Eğitim Tercihi

Uzun yıllardır küçük yaşta ve zorla evlilikler sorunu hakkında çalışmalar yürüten Uçan Süpürge Derneği, çocuk evlilikler, çocuk haklarıyla ilgili özel günler ve kavramlara ilişkin ''Çocuk Gelinler Sözlüğü'' hazırladı.

Uçan Süpürge Derneği Editörü Selen Doğan, AA muhabirine, böyle bir sözlüğün ilk kez hazırlandığını belirtti. Bunun bir gereksinim olduğuna dikkat çeken Doğan, ''Çünkü 'çocuk gelinler' dendiğinde, herkes farklı bir şey algılıyordu ve doğal olarak, yalnızca 12-13 yaşlarında evlendirilmiş kız çocuklar akla geliyordu'' dedi.

Dernek olarak çalışmalarına "çocuk gelin kimdir" sorusuna yanıt vererek başladıklarını anlatan Doğan, şöyle devam etti:

"18 yaşını doldurmadan yapılmış evlilikler, çocuk evlilikleridir. Bunun yanı sıra çocuk evliliklerinin sebep olduğu sorunlar, hastalıklar, bu konudaki hukuki düzenlemeler, çocuk haklarıyla ilgili özel günler ve bu sorunla ilişkisi olan her şeyi bir araya getirelim, bir sözlük yapalım dedik. Bu bence kamu yönetiminin, karar vericilerin, yetişkinlerin ve çocuk ve kadın hakları alanında çalışan kişilerin yararlanabileceği bir kaynak oldu. Çünkü çocuk evlilikleriyle ilişkili kavramları basit ve anlaşılır bir dille yazdık, yazarken de toplumsal cinsiyet bakış açısını gözettik.''

"Sözlüğe kavram önerilerini bekliyoruz"

Her şeyin bilmekle başladığını, üzerinde çalışılan konunun kavramsal çerçevesinin iyi çizilmesiyle sonuca varılabileceğini ifade eden Doğan, ''Bu sözlük, bu işe yarayacak. Bu, interaktif bir sözlük olsun istiyoruz. Sivil toplum örgütleri, üniversiteler, ilgili kurumlar, hatta duyarlı vatandaşlar sözlüğe eklenmek üzere kavramlar önerebilirler, bize yazıp gönderebilirler'' diye konuştu.

Doğan, sözlüğe yakında online olarak, derneğin internet sitesinden ulaşılabileceğini kaydetti.

Sözlükte yer alan kavramlardan örnekler

Çocuk Gelinler Sözlüğü'nde, A'dan Z'ye, 100 üzerinde kavram yer alıyor. Sözlük, ''şartlı nakit transferi, ilgili kuruluşlar, zorunlu eğitim, medeni yasa, nafaka, nikah, zorla evlilik, istismar biçimleri, evlilik yaşı, evlilik sözleşmesi, doğum kontrolü, çocuk işçiliği, çocuk adalet sistemi, boşanma, aile planlaması'' gibi çeşitli kavramlar hakkında açıklamalar içeriyor. 

Sözlükte yer alan bazı kavramlar şöyle:

Acil Yardım Hattı: Küçük yaşta evlendirme tehdidi altındaki bireylerin arayıp güvenlik, sağlık, psikoloji veya hukuk desteği alabileceği telefon numarasıdır. Devlete ait tek yardım hakkı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bünyesindeki ALO 183'tür.

Berdel: Eskisi kadar yaygın olmasa da halen görülen bir evlendirme biçimidir. Yasal değildir. 

Çocuğa Karşı Şiddeti Önlemek İçin Ortaklık Ağı: UNICEF'in desteğiyle kurulmuştur. Amacı, Türkiye'de çocukların yararına faaliyet gösteren ulusal veya yerel sivil toplum örgütleri, üniversiteler ve meslek örgütlerinin çocuğa karşı şiddeti önlemeye yönelik hak temelli izleme ve savunu çalışmalarını kolaylaştırmak ve desteklemektir.

Çocuğun yüksek yararı: Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 3. maddesine göre, kamusal ya da özel sosyal yardım kuruluşları, mahkemeler, idari makamlar ya da yasama organları tarafından yapılan ve çocukları ilgilendiren bütün faaliyetlerde çocuğun yararı temel düşüncedir.

Çocuk Hakları İzleme Komitesi: Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin üye devletlerce uygulanmasını izleyen bağımsız uzmanlardan oluşmuş bir organdır. 

Girls not Brides: Çocuk evliliklerini durdurmak için küresel çapta örgütlenmiş, merkezi İngiltere'de olan bir ağdır.