olmadığını, bu sözcüğün evrensel eğitim model ve yöntemlerine ulaşmada psikolojik ket vurduğunu,

•             Eğitim Bakanlığı’nın genel çerçeveyi çizen, vizyon ve denetim yetkisi ve görevi olan, tüm diğer yetkilerini ise her ilde kurulacak olan Eğitim Konseylerine devretmesi gerektiğini,

•             Eğitim Konseylerinin vali, kaymakam, belediye başkanı, sanayi-ticaret-esnaf başkanları, her alandan bir öğretmen, PDR uzmanları, il Eğitim Bakanlığı temsilcisi, STK ve sendika temsilcilerinden oluşturulmasını,

•             Eğitim yasasında, nasıl bir ilkokul, ortaokul, lise, üniversite, yüksek lisans ve doktora mezunu hedeflendiği açık ve net tanımlanmalı, tüm stratejik planlamaların buna göre yapılmasını,

•             Yasada hiçbir biçimde evrensel değerlerle çatışan ya da bireye topluma bir şey katmayacak boş hamasi hedeflere yer verilmemesini,

•             Her eğitim alanının açık ve net olarak tanımlanmasını, her alan için hangi derslerin hangi düzeyde ve kredide alınması gerektiğinin belirtilmesi gerektiğini ve EB’nin akreditasyon görevini yerine getiren bir yapı olmasını, öğretmen atamalarını ise İl Eğitim Konseylerinin gerçekleştirmesini,

•             Eğitim fakültelerinin kapatılmasını, herkesin gerekli dersleri almak ve 3 yıllık öğretmenlik yüksek lisans programlarına katılarak öğretmenlik hakkı kazanabilecek bir yapının getirilmesini,

•             EB’nin din eğitiminde tümüyle çıkmasını, din eğitimi ihtiyacının bu alanda devletin ilgili birimlerince verilmesini, bu eğitimin genel eğitime engel olmadan alınabilmesine olanak verilmesini,

•             İlkokul’dan ortaokula ve ortaokuldan liselere geçişte EB ile belirlenmiş 500 okul dışındakilere sınavla değil e-okul sistemi üzerinden adrese dayalı geçişler yapılmasını, bu 500 okul için genel sınavlar yapılmasını, bu sınavlara gerçekten ilgili ve okul notlarına göre ön koşulla girebilecek olanların girmelerinin sağlanmasını,

•             Liseden üniversitelere geçişte, genel bir skor sınavı yapılmasını, isteyen devlet ve vakıf üniversitelerinin bunu kullanmasını ama istemeyenin de kullanmayarak doğrudan öğrenci alabilmesine olanak verilmesini,

•             Vakıflar yanında şirketlere, iş insanlarına, yabancı üniversitelere, fonlara, şirketlere ve vakıflara da çerçevesi iyi çizilerek üniversite kurma izni verilmesini, 

•             Eğitimde denetlemeyi “müfettişlerle” değil de, İl Eğitim Komisyonlarınca, STK ve kamuoyunca, velilerce yapılmasını sağlayacak bir sistemin geliştirilmesini önerdim.

Eğitimtercihi

Oktay Aydın

Uzm. Psi. Dan. / TPDR-İst. YK