---

---

Hayati Oktay / Uzman Eğitimci

2016-2017 eğitim-öğretim yılı için yükseköğretim programlarına yapılacak merkezî yerleştirme işlemine girecek adaylar 2016- ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunu mutlaka incelemeliler ve bu kılavuzdan faydalanarak tercih bildiriminde bulunmalılar.
Kimler tercihte bulunabilecek;
• 2016-YGS ‘ye girip150 veya daha üzeri puan alanlar
• 2016-YGS ‘ye girip150 veya daha üzeri puan alanlardan aynı zamanda sınavsız geçiş hakkına da sahip olanlar,
• Sadece Sınavsız geçiş hakkı bulunanlar tercihte bulunabilecekler.
Tercih Listesi nasıl oluşturulmalı?
• Öncelikle tercih kılavuzunda yer alan her programın adaylarda aradığı koşulları dikkatlice inceleyin.
• Okul türü, alan, yaş, sağlık, cinsiyet vb. bütün koşullarını tam olarak karşılayamadığınız programları tercih etmeyiniz. Bir programın gerektirdiği koşulları dikkate almadan yaptığınız tercihlerin sonunda koşulları taşımadığınız tespit edildiğinde kaydınız yapılmayacağını unutmayın..
• Tercihler yapılırken kılavuzda yer alan başarı sıraları size en doğru kıyaslamayı verecektir. Sizin başarı sıranıza en yakın programlar tercih listenizde yer almalıdır.
• Tercihlerinizi yaparken kaydolmayı en çok istediğiniz programı en üst tercihinize, daha sonra istediğiniz programı ikinci tercihinize yazınız ve bütün tercihlerinizi bu şekilde sıralayınız.
• 30 tercihin baştan birkaç tanesini "Puanım yeterli olmayabilir." endişesine kapılmadan, sadece ilginizi ve yeteneklerinizi göz önüne alarak belirleyebilir ve ilk birkaç tercihinize en çok istediğiniz programları yazabilirsiniz.
• Kazansanız da asla kaydolmam dediğiniz bir programı listenize kesinlikle almayın.
• Tercih listenize aldığınız programların kılavuzdaki kodlarını doğru yazdığınızı kontrol edin.
• Listenizdeki programların sırası, gerçekten istek sıranıza uygun mu? Örneğin, beşinci tercihinize giriş hakkı kazanacak olsanız, "Keşke altıncı tercihimi kazanmış olsaydım." demeyeceğinizden emin misiniz? İstek sıranıza göre listenize son halini verin.

Hangi Tür Üniversiteyi seçmeli?
Hangi tür bir üniversiteye gitmek istediğinizi bilerek tercih listesini oluşturmalısınız. Vakıf Üniversiteleri yıllık belirli ücretleri olan üniversitelerdir. Bu Üniversiteleri tercih etmeden önce ücret koşullarını dikkatlice incelemelisiniz. Bu koşulları karşılayıp karşılayamayacağınıza göre tercih listenize almalısınız.
Tercih edeceğiniz Üniversitenin bulunduğu il, ilçe oturduğunuz adrese yakınlığı, öğrenim koşulları, yurt ve burs olanakları, sosyal etkinlikleri, organizasyonları, diploma geçerliliği ve mezuniyet sonrası istihdam oranları, akademik kadrosu gibi başlıklar, tercih listelerini oluşturmada dikkate almanız gereken en önemli kriterlerdir. Mutlaka üniversiteyi yakından tanımalısınız. İmkanınız varsa gidip görevli bir öğretim üyesinden bilgi alarak tercihinize uygun olup olmadığına karar vermelisiniz.
Peki tercih aralıkları ne olmalı?
1.Örneğin ; Başarı sıralaması 20 binde olan öğrencilerin ilk 4-5 binden birkaç tercih yapması, ama tercih yoğunlaşmasının 10-25 bin arasında olması, daha da somutlaştıracak olursak; kendi sırasının yarısı kadar aşağıda ve yarısı kadar fazlası aralığında liste oluşturulabilirler. Yani aday 20 binde ise 10bin ile 30 bin aralığında tercih listesi oluşturabilir.
2. Bu ön belirlemelerden sonra, kazandığınızda gidip öğrenim görmeyeceğiniz fakülteleri, barınma sorunu oluşturabilecek, sadece puana göre yazılan, mezun olduğunuzda istihdam imkanları kısıtlı olanları, ileride daha büyük sorunla karşılaşmamak için listenize almayın. Gerçekten sevdiğiniz ve istediğiniz bölümlere yer verin.
3. Kazandığınızda okumayı asla düşünmediğiniz tereddüt ettiğiniz ve kazansanız dahi kayıt yaptırmayacağım diyeceğiniz düşük başarı sırasındaki okulları listeden çıkarın. Çünkü kazanıldığında kayıt yaptırılsın veya yaptırılmasın başarı katsayısı bir sonraki yıl yarı yarıya düşecektir.
4. Farklı puan türlerinden tercih yapacak adaylar tercih listelerini, her alandan en çok istedikleri bölümlere göre oluşturmalı.
5. İstek sırasına göre bölümler arasında başarı sırası farkı olabilir. Bu fark, yanlış tercih yaptığınız anlamına gelmez. Yukarıdaki bilgiler doğrultusunda oluşturacağınız listenizdeki bölümleri en çok istediğinizi en üste gelecek şekilde sıralamanız yeterli olacaktır.
6. Tercih Listenizde yer verdiğiniz bölüm ve programların devlet, vakıf, KKTC veya yurtdışı da olsa maddi şartlarına dikkat edilmelidir. Ayrıca devlet üniversitelerinde de yurtdışı üniversiteleriyle ortak yürütülen bölüm/programların ücretli olduğu göz önüne alınmalıdır. Bu bölümlerin belirli dönemleri Türkiye'de, belirli dönemleri de yurtdışında okutulur. Hem Türkiye'de hem de yurtdışında okunan yıllar için belirli bir ücret ödenmektedir.
7. Tercih Listenizde sıralama yaparken öncelik vereceğiniz kriterler arasında, üniversitenin sunduğu kampüs olanakları, ulaşım imkanları, yurt, barınma ve yemek durumuna, yabancı dil eğitiminden eğitim programına, üniversitenin bulunduğu şehir, burs durumu, ek ücret uygulamasından hazırlık sınıfı şartına göre pek çok ölçüt yer alabilir.
Sınavsız geçiş tercihleri nasıl yapılacak?
Meslek lisesi mezunları istedikleri takdirde bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya buna en yakın programların uygulandığı, öncelikle kendi Mesleki Teknik Eğitim bölgesi (METEP) içindeki, daha sonra da bölgesi dışındaki meslek yüksekokulu ve açıköğretim önlisans programlarına sınavsız olarak yerleşecektir.
Sınavsız geçişte öncelikler;
1- Mezuniyet yılı daha büyük olan adaylara öncelik verilir.
2- Aynı yıl mezun olan adaylardan okul türüne göre 1. Sırada Anadolu Teknik lisesi, 2.sırada Teknik Lise ve Anadolu Meslek lisesi, 3. Sırada meslek lisesi, 4.sırada çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi sırasında öncelik verilir.
3- Mezuniyet yılı ve okul türü aynı ise aynı METEB içinde olanlara
4- Bunların hepsi aynı ise OBP’si yüksek olanlara
5- Tüm bilgileri aynı olan adaylardan yaşı küçük olana öncelik verilir.

Okul birincileri nasıl tercihte bulunacak?
YGS/LYS ‘lerde başarılı olan okul birincileri, genel kontenjan ve okul birincileri kontenjanı göz ününe alınarak merkezi yerleştirme ile yerleştirme puanlarının elverdiği en yüksek tercihlerine yerleştirileceklerdir. Okul birincileri için ayrılan kontenjan sınırlı olduğu için tercihlerde dikkatli olunmalı. Özellikle tüm tercihlerini yüksek puanlı yerlerden yapmak açıkta kalmalarına sebep olabilir. Bu nedenle okul birincileri tercihlerini kendi puanlarını dikkate alarak dengeli bir şekilde yapmalarında yarar var.
Özetle; Sınavlarda başarılı olmak kadar doğru tercih yapmakta önemlidir. Tercih yapmak öğrencilerin hayatlarındaki en önemli kararlarından biri olacaktır. Bu nedenle iyice araştırmak ve gerekirse destek almak doğru tercih için atılacak ilk adımlar olacaktır. Tercihlerde teknik hatalar çok sık yaşanıyor. Sıralama hataları yapılıyor. Genellikle bölüm sıralaması konusunda öncelikler iyi belirlenmeli. Bazen istekler aklın önüne geçiyor ve çoğu zaman hayalci tercihler oluşturuluyor. Fazla hırslı olabilirsiniz ama yetersiz olduğunuz alanları görmezden gelmemelisiniz. O nedenle hedeflerinizle, gerçekler mutlaka örtüşmeli. Bu iki gerçeklik birbirine ne kadar yakın olursa başarı ve doğru tercihte size o kadar yakın olacaktır.
Üniversite yolundaki tüm adaylara başarılar dilerim…