---

---

Hayati Oktay - YETEV Okulları Genel Müdürü: “Palet Okullarımızda Montessori Eğitim Sistemi uygulamaktayız. Montessori eğitim sistemi, çocuk-merkezli bir eğitim sistemidir ve "çocuğu takip etme" fikrine inanır. Montessori Sistemi, bizim de okullarımızda uyguladığımız belirgin parametrelere sahiptir. Anaokullarımızda karışık yaş grupları (18 ay - 3 yaş) ve 3 ila 6 yaş arası öğrenciler aynı sınıfta bulunmaktadır. Çocukların gelişimsel ihtiyaçları ve Montessori felsefesi göz önünde bulundurularak hazırlanmış bir ortamımız bulunmaktadır.”

 

Okul öncesi eğitimde nasıl bir eğitim modeli uyguluyorsunuz? Uyguladığınız modelin temel parametreleri nelerdir?
Palet Okullarımızda Montessori Eğitim Sistemi uygulamaktayız. Montessori eğitim sistemi, İtalyan doktor ve eğitimci olan Maria Montessori tarafından geliştirilmiştir. Günümüzde neredeyse tüm dünya genelinde uygulanmaktadır. Montessori eğitim sistemi, çocuk-merkezli bir eğitim sistemidir ve "çocuğu takip etme" fikrine inanır. Montessori Sistemi, bizim de okullarımızda uyguladığımız belirgin parametrelere sahiptir. Anaokullarımızda karışık yaş grupları (18 ay - 3 yaş) ve 3 ila 6 yaş arası öğrenciler aynı sınıfta bulunmaktadır.
Çocukların gelişimsel ihtiyaçları ve Montessori felsefesi göz önünde bulundurularak hazırlanmış bir ortamımız bulunmaktadır. Montessori öğrenme için elle tutulur bir yöntem benimser, bu yüzden sınıflarımızda çocukların öğrenmesi için tüm Montessori materyalleri bulunmaktadır. Normal bir Montessori sınıfında bulunan alanlar da bizim sınıflarımızda yer alır. Bu alanlar beş bölüme ayrılmıştır: Günlük yaşam, duyu, dil, matematik ve kültür alanı. Bunların yanı sıra, anaokulu sınıflarımızda din eğitimi verdiğimiz için Kur’an-ı Kerim alanımız da bulunmaktadır. Sabahları kesintisiz çalışma döngüleriyle çocuklarımızın sürekli kesintilere maruz kalmadan çalışıp yönetim becerilerini geliştirebilecekleri bir ortam sağlamaktayız. Sınıflarımız iki dilli ve sınıf içinde OPOL tekniğini (bir kişi, bir dil) kullanıyoruz. Bu da her öğretmenin, öğrenci ile sadece iki dilin birini tutarlı bir şekilde konuştuğu anlamına gelmektedir.

0-6 YAŞ ÇOCUKLAR GERÇEK DENEYİMLER YAŞAMALIDIR
Okul öncesinde oyun ile öğrenmenin önemi nedir ve nasıl uygulanmalıdır?
Maria Montessori "Oyun, çocuğun işidir," der. Çocuklar, önemli iletişim becerileri, problem çözme becerilerini oyun yoluyla kolaylıkla kazanırlar. Montessori'nin oyun yöntemi "gerçek hayatı deneyimlemek" olarak adlandırılmıştır. Montessori sınıflarında giyinme oyunları veya periler veya hayali süper kahramanlar hakkında hikayeler yoktur. Bunun yerine, çocukların oyunlu ve eğlenceli bir şekilde gerçek hayat durumlarını öğrenirken görebilirsiniz. 0-6 yaş arasındaki çocuklar gerçeklikte yaşamalı ve gerçek deneyimler yaşamalıdırlar.
Çocuğun kedi veya köpek gibi bir hayvan hakkında doğru bilgiyi kavraması için çizgi film karakterleri yerine gerçek hayvan resimlerine maruz kalmaları gerekir. Bir çocuğun hayatının başında ne kadar somut deneyimi olursa, ilerleyen zamanda o kadar fazla soyutlama yapabilir. Ekranda sunulan oyunlar, çocukları aktif öğrenenler yerine pasif öğrenenlere dönüştürdüğü için elle tutulur oyuncaklar, aktiviteler ve oyunlar çocuklarımız için tercih edilir. Okulumuzda bu kavramları net bir şekilde anlıyoruz, bu nedenle okul günü boyunca öğrencilerimiz için ekran süresi yoktur. Çocukların dokunabileceği, çalışabileceği (oyun oynayabileceği) çeşitli kavramları ve becerileri öğrenebileceği somut materyallerimiz bulunmaktadır.

Okul öncesinde öğretmenler hangi niteliklere sahip olmalı? Türkiye’de okul öncesi öğretmenlerinin aldığı eğitimler kurumların bu alandaki ihtiyaçlarını karşılayabiliyor mu?
Okul öncesi öğretmenlerinin erken çocukluk eğitimi alanında lisans derecesi olması gerekmektedir. Ayrıca, öğretim yöntemleri, davranışsal ve özel gereksinimli öğrencilerin eğitimi konusunda farklı sertifikasyonlara sahip olmaları gerekmektedir. Öğretmenlerin kendi sınıflarını devralmadan önce okullarda stajyerlik yapmanın yanı sıra, bir mentorluk programından geçmelerini önemsiyoruz.
Türkiye'de iyi bir okul öncesi öğretmen eğitim programı olduğuna inanıyorum. Çünkü iyi öğretmenlerimiz var ancak deneyim, öğrenmeye istekli olmak, çocuk gelişimine ve öğretime tutku, okul yönetiminin öğretmenlere maddi ve manevi destek sağlaması, özverili okul öncesi öğretmenleri oluşturan önemli faktörlerdir.

YABANCI DİLDE OPOL SİSTEMİNİ KULLANIYORUZ
Okul öncesinde yabancı dil eğitimi hangi yaşta başlamalı ve nasıl verilmelidir? Bu çerçevede kurumunuzdaki uygulamalarınız hakkında bilgi verebilir misiniz?
Beyin gelişimi ve çok dilli ailelerden gelen çocuklar, insanların genç yaşta bile birden fazla dil öğrenme yeteneğine sahip olduğunu bizlere göstermektedir. Erken yaşta dil öğrenme, yetişkin olarak yeni bir dil öğrenmekten çok daha kolay ve zahmetsizdir. Bu fikirden yola çıkarak, birden fazla dili eğitim yapılandırmamıza nasıl dahil edilebileceğimiz üzerinde çalışıyoruz.
Bir eğitim programının müfredatına ikinci bir dil eklemesi için pek çok yöntem bulunmaktadır. İkinci dil öğretiminde okulun hedefinin net olması da oldukça önemlidir. Konuşma becerileri mi geliştirilmek isteniyor, ikinci dilin akademik yönü de dahil edilecek mi? Yoksa tüm müfredatın her iki dilde sunulması mı hedefleniyor? Bu konuların açık ve net bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir.
Gelecekteki bir dil programının başarısı da çeşitli değişkenlere bağlıdır. Örneğin, çocuğun okul dışındaki ortamı, yani ev ortamı, sosyal ortamı veya yaşadığı ülke, yabancı dil öğrenimine destek oluyor mu? Ayrıca, bu dil sınıfta tüm çocukların ana dili mi, öğrettiğiniz yabancı dili konuşan çocuklar var mı? Çocuğun ikinci dil ile ne kadar süreyle temas ettiği de dil öğreniminde önemli bir faktördür.
Okulumuzun 3-6 yaş sınıflarında ve diğer kademelerinde ikinci dil olarak İngilizceyi kullanıyoruz. İngilizce öğretmeninin öğrencilerle sadece İngilizce konuştuğu OPOL (bir kişi, bir dil) yöntemini kullanıyoruz. Matematik, dil, kültür ve diğer dersleri İngilizce öğretiyoruz ve öğrencilerin İngilizce dinleme, konuşma ve anlama becerilerine özellikle vurgu yapıyoruz. Öğrenciler İngilizce’ye sadece dersler sırasında değil, oyun zamanlarında, öğle yemeği sırasında ve diğer aktivitelerde de maruz bırakılmaktadır. Yabancı öğrencilerimiz az olduğu için çocuklar kendi aralarında Türkçe konuşmayı tercih ediyorlar. Ancak çocuklarımızın İngilizce anlama düzeyleri oldukça iyi ve çocuklarımızı İngilizce konuşmaları için de teşvik ediyoruz.

Okul öncesi eğitimde aileye düşen görev ve sorumluluklar neler?
Aile, çocuğun etkileşim kurduğu ilk sosyal gruptur. Ebeveynler çocuğun ilk öğretmenleri ve evleri, çocukların resmi bir okul ortamına girmeden önce birçok şey öğrendiği ilk okullarıdır. Bu nedenle, ebeveynlerin okul öncesi eğitimdeki rolü ve sorumluluğu çok erken başlar. Bebeğin doğduğunda doğru bir bağ kurulması, çocuğa güvenli ve düzenli bir ortam sağlanması, çocukla iletişim kurarken iyi bir rol model olunması önemlidir. Çünkü tüm bunlar, çocukların okul öncesi eğitime başladıklarında daha iyi ve daha hızlı uyum sağlamalarına yardımcı olur.Çocukla ilgili tüm önemli bilgileri çocuğunuzun okul öncesi eğitim kurumuna iletmek, çocuğunuzla nasıl etkileşim kuracaklarını bilmeleri açısından önemlidir.
Erken çocukluk eğitiminin önemini anlamak ve çocuğu düzenli ve zamanında okula göndermenin ne kadar önemli olduğunu anlamak ebeveynler için çok önemlidir. Sıklıkla, davranış ve öğrenme güçlüğü olan çocuklar düzenli olmayan okula devam eden çocuklardır. Çocuğun hayatında rutin ve düzen önemlidir ve okul öncesi dönemdeki ebeveynler bunu anlamalıdır.
Okulla iyi iletişim halinde olmak, ebeveynlerin önemli sorumluluğudur. Ev ve okul ortamının, çocuğun dünya hakkında iyi bir dengeye sahip olması için birbirlerini destekleyici olması gerekir. Eğer çocuk okulda bağımsız olmaya teşvik edilirken evde bu fırsatlar verilmiyorsa, çocuğun zihninde karmaşa oluşabilir. Bu nedenle, okul ve ebeveynlerin çocuğun gelişimi için birlikte çalışması önemlidir.

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ZORUNLU HALE GETİRİLMELİ Mİ?
Okul öncesi eğitim alan çocuklarla almayanlar arasında nasıl farklılıklar bulunmaktadır? Türkiye’de okul öncesi eğitimin gelişimi için neler yapılmalı?
Daha önce de konuştuğumuz gibi, erken çocukluk dönemi insan gelişimi açısından çok kritik bir dönemdir ve bu gelişimi destekleyen bir ortama sahip olmak, çocuğun ileriki yaşamında birçok fayda sağlayabilir. Ancak bu, çeşitli eğitim materyalleri ile desteklenmiş bir ortamın evde hazırlanamayacağı anlamına gelmez. Bu nedenle, okul öncesi eğitimin zorunlu olup olmaması sorusuna cevap vermek zordur.
Farklı araştırmalara baktığımızda, okul öncesi eğitimin çocuğun sosyal becerileri konusunda yardımcı olduğunu söyleyebiliriz. Çocuk, sosyal dil öğrenirken sıra bekleme, kendisi için temizlik yapma gibi diğer sosyal becerileri de öğrenir. Birçok aktivite ve materyalle tanıştığı için öğrenmeye sevgi de aşılanabilir.
Öte yandan, bir anaokuluna giden çocuk, evde ebeveyn veya bakıcı ile olduğu duruma kıyasla daha az bireyselleştirilmiş öğrenme fırsatı bulabilir. Bazı çocuklar anaokuluna başladıklarında ayrılık kaygısı yaşayabilir. Bu hem ebeveyn hem de çocuk için stresli olabilir. Ve bazen okul öncesi eğitimde akademik odaklanma da çok erken başlayabilir.

ÇOCUĞUNUZUN ÖĞRENME TARZI ve AİLENİZİN DEĞERLERİYLE UYUMLU BİR OKUL SEÇMEK ÖNEMLİDİR
Ebeveynler okul öncesi eğitim kurumlarını seçerken nelere dikkat edilmeli?
Okul öncesi dönemi, çocuğun gelişimi için çok önemlidir. İnsan hayatının ilk altı yılında devamlı olarak öğrenir. Hayatının geri kalan dönemlerinde de öğrenmeye devam eder. Fakat, bu öğrenme hiçbir zaman ilk altı yılda olduğu kadar hızlı, kapsamlı ve kalıcı olmaz.
Çocuğunuz için bir okul öncesi eğitim kurumu seçerken, birkaç şeyi göz önünde bulundurmanız gerekir. En temel faktörlerden bazıları maliyet ve yer seçimidir. Ne kadar bütçenizin olduğunu ve çocuğunuzun okulunun eve ne kadar uzakta olmasını istediğinizi belirlemeniz gerekir.
Bu faktörlere dayalı olarak seçeneklerinizi daralttıktan sonra, ailenizin değerlerini ve çocuğunuzun ihtiyaçlarını düşünmeniz gerekir. Okul öncesi eğitim kurumlarının takip edebileceği çok farklı eğitim felsefeleri vardır. Montessori, Waldorf, Reggio Emilia, oyun tabanlı ve doğa tabanlı modellerini örnek olarak verebiliriz. Çocuğunuzun öğrenme tarzı ve ailenizin değerleriyle uyumlu bir okul seçmek önemlidir. Böylece çocuğunuz hem okulda hem de evde uyumlu bir ortamda eğitim alabilir.
Bir okulun adında Montessori kelimesi olsa veya kendilerini oyun merkezli bir anaokulu olarak tanıtsalar bile, tamamen felsefeyi takip ettiklerinden emin olamazsınız. Bu nedenle, ilan ettikleri şeyi takip ettiklerinden emin olmak için belirli adımlar atmanız gerekir.
Okulu ziyaret edin ve sormak istediğiniz sorular için hazırlıklı gidin. Örneğin, okulun felsefesi, eğitim, disiplin, gıda ve iletişim gibi önemli konulardaki politikaları hakkında sorular sorun. Öğretmenlerin iyi nitelikli ve işlerini iyi bildiklerinden emin olmak önemlidir. Çocuk gelişimi alanında eğitimli, çocukların gelişimsel ihtiyaçları hakkında bilgi sahibive çocuklar ile nasıl iletişim kuracaklarını bilmelidirler.
Sınıf büyüklüğü ve öğrenci-öğretmen oranı hakkında bilgi alın. Öğle yemeği veriyorlarsa okul menüsüne bakın. Besleyici ve dengeli yemekler sunuyorlar mı ve okulun genel hijyen ve temizliği nasıl?Okulun sunduğu ekstra dersler var mı? Müfredatlarına uygun geziler düzenliyorlar mı?

“Türkiye'de iyi bir okul öncesi öğretmen eğitim programı olduğuna inanıyorum. Çünkü iyi öğretmenlerimiz var ancak deneyim, öğrenmeye istekli olmak, çocuk gelişimine ve öğretime tutku, okul yönetiminin öğretmenlere maddi ve manevi destek sağlaması, özverili okul öncesi öğretmenleri oluşturan önemli faktörlerdir.”