---

---

Faruk Köprülü / ÖZDEBİR Başkanı

Hatırlanacağı gibi “Dershanelerin Sistem Dışına Çıkarılması” tartışmaları; 2012, 25 Mart’ında Dönemin Sayın Başbakanının "Üniversite giriş sınavlarını da, üniversite hazırlık kurslarını da ortadan kaldırıyoruz." açıklamasıyla başlamış, ÖZDEBİR olarak bizim ve bütün sektörün karşı çıkışlarımıza, çabalarımıza rağmen 6528 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 14 Mart 2014 tarih ve 28941 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmişti…
Bu Yasa’yla Özel Dershane Tanımı 5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Yasası’ndan çıkarılmış, Özel Dershanelerin 31 Ağustos 2015’e kadar Temel Liselere ve diğer Özel Öğretim Kurumlarına dönüşmeleri, Etüt Eğitim Merkezlerinin 12 yaş sınırlamasıyla uyumlu hale getirilmeleri, bu koşullara uygun dönüşümü sağlanamayan bu kurumların 1 Eylül 2015’te kapatılmaları hükme bağlanmıştı.
Yasa’nın bu hükümlerini de içeren bazı maddeleri, yürürlüğünün durdurulması ve iptali istemiyle Ana Muhalefet Partisi tarafından 18 Nisan 2014’te Anayasa Mahkemesine taşınmıştı. Mahkemenin 14 Mayıs 2014'teki toplantısında esastan görüşülmesine karar verilen bu Yasa’nın itiraza konu maddeleri 14 ay sonra Anayasa Mahkemesi’nin 13 Temmuz 2015 tarihli toplantısında görüşülmüş ve Özel Öğretim Kurumları Kanununda yer alan, dershanelerin özel öğretim kurumları kapsamından çıkarılması, Etüt Eğitim Merkezlerine 12 yaş sınırlamasının getirilmesi ve bu kurumların faaliyetlerinin 1 Eylül 2015 tarihine kadar devam edeceğine ilişkin düzenlemeler iptal edilmişti.
Mahkeme, Anayasanın; "Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması" ile ilgili 13. maddesi, “Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi” ile ilgili 42. Maddesi, “Çalışma ve sözleşme hürriyeti”ni düzenleyen 48. maddesine aykırı bularak bu hükümlerin iptallerine karar vermişti.
Yüksek Mahkemenin konu hakkındaki gerekçeli kararının Resmi Gazete’de yayımlanmasından sonra MEB tarafından gerekli düzenlemelerin yapılacağı bildirilmiş, 8 Ağustos 2015 tarih ve 9439 sayılı Resmi Gazete’de Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde değişiklik yapan Yönetmelik 18 Ağustos 2015’te de MEB Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi’nde yapılan değişikliği yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu değişiklikle; Etüt Eğitim Merkezleri için 12 yaş sınırı kaldırılmış, 3 dersle sınırlı “Özel Öğretim Kursları”nın açılması, Temel Liselere de mezun öğrenciler için kurs verme imkânı sağlanmıştır.

DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE GELİNEN DURUM
Bir yanda dönüşüm sürecine dahil olan kurumlar, diğer yanda dönüşüme şu ya da bu nedenle dahil olamayan/olmayan kurumlarla birlikte gecikmiş adaletin sonuçlarını görerek bugünlere geldik.
MEB yetkililerinin açıklamalarına göre (1 Eylül 2015);
 Kanun’un yayımlandığı 14 Mart 2014 tarihinde faal olan 3530 dershaneden özel öğretim kurslarıyla beraber 2 bin 536’sının dönüşüm programına başvurduğu,
 Dönüşüm sürecinden ayrılmalarla 2 bin 191 dershanenin programda kaldığı,
 Başvuru yapan bu kurumlardan bir kısmının dönüşüm kabulüne ilişkin onay süreci ve güncelleme işlemlerinin devam ettiği,
 Programa girerek, temel lise ve diğer dönüşüm okullarına dönüşen ve kapanma taahhüdünde bulunan dershanelerin 1 Eylül 2015 itibarıyla kapanma işlemlerine başlandığı belirtilmiştir.
 Son açıklamalara göre de Dönüşüm Okulu olarak açılan 1466 kurumdan; 1222'sinin temel lise, 12'sinin okul öncesi kurum, 16'sının ilkokul, 211'inin ortaokul, 5'inin Anadolu lisesi 1’inin Etüt Eğitim Merkezi olduğu, 371 kurumun da özel öğretim kursuna dönüşümüne ilişkin iş ve işlemlerinin devam ettiği anlaşılmaktadır.

Böylece 1838 kurumun dönüştüğü/dönüşüm işlemlerinin devam ettiği -işlemleri devam edenlerden kaçının sürece dahil edileceği belli olmamakla birlikte- şu ya da bu nedenle 1700’e yakın dershanenin de sistem dışı kaldığı veya kapandığı görülmektedir.
Sürecin üzerinde durulması gereken pek çok sorunu vardır:
 Temel Liselerin 2019’dan sonraki durumlarının ne olacağı,
 Temel Liselerde mezun öğrencilere açılacak kursların sadece hafta sonuyla sınırlanması,
 Özel öğretim kurslarının üç dersle sınırlanması,
 Mevzuat düzenleme ve uygulamalardan kaynaklı sorunlar,
 Dönüşemeyen kurumların hukuki durumları,
 Etüt eğitim merkezlerinin veya Özel Öğretim Kurslarının ilköğretim öğrencilerinin ihtiyaçlarına cevap verebilir duruma getirilmeleri,
 Sınavlara hazırlık için okullarda öğrencilerden ücret alınarak kurslar açılması,
 Kayıt dışı kurumlarla mücadelede yetersizlik… gibi sorunlar çözüm beklemektedir.
SONUÇ
Özel dershanelerin niçin ihtiyaç olduğunu geçmişte çok özlü bir biçimde “daha iyi bir yaşam talebi için…” diyerek ifade etmiştik. Sorun daha genel bir perspektifle bakıldığında istihdam sorunuyla da doğrudan ilişkilidir ve her vatandaş “daha iyi bir yaşam için daha iyi bir eğitim” arayışını sürdürecektir.
İstihdam olanaklarının yetersizliği bir yana mevcut koşullarda istihdam için de eğitim kalitesinin yükseltilmesi ve kaliteli eğitimden yararlanmada fırsat eşitliğinin sağlanası büyük öneme sahiptir.