Eğitim Tercihi

Soruların açık uçlu ya da çoktan seçmeli olmasından daha önemlisi genel olarak sisteme bütünsel bakmak, güvenilir ve objektif bir yerleştirme sistemi oluşturabilmektir.

Milli Eğitim Bakanı'nın SBS-2014'te ne olacak sorusuna verdiği yanıt üzerinden yeni SBS modeli tartışması yapılıyor. Herşeyden önce sayın bakanın açıklamasında ortaöğretime geçiş sistemi ile ilgili ve mevcut sistemin yerine getirilecek alternatif modellere ilişkin yeni bir açıklama yok. Sayın Bakan Nabi Avcı'nın söylediği en önemli şey SBS'de tüm soruların çoktan seçmeli olmayacağı en azından bir kaç sorunun "açık uçlu" sorulardan oluşacağı ve sistem üzerinde çalışılıyor açıklamasıdır.

Kamuoyunun, eğitim camiasının ve velilerin kısaca hemen hemen herkesin merak ettiği 2014-2015 öğretim yılından başlayarak bundan sonra, genel olarak liselere, özel olarak da Anadolu, Fen, Sosyal Bilimler ve Yabancı Kolejlere, özel liselere nasıl öğrenci alınacağını tüm ayrıntıları ile ve tekniği ile açıklanmasıdır. Sayın bakanın açıklamalarından bu soruların yanıtı için bir sure daha beklemeye devam edeceğimizdir.

SBS sistemi içerisinde 1 milyon 200 bin öğrencinin tümünün girmesini gerektirecek bir yarış yok gerçekte. Özel yabancı kolejler için 20-25 bin, belli başlı bazı Anadolu liseleri için de en en fazla 250 bin adayın yarışı söz konusudur.

Bugün ilköğretim kurumlarında not verme sitemi ile bu notların SBS sınavı sonucuna YBP’ler aracılığıyla bu kadar belirleyici oranda kullanılıyor olması, bazı okullar ve öğretmenlerin YBP’yi haksız bir silah olarak kullanmasına, öğrencisine adil davranan okul ile daha ılımlı davranan okullar arasında ciddi OYP farklılıklarını ortaya çıkarmaktadır.  SBS’yi herkesin eşit koşullarda yarıştığı bir sınav olarak görürken, haksızca verilen notlarla sınavın sonucunu belirleyici unsur olmaktan çıkarmak öğrencisine adil davranan okulların pek çoğunun iyi Anadolu liselerine öğrenci sokamayacak duruma getirmektedir.

Bu ve benzeri sorunlar ön plandayken özellikle ortaöğretime geçiş modelleri içerisinde ülkemiz koşullarına en uygun modelin geliştirilmesi önemlidir. Genel olarak sisteme bütünsel bakmak, güvenilir ve objektif bir yerleştirme sistemi soruların açık uçlu ya da çoktan seçmeli olmasından daha önemlidir. Bu nedenle sınavın içeriği, soruların çoktan seçmeli mi yoksa açık uçlu sorulardan mı oluşacağı bu genel sorun yanında talidir, ikincildir. Kaldı ki, 1 milyon 200 bin adayın yarıştığı bir sınavda, tümüyle açık uçlu sorularla nesnel bir ölçme ve değerlendirme de çok zor olacaktır, şaibeye açık kalacaktır.

Bugün üniversiteler ortaöğretimden gelen öğrencilerin niteliğini sorgularken, ortaöğretim için de ilköğretim kurumlarından gelen öğrencilerin iyi yetiştirilmediği dile getiriliyor. Yani eğitimin kalitesi konuşuluyor ve bir üst öğretim kurmuna hazırlarken yeterli hazırbulunuşlukta gelmediği konuşuluyor. Özellikle PISA ve TIMSS sınavlarında geride oluşumuz ve ileride olduğunu düşündüğümüz ülkelerin eğitim sistemleri üzerinde yeterince düşünmek gerek.  Birbirinden kopuk yapılan araştırmalar ülkemizin gerçeklerine özgü ilerici, sorgulayıcı ve yorum yapma becerisi gelişmiş bieyler yetiştirebilmek için yeterli değildir. Sistemsel bütünlük içerisinde bakanlığın konuya el atması gerekir.

Alpaslan Dartan

Türk PDR Derneği İstanbul Şube Başkanı