Eğitim Tercihi

Henüz üniversite yıllarındayken iş fikrini hayata geçirerek, genç girişimcilerin arasına katılan Teoman Tunç, Vamelya.com adlı internet sitesi ile e-ticaret alanında faaliyet gösteriyor. Bir iş fikrini gerçekleştirmek için paranın tek kriter olmadığına inanan Tunç, para harcamadan da birçok işin yapılabileceğini ve başarılı olunabileceğini söylüyor.

Teoman Tunç:

Girişimcilik, para harcamadan para kazanma sanatıdır

En basit tanımıyla belli alanlarda iş yapmayı kafasına koyan, bu amaçla da bir sermaye ortaya koyarak, risk alarak kar elde etmeye çalışan kişi, girişimcidir. Türkiye gibi bir ülkede bunun hiç de kolay olmadığı ortadayken, hele de genç birinin bu yola çıkması ve başarılı olması, her yönüyle takdir edilmesi gereken bir durum. Son yıllarda birbiri ardında başarı kazanan bu gençler, özellikle e-ticaret alanında fark yaratmaya odaklanıyorlar. Bu gençlerden biri de Teoman Tunç. Henüz 25 yaşında, yani yolun çok başında olan Tunç, 2 arkadaşıyla birlikte kurduğu Vamelya.com adlı internet sitesiyle önemli işlere imza atıyor. 2010 yılında Doğuş Üniversitesi Grafik Tasarımı bölümünden mezun olan Tunç, henüz üniversite yıllarındayken, kafasında çeşitli iş projeleriyle gezmeye başlamış ve çeşitli girişimlerde bulunmuş. Bu işi yapmayı çok önceden kafasında kuran Tunç, tasarımsal anlamda webe yönelmek için seçtiği bölümünün son sınıfındayken de Vamelya’yı kurmuş. İnternet üzerinde çevrimiçi alışveriş yapılan sitenin, hemen ilk bakışta aynı işe yarayan benzerlerinden birçok farklı özelliklere sahip olduğu görülüyor. Yola birlikte çıktıkları arkadaşlarından biri olan Alev Yağlı tarafından hazırlanan site, farklı tasarımıyla önce göze hitap ediyor. Teoman Tunç ile bu girişimin öyküsünü ve genç bir girişimcinin başarıya ulaşması için izlemesi gereken stratejiler üzerine bir sohbet gerçekleştirdik. Sohbetin bazı noktalarında, tasarımcı Alev Yağlı da bize dahil oldu.

E-ticaret işi yapmaya nasıl karar verdiniz?

Her dönemin öne çıkan bir işi vardır. Benim babam tekstilci… Nasıl ki babalarımızın devri tekstil ise bu dönemin de e-ticaret devri olduğunu düşünüyorum. Gelecek kuşakların perakendeden alışveriş yapmak yerine, e-ticarete yönelecekleri belliydi. E-ticaretin büyük bir geleceği var. Buradan insanların daha hızlı şekilde alışveriş yapabildiklerini gördük ve bu nedenle de bu alana yöneldik.

Vamelya.com’u kurma süreciniz nasıl başladı, biraz anlatabilir misiniz? Bu süreçte neler yaşadınız?

Yaklaşık 8 ay boyunca projenin arka planını oluşturmak için çalıştık, ön hazırlık yaptık. Yazılım ve tasarımsal anlamda bir yoğunluktu bu. İsmini, tasarımını, ürünlerini, her şeyini önceden belirleyip ona göre hareket ettik ve yolumuzu çizdik. Arkadaşlarım Alev Yağlı ve Bülent Bayraktar ile beraber bu girişimi ilerlettim. Ne kadar kuvvetli bir grup olursanız, o kadar hızlı ve daha yaygın bir biçimde hareket edersiniz. Tasarımın oturtulması ve demo süreci biraz sancılı geçti. Ürünlerle ilgili de riskler olabiliyor, satıp satmayacağı konusunda emin olamıyorsunuz. 8 ay boyunca bir ekip çalışıyor o ekibin bir maliyeti var. Giderlerinizi en aza indirip, bu ekip ile beraber bir şeyler çıkartmanız gerekiyor. Biz en iyisini çıkartmaya çalıştık, başarılı olduğumuza da inanıyoruz.

Genç bir insanın Türkiye’de iş fikrini başarıya ulaştırması için ne yapması gerekiyor? Bu kolay bir süreç mi?

Aslında kolay! Öncelikle inanması gerekiyor. Projeyi dikkatli bir biçimde iş planlarına bölmesi, nasıl hareket etmesi gerektiğini iyice planlaması ve öyle yola çıkması gerekiyor. Daha sonrasında yakın çevresini, ne iş yapıyorlarsa ya da hangi işin patronu ise beraberinde toplaması gerekiyor. İşinde uzman olan çevresi, dostları ile hareket ederse daha hızlı ilerler. İnsanın çevresi, girişimine ön ayak olunmasını sağlar. Bizim bir arkadaşımız kozmetikçi, diğer bir arkadaşımız tekstilci. Bir girişim, hepsinin toplamı ile oluşuyor. Böylece birtakım kuvvetleri birleştirmiş oluyorsunuz.

MALİYETLERİ EN AZA İNDİRMEDEN GİRİŞİM OLMAZ

Etrafımıza baktığımızda, birçok gencin kafasında bazı iş fikirleri olduğunu görüyoruz. Kafasında bir girişim tasarlayan genç ne yapmalı, nereden başlamalı?

İnsanlar her şeyin paraya bağlı olduğunu düşünüyorlar ama paraya ihtiyaç duyulmadan da bir şeyler yapılabilir. Biz aslında para harcamadan para kazanma sanatı yapıyoruz. Bir fikri hayata geçirmeyi düşünüyoruz ve oluşturuyoruz. Beraber oluşturduğumuz için de herhangi bir masraf yapmıyoruz. Maliyeti en aza indirmeden girişim olmaz. Bazı şeyleri sıfırdan yapabilir, gayret gösterip parasızken de bir oluşum haline getirebilirsiniz.

“Para harcamadan para kazanma sanatı” nedir? Bunu biraz açabilir misiniz?

Açıkçası bunu, çevrenizi kullanarak yapabilirsiniz. Belli yayın kuruluşlarında dostlarınız varsa, güçlü bir çevreye sahipseniz, bir şeylerin reklamını para harcamadan yapabilirsiniz. Bu çevre ile olur. Mesela biz internet sitemizi başka birine yaptırmış olsaydık, en az 1,5 sene zaman kaybımız olacaktı. Parasız bir şekilde bir şeyleri sıfırdan yaratmak her zaman daha tatlı oluyor. Para olduğunda girişimciliğin bir anlamı olmaz. Önce kendi üniversitem olduğu için Doğuş Üniversitesi ile gidip konuştum. Bir hafta boyunca bedava stantta sitemizin tanıtımını yapacağız. Normalde üniversiteler bu tip tanıtımlar için ücret talep ederler. Ben üniversitenin eski öğrencisi olduğum için ücret talep edilmedi. 23 Ekim- 30 Ekim arasında tanıtımımızı yapacağız.

Alev Yağlı: Ben Teoman’ın arkadaşı olmasaydım, siteyi başkasına tasarlasaydım, bundan çok para kazanırdım. Ama biz birlikte hareket etmek istedik. Kendi işim gibi sahiplendim, kendi projem gibi bakıyorum projeye. En ufak detayına kadar her şeyi ile ilgilendik. Dışarıdan birini tutsaydık, istediğimiz şeyleri yapamazdı çünkü profesyonel bir iş olarak yaklaşacaktı konuya.

GENÇLERİN BİRÇOK FİKRİ VAR AMA YÖNLERİNİ BULAMIYORLAR

Sizin gibi, kafasında bin bir projeyle dolaşan genç girişimcilerin sayısı çok mu? Türk gençlerinin girişimcilik meselesine olan bakış açısını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Açıkçası çok var ama onları yönlendirebilecek çevreleri ve dostları yok. Herkes bazı şeylere sadece parasal anlamda baktığı için, yönlerini bulamıyorlar. Gençlerin fikirleri gün yüzüne çıkabilse, projeler gerçekleştirilse Türkiye daha iyi konumlara gelebilir.

Alev Yağlı: İnsanlar, Markafoni başlangıçta 11 trilyon para harcadı gibi haberler okuyorlar. Bu tip haberlerin ardından da iş kurmak için uçuk rakamların harcandığını düşünüyorlar. Bu nedenle genç girişimciler korkuyor. Kafaları çalışsa da bu kadar yüklü miktarda parayı nasıl temin edeceklerini düşünüyorlar. Bu nedenle de birçok girişimci, daha fikir aşamasında projesini rafa kaldırıyor.

Türkiye’de bu tarz fırsatlar var ancak, insanlarda son vuruşu yapacak cesaret yok anladığım kadarıyla…

Kesinlikle doğru kelime cesaret… Bir genç girişimcinin insanlarla olan sosyal diyalogu çok güçlü olmalı, sosyal çevresi çok sağlam olmalı. İçinize kapanık olursanız, düşüncelerinizi insanlara yansıtmazsanız, beraber hareket etmek yerine bencilce davranırsanız, kafanızdaki proje batmaya, başarısız olmaya mahkûmdur. Beraber bir oluşumla ilerlediğiniz sürece ise her zaman kazanırsınız. İnanan bir topluluk lazım…

Genç girişimcilere dair birçok dernek olduğunu görüyoruz. Bu dernekler ne ölçüde yardımcı oluyor?

Dernekler kesinlikle yardımcı oluyor. Girişimci Gençler Derneği adında bir dernek var. Ben de bu derneğin aktif bir üyesiyim. Girişimci insanlar yetiştirmek ve özgüven sahibi olmalarını sağlamak için elimizden gelen her şeyi yapmaya çalışıyoruz. Bir yandan da fikir hırsızlığı diye bir durum var. Gençler bundan da çekiniyor olabilirler. Bu yüzden bu derneği kurduk zaten. Bu tür derneklerin tümüyle çalışıyoruz. İnsanları kucaklıyoruz, teşvik ediyoruz... İnsanların fikirlerini çalacak kadar hain insanlar olamayız, çünkü bizim kalbimiz temiz. Gerçekten bir şey yapmak isteyen girişimciye nasıl yardım etmemiz gerekiyorsa ederiz. Desteğimizi hiçbir zaman esirgemeyiz.

GİRİŞİMCİLİK, KESİNLİKLE CESARET GEREKTİRİYOR

İyi bir girişimci olmak için neler yapmak lazım?

Girişimcilik her zaman paraya bağlı derler. Bu aslında tamamen cesaret ile alakalı. Girişimci bir insanın projesine ve kendisine inanması lazım ve çevresinin hangi materyallere sahip olduğunu bilmesi gerekiyor. Kimin hangi işi yaptığını iyice planlamalı ve onlara ön ayak olup bir oluşum sağlamak, her zaman daha hızlı bir sonuç sağlar. Para çoğu zaman gereksiz bir materyal... Girişimcilerin, çevrelerinden ne ölçüde yararlanabileceklerine bakmaları gerekiyor. Ben Vamalya.com’a çok büyük miktarlarda para harcamadım, harcamayacağım da. Her şeyi kendim getiriyorum, kendim üretiyorum. Elbette para lazım ama ürüne yatırım yapmak gerek. Ürünün satışı ile kar elde edilince, girişim ister istemez devam ediyor. Bu tekne böyle yürür. Başlangıçta elinizdeki parayı kaptırırsanız, işiniz başarısızlığa sürüklenir. Girişimciler iş planlamasını doğru yapmalı, emin adımlarla ilerlemeli, adımlarını iyi şekilde atmalı; girişim, bu sayede başarıya ulaşır.

Eğitimtercihi