---

---

OECD Bir Bakışta Eğitim 2012 Raporu’na göre, Türkiye’de öğretmenler dünya ortalamasının üzerinde çalışıyor. Ayrıca rapora göre Türkiye’de öğretmen başına düşen öğrenci sayısı gelişmiş ülkelere göre fazla

OECD Bir Bakışta Eğitim 2012 Raporu geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Bu rapor göz önüne alındığında ülkemizdeki öğretmenlerin dünya ortalamasının üstünde çalıştığı ve bir o kadar da az kazandığı gözler önüne seriliyor. Ayrıca Türkiye’de öğretmen başına düşen öğrenci sayısı gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında, hiç de iç açıcı olmayan yeni bir tablo ortaya çıkıyor.

 

24 Kasım Öğretmenler Günü’nde Türkiye

24 Kasım Öğretmenler Günü’nün yaklaştığı şu günlerde OECD tarafından açıklanan 2012 Raporu ülke gündemine adeta damgasını vurdu. Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer’in raporda görüldüğü üzere;  öğretmenlerimiz OECD ortalamasının altında çalışıyor değerlendirmesi karşısında eğitim camiası tepkisiz kalmadı. Öğretmenlerimizin mevcut durumunu gözler önüne sermek adına raporda yer alan verileri ve eğitimcilerimizin ülke çapında mevcut çalışma koşullarını rakamlarla sunuyoruz.

OECD Bir Bakışta Eğitim 2012 Raporuna göre; Türkiye’de öğretmenlerin yıllık toplam çalışma saati 1816 iken, OECD ülkelerinin ortalaması 1678 saat. Buna rağmen ülkemizde öğretmenlerin aldığı ücretler dünyadaki meslektaşlarına oranla daha düşük.  OECD ülkeleri ortalamasına göre ilkokulda göreve yeni başlayan bir öğretmen yılda 28 bin 523 dolar, en üst derecedeki bir öğretmen yılda 45 bin 100 dolar kazanıyor. Kanada’da ilkokulda göreve yeni başlayan bir öğretmen yılda 34 bin 443 dolar, en üst derecedeki bir öğretmen yılda 54 bin 978 dolar; Danimarka’da ilkokulda göreve yeni başlayan bir öğretmen yılda 43 bin 393 dolar, en üst derecedeki bir öğretmen yılda 50 bin 253 dolar; İngiltere’de ilkokulda göreve yeni başlayan bir öğretmen yılda 30 bin 204 dolar, en üst derecedeki bir öğretmen yılda 44 bin 145 dolar kazanıyor.

Ülkemizde öğretmen maaşları yıllık 11 bin 800 dolar ile 13 bin 800 dolar arasında değişiyor. Milli Eğitim Bakanı ve Başbakan her ne kadar aksini iddia etse de, OECD ülkeleri içinde öğretmenleri en çok çalışan ülkelerin başında Türkiye geliyor. Türkiye’de öğretmenler, OECD ortalamasına göre 141 saat daha fazla çalışıyor. 

Eğitimde 4+4+4 modeline geçilmesiyle okulöncesi çağdaki 60-71 ay arasındaki çocukların ilkokula alınması, sınıfların aşırı kalabalık olması, seçmeli ders sayısında ve ders saatlerindeki artış gibi çok sayıda sorun nedeniyle öğretmenlerin yıllık çalışma saatlerinin bu yıldan itibaren belirgin bir şekilde artması kaçınılmaz. Dahası, öğretmenlerin yüzde 80’i geçinebilmek için ek iş yapmak zorunda kalıyor. Öğretmenlerin bugünkü çalışma koşulları ve aldıkları maaşlarla kendilerini mesleki olarak yetiştirmeleri ve geliştirmeleri mümkün gibi gözükmüyor. Bu öğrenciler yani hizmet alan taraf bakımından da büyük bir sorun. Öğretmenin kendini geliştireceği ve kişisel ihtiyaçlarını yeterince karşılayabileceği bir boş zaman alanı, kendisinin ve ailesinin insanca yaşayabileceği bir ücret seviyesi olmadığı sürece, öğrencilerine nitelikli bir aktarımda bulunması da zorlaşıyor.

Ülkelere Göre Öğretmenlerin Toplam Zorunlu Çalışma Saatleri (Yıllık)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kaynak: OECD Bir Bakışta Eğitim 2012 Raporu, sayfa: 481.

TÜRKİYE ÖĞRETMEN BAŞINA DÜŞEN ÖĞRENCİ SAYISI İLE DÜNYA İLKLERİNDE

MEB verilerine göre 2011-2012 eğitim-öğretim yılında öğretmen başına düşen öğrenci sayısı ilköğretimde 20, ortaöğretimde 16. Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı İstanbul’da ilköğretimde 26, ortaöğretimde 20; Gaziantep’te ilköğretimde 27, ortaöğretimde 22; Şanlıurfa’da ilköğretimde 32, ortaöğretimde 24; Şırnak’ta ilköğretimde 26, ortaöğretimde 22.

OECD Bir Bakışta Eğitim 2012 Raporunu incelediğimizde; öğretmen başına düşen öğrenci sayısında OECD ülkeleri ortalaması ilköğretimde 15.8, ortaöğretimde 13,8. Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı Lüksemburg’da ilköğretimde 10.1, ortaöğretimde 9.1; Avusturya’da ilköğretimde 12.2, ortaöğretimde 9.6; İsveç’te ilköğretimde 11.7, ortaöğretimde 12.3; Almanya’da ilköğretimde 16.7, ortaöğretimde 14.4. OECD ülkeleri baz alındığında ise ülkemizde öğretmen açığı ilköğretimde 140 bin 566; ortaöğretimde 40 bin 709 olmak üzere toplam 181 bin 275.

Ancak burada şu önemli hususun gözden kaçırılmaması gerekiyor: Yukarıdaki hesapta verilen, öğretmen başına düşen öğrenci sayısı ülkemizde toptan hesaplanmış. Yani bir ildeki toplam öğrenci sayısı öğretmen sayısında bölünerek veri elde edilmiştir. Ancak bu sonuçlar, özelde okullarımızın yaşadığı gerçeği yansıtmıyor. Bırakın kırsal bölgeleri, büyük metropollerimizin büyük çoğunluğunda dahi öğretmenlerimiz 30-35 kişilik sınıf mevcutlarını gördüklerinde mutlu oluyor. Ülkemizde halen binlerce okulumuzda birleştirilmiş sınıf uygulaması devam ediyor. 

250 BİN MEZUN ATAMA BEKLİYOR

Eğitim fakülteleri her yıl 50 binin üzerinde kişiyi mezun ediyor. 2005 yılında mezun sayısı 44 bin iken KPSS’ye müracaat eden işsiz öğretmen sayısı 173 bin olmuş. 2009 yılında mezun sayısı 49 bine, KPSS’ye müracaat edenlerin sayısı 244 bine çıkmıştır. 2010 yılında mezun sayısı 50 bini aşmış, 2010 KPSS-Eğitim Bilimleri sınavı için başvuran işsiz öğretmenlerin sayısı 280 bini bulmuştur. 2011 yılında sadece eğitim fakültelerinden mezun sayısı 55 bin olurken, KPSS-Eğitim Bilimleri sınavına giren işsiz öğretmenlerin sayısı 264 bin. 2003’te KPSS’ye 127 bin 973 kişi girmesine karşın, 2011’de bu sayı 264 bine çıkmıştır. Son 10 yılda KPSS’ye giren işsiz öğretmen sayısı 1 milyon 835 bin 290’a ulaşmıştır. 2011–2012 itibariyle eğitim fakültelerine 60 bine yakın yeni kayıt yapılırken, aynı dönemde okuyan öğrencilerin sayısı 257 bin 738.

50 BİN ÖĞRETMEN DERSHANELERDE ÇALIŞIYOR

TOBB Türkiye Eğitim Meclisi Sektör Raporuna göre özel dershanelerde 50 bin 209 öğretmenimiz çalışıyor. Son 12 yılda sayıları hızla artan dershaneler 70 bin kişilik istihdama ulaşmış durumda. Başbakan Erdoğan’ın kapatılacağını açıkladığı dersanelerin cirosu 1.8 milyar lira. Dershane sektöründe öğrenci sayısı da 1 milyon 234 bin. Araştırmaya göre sektörün ekonomideki payı, rakamsal olarak düşük olmakla birlikte verimlilik, maliyetler, istihdam ve kalite bakımından önemli nitelikte bulunuyor. Rapora göre, özel dershaneler 1 yılda, 50 bin 209 öğretmene 482 milyon 6 bin 400 lira maaş ödendi. Buna göre, özel sektör tarafından devlete, maaşların yıllık vergi ve SSK tutarı olarak öğretmenler için 289 milyon 203 bin 840 lira, ödendi.

OECD RAPORUNA BAKANLIK YORUMU

Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer, öğretmenlerin OECD ortalamasının altında çalıştığını söyledi.  Dinçer, Türkiye’deki ilköğretim öğretmenlerin yıllık 870 saatlerini okulda geçirdiğini belirterek, bu rakamın OECD ortalamasının 312 saat altında olduğunu bildirdi. CHP Çanakkale Milletvekili Serdar Soydan’ın soru önergesini yanıtlayan Dinçer, Türkiye’deki öğretmenlerin yasal çalışma süresinin 1808 olduğu ve OECD ortalamasının 143 saat üzerinde olduğunun belirlenmesine karşın, bu rakamın memurların çalışma saatini gösterdiğini belirtti. Öğretmenlerin çalışma süreleri incelenirken memurların yasal çalışma süresi yerine yıllık net öğretim süresi ve öğretmenin okulda geçirmesi gereken sürenin göz önüne alınması gerektiğini öne süren Dinçer, “Ülkemizde 180 iş günü veya 38 hafta olan bir eğitim öğretim yılında saat olarak net öğretim süresi ilköğretimde 639, ortaöğretimde ise 567’dir.  Bu rakamlar OECD ülkeleri genelinde devlet okullarındaki ortalamanın altında bulunmaktadır” dedi.

Eğitimtercihi