Eğitim Tercihi

Hasan Çoroğlu - Kavram Eğitim Kurumları Genel Müdürü

“Dünya’nın tüketilebilir bir kaynak olduğunun ve tüketimin sınırlanması gerektiğinin bilinciyle yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının arttırılması, iklim değişikliklerine uyum, israfı en aza indirebilmek ve sürdürülebilirliğin desteklenmesi konularına odaklanıyoruz.”

Kavram Eğitim Kurumları olarak çevre ve iklim konularına yönelik hangi yaklaşımları benimsiyorsunuz?
İklim değişikliğinin etkileri hakkında kurumlarımızda farkındalık ve bilinçlendirme çalışmaları yapıyor ve Kavram Eğitim Kurumları olarak bunu çok önemsiyoruz. Ülke olarak doğal afetlere çok açık bir coğrafyada yaşamamızın yanı sıra iklim değişikliği sonucunda oluşabilecek afetler ve bu afetlere karşı alınabilecek önlemler de öğrencilerimize bilgilendirme yaptığımız başlıklar arasındadır. Enerji verimliliği ve enerji tasarrufu noktasında şubelerimizin kendi enerjilerini üretebilmesi adına çatı güneş panelleri kurulmasına dair çalışmalarımızın yanında tüm binalarımıza yapılan yalıtım ile düşük enerji tüketimi hedeflenmektedir.

Çevre ve iklim ile ilgili uygulanan projeleriniz hakkında bilgi verebilir misiniz?
Okullarımızda yer alan, dönüştürülebilir atık kutularından yapılan geri dönüşüm projelerimiz öğrencilerimiz tarafından ciddi anlamda ilgi görmektedir. 24 Kasım Öğretmenler Günü için her öğretmenimiz adına bir fidan dikilmesi ile küçük bir orman oluşturma projemiz hayata geçmiş oldu. Kurulması planlanan çatı güneş panelleri ile çevre dostu enerji kullanımı, enerji verimliliği ve enerji tasarrufu; okul binalarımıza yapılan yalıtım ile de düşük enerji tüketimi hedeflenmektedir. Okullarımızda ayna projesiyle kurulması hedeflenen öğrenci bahçeleri, dünyaya ne yansıtırsak karşılığını aynı şekilde alacağımızın öğretisini çocuklarımıza deneyimleyerek göstermiş olacak. Öğrencilerimizin kendi uğraşları ile oluşturdukları bahçeler, emekleri doğrultusunda yeşererek dünyaya artı değer katacak.

İKLİM SEFERBERLİĞİ ve YEŞİL OKUL
Milli Eğitim Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile çevre dostu okul projesi başlattı. MEB, bakanlıklar ve okullar arasında nasıl bir koordinasyon kurulmalı?
Son yıllarda sürdürülebilirlik kavramı ile gündeme gelen sertifikalı yeşil okul uygulamaları, dünyanın geleceği adına olumlu bir adım olarak kabul edilmektedir. Gelecek nesillerin sağlıklı bir ortamda yaşaması ve mevcut kaynakları verimli kullanması ancak eğitim yolu ile mümkün kılınabilir. Milli Eğitim Bakanlığının bu doğrultuda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile yaptığı “Çevre Dostu Okul Projesi”nin amacı da öğrencilere temel eğitim seviyesindeyken çevre bilincive sürdürülebilirlik kavramını benimseterek, buna ilişkin uygulamaları göstermek ve uygulatmaktır. “Temiz enerji temiz okul” sloganıyla ülkemizin her ilçesinden en az bir okul olmak üzere 1.000 okul projesi kapsamına dâhil olmuştur. Sürdürülebilir gelecek bilincinin yerleşmesinde eğitim sisteminin önemi, listede en önsıralarda yer alacaktır. Bu projenin hakkıyla uygulanabilmesi noktasında okul binalarının tasarımı ve kullanımının da çok önemli olduğu aşikârdır. Milli Eğitim Bakanlığı, eğitim binalarının sürdürülebilirlik ilkelerine uygun tasarlanması ve binanın kendisinin de bir eğitim aracı niteliğinde tasarlanması açısından okullara desteğini sürdürmelidir. Yine, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da okulların çevre düzenlemeleri, yeşil alan ve peyzaj mimarileri açısından etkin çalışmalarına devam etmelidir. Okullarda üzerinde durularak eğitim verilmesi gereken sürdürülebilirlik, iklim seferberliği ve yeşil okul imajı, öğrencilerin yaşayarak ve kalıcı öğrenme aşamasına bu şekilde taşınabileceğini düşünüyoruz. Bu sayede elde edilecek kazanımlar, gelecek nesiller adına atılacak önemli adımlardır.

YEŞİL OKUL İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Size göre çevreci ve yeşil bir okul iklimi için hangi kıstaslar göz önünde bulundurulmalı?
Çevreci ve yeşil bir okul iklimi için ülkemizin coğrafi ve kültürel şartlarını göz önünde bulunduran yeşil okul değerlendirme formları geliştirilebilir. Yeşil okulun, yakın çevresinde bulunan toplum üzerindeki etkileri incelenebilir. Değerlendirmeler sonucunda tespit edilen eksiklikler göz önünde bulundurularak, okul binalarında doğal ışıktan daha fazla yararlanmak için tavan pencereleri tasarlanabilir ve doğal ışığın neden olabileceği parlamayı engelleyecek gölgelikler tasarlanabilir. Okul bünyesinde hava kalitesini olumsuz etkileyen malzemeler ve donanımlar değiştirilebilir. Okul binası, suyun tasarruflu kullanımını sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Aynı zamanda okul bahçelerinin sulamasında ve okulların temizliğinde kullanılmak üzere gri su biriktirme sistemleri geliştirilebilir. Mutlak şekilde okul bahçeleri, öğrencilerin duygusal ve fiziksel gelişimini destekleyecek, çevreye zararlı olmayan ve bireylerin sağlıklarına olumlu etkileri olan ağaç, gölet, toprak ve taş gibi doğal malzemeleri içerecek biçimde tasarlanmalıdır.

Gözlemlerinize dayanarak, öğrencilerin çevre ve iklim değişikliğine karşı duyarlılıkları hakkında neler söyleyebilirsiniz? Bu çerçevede öğrencilerin duyarlılıklarını artırmak için neler yapılmalı?
İklim değişikliği yerel bir sorun değil, küresel bir sorundur. Dolayısıyla ele alınması gereken öncelikli alanların başında gelmektedir. Toplumların iklim değişikliği konusundaki farkındalıklarının artması bu durumu yönetebilmek için önemli bir adımdır. Öğrencilerin aile içerisinde ve günlük hayatlarında iklim değişikliği ve çevre sorunlarını konuşma sıklıkları nadir olarak tanımlanabilir. Ayrıca çevre ve iklim değişikliği ile ilgili daha önce herhangi bir projede bulunan ve gelişmeleri yakından takip eden öğrenci sayısının da artması gerektiği aşikardır. Bu konu ile ilgili kendilerine sorular yöneltildiğinde ya da anket yapıldığında öğrenciler; iklim değişikliğinin bir afet olduğu, dünyamızı etkilemeye başladığı ve çevresel bir güvenlik sorunu oluşturduğu görüşüne sahipler. Ayrıca öğrencilerin çoğunluğu bu durum için endişelendiklerini, bireysel olarak sorumlulukları olduğunun bilincinde olduklarını ifade etmişlerdir. Genel ölçüde zayıf kabul edilebilecek bu farkındalık düzeyini üst seviyelere taşımak adına okullarımızda sürdürülebilirlik ve iklim değişikliği ile ilgili çalışmalar, projeler ve sunumlar yapılmakta; bu sayede daha bilinçli bir nesil yetiştirme amacı güdülmektedir.

Özel öğretim kurumları Türk ekonomisine ve eğitimine nasıl katkı sağlıyor?
Eğitimin hayatımızdaki önemi yadsınamaz bir gerçektir. Ekonomik kalkınma, üretimi artıracak teknolojinin gelişmesi, doğal kaynakların ve sermayenin en iyi ve akılcı bir şekilde kullanılması ile mümkündür. Bunu sağlayan ise eğitilmiş insan gücüdür. Eğitim, ülkelerin yatırım yapmak zorunda oldukları öncelikli alan olmalıdır. Eğitime ayrılan kaynak ise bir harcama değil, ülkeler için oldukça gerekli ve hatta en kârlı yatırımdır. Ülkemizde eğitim alanındaki en büyük sorun, eğitime olan talep artışı ve bu talebi karşılayacak fiziki ve ekonomik yetersizliktir. Genç nüfusu yüksek olan ülkemizde özel öğretim kurumlarının sayısında yaşanan artışla birlikte, hem eğitim talebini karşılamak hem de eğitimi istenilen seviyeye ulaştırmak için önemli yol katedilmiştir.

MEB’in zam sınırı koyması ne anlama geliyor? Sektöre etkileri neler olacak?
Bildiğiniz gibi MEB, 2023 yılı enflasyon beklentisinin düşük olması ve velilerin de bu süreçte desteklenmesi kapsamında özel öğretim kurumları fiyatlarında en fazla yüzde 65 zam yapılması kararını aldı. Ekonomik kalkınma, üretimi artıracak teknolojinin gelişmesi, doğal kaynakların ve sermayenin en iyi ve akılcı bir şekilde kullanılması ile mümkündür. Bunu sağlayan ise eğitilmiş insan gücüdür. Okulların fiziki ihtiyaçlarının yanısıra en büyük gider kalemi öğretmen ve personel ödemeleridir. Özel eğitim kurumları, sürdürülebilirlik adına temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek gelire gereksinim duymaktadırlar. Eğitim - öğretim kademesinin hemen her alanında bulunan özel öğretim kurumları, eğitim hizmetinin büyük bir kısmını üstlenmiş durumdadır. Bu sebeple eğitimde nitelikli devamlılığı sağlayabilmek amacıyla veli ve okul teşviklerinin tekrar gündeme alınması, hem velileri hem de özel öğretim kurumlarını rahatlatacak bir çözüm olabilir.

Enflasyon vb parametrelerin özel öğretim kurumlarına etkileri neler? Bu etkilerin hafifletilmesi için neler yapılmalı?
Enflasyon ve kur dalgalanmaları gibi ekonomik değişimler gider kalemlerinde doğrudan artışa sebebiyet verdiğinden, okul ücretlerinin de eş zamanlı artışını ifade etmektedir. Pandemi sonrasında tüm dünyada enflasyon oranlarında önemli bir değişim olduğu gözlemlenmektedir. Sektörde ekonomik tedbirler alınmaya çalışılsa da, eğitim ücretleri açısından geçmiş dönem ile yeni dönem arasında makas oldukça açılmıştır.
Eğitim, geleceğimizin garantisi olan çocuklarımız için vazgeçilemeyecek bir yatırımdır. Ekonomik etkilerin, eğitim kalitesini düşürecek bir etki göstermesi arzu edilmeyen bir durumdur. Hem velilere hem okullara yapılacak olan teşvik çalışmalarının yeniden gündeme gelmesi özellikle son yıllarda yaşanan ekonomik dalgalanmaların etkisini ve kurumların mali yükünü hafifletecektir.

ÖZEL OKULLARA YÖNELİK NASIL BİR TEŞVİK MODELİ UYGULANMALI?
Bir ülkenin kalkınması için sermaye ve teknoloji transferi yanında, yeterli sayıda iyi yetişmiş işgücüne de ihtiyaç vardır. Bu nedenle ekonomistler her zaman, eğitime daha fazla kaynak ayrılmasının zorunluluğuna dikkat çekmişler ve bu konudaki girişimleri desteklemişlerdir. Bir ülkenin gelişmişliği; o ülke insanlarının iyi ve sürekli bir eğitim almaları ve bununla kazandıkları bilgi ile beceriyle ekonomik büyümeye yapabilecekleri katkıya bağlıdır. Nitelikli insan gücü ihtiyacının karşılanması, dışa açılma ve uluslararası rekabet gücü kazanma çabası içinde olan ekonomimiz için hayatî önem taşımaktadır. Ekonomi ile eğitim arasındaki ilişki kalkınma kavramı üzerinde odaklanır. Özel eğitim kurumlarına SGK desteği sağlanması, kurumlar vergisi ve gelir vergisi oranlarının bu tür hiperenflasyonist dönemlerde düşürülmesi, eğitimin Katma Değer Vergisinden muaf tutulması gibi uygulamalar değerlendirilebilir.