---

---

Aslında yaşamın içinde çok ihtiyacımız olan “Dönüşümlü düşünme” pek çoğumuz için zorlayıcı bir süreç olabilir. Bu ne yazık ki okulda geliştirilen bir şey değil. -genellikle başka biri size nasıl yapacağınızı söyler!- Yöneticiler ise çoğunlukla gün içindeki işlere yetişmekle meşgul olduklarından, oturup okuldaki öğrenim hakkında kafa yormak onlar için bir lüks olur. Öz değerlendirme süreci paydaşlardan gelen birbirleri ile yarışan taleplerin karşılanması esnasında gölgede kalır.

Pappas okulları dönüşümlü düşünmenin daha yaygın olduğu ortamlara dönüştürmek için bu “Dönüşümlü Düşünmenin Sınıflandırılması” modelini geliştirdi. Geçtiğimiz ay “Dönüşümlü Düşünen Öğretmen” ne yapmalıdır hakkında yazmıştım. Bu ay aynı şekilde yöneticiye bakacağız.

Dönüşümlü düşünmenin her aşaması Bloom’un Sınıflandırmasına paralel olarak yapılandırılmıştır. Farz edelim ki uygulamaya koyduğu bir girişim (ya da proje, karar, program vb.) yöneticinin (ya da eğitim müdürünün) aklına geliyor. Düşük seviyeden üst düzey dönüşümlü düşünmeye ilerlerken kendilerine hangi örnek soruları sorabilirler? (Not: Her projeden sonra sorulan bütün sorulardan bahsetmiyorum.-işinize yarayacak birkaçını seçmeniz yeterli olacaktır-)

 

 

 

 

 

Bloom’un Hatırlaması: Ne yaptım?

Yöneticinin Dönüşümlü Düşünmesi: Bu programın uygulanmasında nasıl bir rol üstlendim? Diğerleri nasıl bir rol üstlendi? Takip ettiğim adımlar nelerdir? Programın işleyişi oturdu mu ya da uygulanabiliyor mu? Zamanında tamamlandı mı? Değerlendirme ölçütleri hazır mı?

Bloom’un Anlayışı: Önemli noktalar nelerdi? Amaçlarıma ulaştım mı?

Yöneticinin Dönüşümlü Düşünmesi: Programın temel bileşenleri nelerdir? Okul/bölge hedefleri ile program arasında nasıl bağlantı kurabilirler? Program ulusal/yerel/okullar düzeyinde düzenlemelerle uyumlu mu? İlgili anlaşma maddelerini sağlayacak mı? Bütçeye dahil mi? Program belirlenen hedeflerle uyumlu mu?

Bloom’un Uygulaması: Bunu daha önce ne zaman yaptım? Bunu tekrar nerede kullanabilirim?

Yöneticinin Dönüşümlü Düşünmesi: Kariyerimde daha önce edindiğim tecrübelerden yararlandım mı? Önceki girişimlerde kullanılan yaklaşımlar üzerine bir şeyler ekledim mi? Aynı örgütsel çerçeve ya da plan bir başka program ya da projenin uygulanmasında da ihtiyaçları karşılayabilecek mi? Taraflardan biri ile olan etkileşimimi diğerleri üzerinde kullanırken neleri değiştirebilirim?

Bloom’un Analizi: Yaptıklarımda herhangi bir kalıba ya da ilişkiye rastladım mı?

Yöneticinin Dönüşümlü Düşünmesi: Bu durumda başvurduğum uygulayış stratejileri yeterince etkin miydi?  Girişimlere olan yaklaşımımda programlama, iletişim, taraflardan görüş, bilgi edinme gibi örneklere rastladım mı? Yönetim stilimde çeşitli kalıplara rastladım mı? -örneğin vermem gereken zor kararlarda çok fazla söz verip, oyaladım mı? Yararlandığım yaklaşımın sonuçları nelerdi- etkin miydi, yoksa çıkarabileceğim ya da yeniden düzenleyebileceğim adımlar var mıydı?

Bloom’un Değerlendirmesi: Ne kadar iyi yaptım? Neler işe yaradı? Neleri geliştirmem gerekiyor?

Yöneticinin Dönüşümlü Düşünmesi: Ne yapıyorum ve önemli olan nedir? Elde edilen veriler programın bazı yönlerinin diğerlerinden daha etkin olduğunu gösteriyor mu? Alabileceğimiz düzeltici tedbirler nelerdir? Tarafların bütün ihtiyaçları karşılandı mı? Daha geniş bağlamda, organizasyon gelişim kapasitesini artırıyor mu? Yönetim stilimin diğerlerinden daha etkin yönleri var mıydı? Geliştirilmesi gereken alanlarım ve güçlü yönlerim hakkında neler öğrendim? Yönetici olarak nasıl bir ilerleme sergiliyorum?

Bloom’un Yaratması: Daha sonra ne yapmam gerekiyor? Planım nedir?

Yöneticinin Dönüşümlü Düşünmesi: Bu girişimden neler öğrendim ve ileride edindiğim deneyimin iyi yanlarını nasıl birleştirebilirim? Geliştirilmesi gereken alanlarda düzeltmeler yapabilmek için neleri değiştirebilirdim? Bu proje ile edindiğimiz deneyimleri sonraki problemleri çözmek için nasıl kullanabilirim? Okulumuzda paylaşılan bir öğretme ve öğrenme vizyonu oluşturmaya etkin bir biçimde yardımcı olabildim mi? Ve vizyon bu planda temel işlevi gördü mü? Eğer proje öğrenci performanslarından öğretmenleri daha fazla sorumlu tutuyorsa, başarıya ulaşmak için ihtiyaç duydukları veriyi sağlamak için ben sorumluluklarımı nasıl yerine getirmeliyim? Gelişmek için güçlü yönlerimi en iyi nasıl kullanabilirim? Zorlukları aşabilmek için hangi adımları atmam ya da hangi kaynakları kullanmam gerekir? Mesleki hedeflerime ulaşabilmeme yardım edecek herhangi bir ağ ya da eğitim bulabilir miyim? İşbirliğini artırmak için taraflara, danışmanlarıma ve meslektaşlarıma ne gibi önerilerde bulunabilirim?

Aynı okulda olan yönetici ve öğretmenlerin üzerinde çalıştıkları bir projede dönüşümlü düşünme örneğini görüşleriniz için hazırladım. Uygulayarak veya uygulamadan görüşlerinizi paylaşmanıza sevinirim.

 

Bloom Taksonomisi	Matematik dersinde düşük performansı artırmak için okulda geliştirilmiş olan programın uygulanmasında Yöneticinin Dönüşümlü düşünmesi…	Matematik dersinde düşük performansı artırmak için okulda geliştirilmiş olan programın uygulanmasında Öğretmenin Dönüşümlü düşünmesi…
Yaratıcılık	Bu proje ile edindiğimiz deneyimleri sonraki problemleri çözmek için nasıl kullanabilirim?	Öğrenme ortamımızı geliştirmek için yöneticilere ya da meslektaşlarıma ne gibi önerilerde bulunabilirim?
Değerlendirme	Elde edilen veriler programın bazı yönlerinin diğerlerinden daha etkin olduğunu gösteriyor mu? Alabileceğimiz düzeltici tedbirler nelerdir?	Bütün öğrenen ihtiyaçları karşılandı mı? Öğrenciler bilme seviyelerini ne kadar artırdılar?
Analiz	Bu durumda başvurduğum uygulama, liderlik stratejileri yeterince etkin miydi?  Bunun göstergeleri neler olabilir?	Öğretim stilimde çeşitli kalıplara rastladım mı? -örneğin cevap veren her öğrenci için yorumda bulundum mu? Yararlandığım yaklaşımın sonuçları nelerdi- etkin miydi, yoksa çıkarabileceğim ya da yeniden düzenleyebileceğim adımlar var mıydı?
Uygulama	Aynı örgütsel çerçeve ya da plan bir başka program ya da projenin uygulanmasında da ihtiyaçları karşılayabilecek mi?	Önceki derslerdeki içerik, ürün ya da sürecin üstüne bir şeyler koyabildim mi?
Anlama	Program ulusal/yerel/okullar düzeyinde düzenlemelerle uyumlu mu?	Öğrencilerin bir sonraki/bir önceki ünite ile nasıl bağlantı kurabileceğini anlıyor muyum?
Hatırlama	Programın işleyişi oturdu mu ya da uygulanabiliyor mu?	Derste bütün içeriği anlatabildim mi?

 

Kayhan Karlı

Kurucu

Yenilikçi Öğrenme ve Öğretme Merkezi