Eğitim Tercihi

Ümit Kalko - Eğitim Girişimcisi

“Eğitim sektörünü diğer sektörlerden ayıran en önemli unsur, eğitimin “gelecek nesillere en büyük miras” olmasıdır. Ülkemizde uygulanan özel öğretim ücretlerinde yapılacak bu indirimin kısa, orta ve uzun vadede önemli avantajları olacaktır. Eğitimde en önemli yaklaşımlardan biri olan “eğitimden kazandığımızı tekrar eğitime yatırıyoruz” mottosunun desteklenmesi gerekmektedir.”

Özel öğretim kurumları ülkemizde ekonomiye ve eğitime nasıl katkı sağlamaktadır?
Millî Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından hazırlanan ve kamuoyu ile paylaşılan “Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2021-2022” verilerine göre ülkemizde toplam 14.179 özel öğretim kurumunda 1.578.233 öğrenci eğitim görmekte ve 163.975 öğretmen görev yapmaktadır. Özel öğretim kurumları sayısının toplam örgün eğitim içindeki oranı yüzde 20,1’dir. Bir başka ifadeyle, ülkemizde örgün eğitimde yer alan her 5 kurumdan 1’i özel öğretim kurumudur. Özel öğretim kurumları ekonomiye doğrudan katma değer sağlamaktadır. Eğitim sektörü dışında hizmet sektörüne de doğrudan etki etmektedir. İstihdam edilen güvenlik, yemek, servis, danışma vb. personelleri dışında kitap ve ürün hizmetleri ile yayıncılık, tekstil sektörlerine de önemli iş imkanı oluşturmaktadır.
Özel öğretim kurumlarındaki öğrencilerin toplam örgün eğitim içindeki oranı yüzde 9’dur. Bir başka ifadeyle, ülkemizde örgün eğitime devam eden her 10 öğrenciden 1’i özel öğretim kurumlarında eğitim görmektedir. Ülkemizde 6 yaşından 17 yaşına kadar tüm çocuklar için eğitim zorunludur. Dolayısıyla, özel öğretim kurumları zorunlu eğitim çağındaki çocuklar için nitelikli eğitim alternatifleri sunmaktadır. Özel öğretim kurumlarındaki öğretmenlerin toplam örgün eğitim içindeki oranı yüzde 14,4’tür. Bu açıdan bakıldığında, öğretmenler için iş ve kariyer fırsatı verilmektedir. Ayrıca özel öğretim kurumlarında yöneticiler için de önemli iş ve kariyer imkanı bulunmaktadır. Diğer yandan, ülkemizde akademik, sosyal ve spor alanlarında özel öğretim kurumlarımızın elde ettiği ulusal ve uluslararası başarılar ile millî eğitimimize katkı sağlanmaktadır.

ÖZEL OKULLARDA GELİR – GİDER DENGESİ BOZULACAK
Millî Eğitim Bakanlığı tarafından özel okul zam oranlarına getirilen sınır ne anlama gelmektedir? Sektöre etkileri neler olacaktır?
Ülkemizde özel okul ücretleri için artış oranları, Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde yer alan “Ücretlerin Tespit, İlan ve Tahsili” bölümüne göre belirlenmektir. Yönetmelikte ara sınıf kayıtları için yer alan “bir önceki yılın ortalama (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Y.İ-ÜFE+ Tüketici Fiyat Endeksi TÜFE)/2 oranına en fazla yüzde 5 oranında artış yapılarak belirlenir” ibaresi “yapılacak artış oranı, yıl sonu TÜFE oranı dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenen oranı aşmayacak şekilde tespit edilir” şeklinde değiştirilerek Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
2023-2024 eğitim öğretim yılında aynı kademeye devam edecek öğrenciler için bir önceki eğitim öğretim yılında ilan edilen eğitim ücretine %65 artış oranı uygulanabilecektir. Veli açısından bakıldığında olumlu karşılanabilecek bir artış oranı olsa da özel okullarda gelir-gider dengesi sağlanmakta zorlanılacaktır. Özel okul ücretlerinde yapılan artış oranlarının veliler ve okul kurucuları olmak üzere her iki açıdan da ele alınması gerekir. Yaşanacak mağduriyetler kısa, orta ve uzun vadede eksikliklere yol açacaktır.

RASYONEL HEDEFLER BELİRLENMELİ
Enflasyon vb. parametrelerin özel öğretim kurumlarına etkileri nelerdir? Bu etkilerin hafifletilmesi için neler yapılmalıdır?
Pandemi sonrası tüm dünyada ekonomik sıkıntılar yaşanmaya devam etmektedir. Ülkemizde son yıllarda artan enflasyon oranı özel sektördeki tüm kurumları olduğu gibi özel öğretim kurumlarını da doğrudan etkilemektedir. Alım gücünün düşmesi bu doğrudan etkilenmenin temel bir göstergesidir. Çalışan ücretleri, kira, enerji, gıda, ulaşımda artan maliyetler sebebiyle finansal açıdan özel okullar olumsuz etkilenmektedir. Asgari ücretin son 1 yılda %100 artış göstermesi özel okullarda çalışan ücretlerine de zam ihtiyacı oluşturmuştur. Diğer yandan kira, enerji, gıda ve ulaşım giderleri son bir yılda %100’dan çok daha fazla artış göstermiştir.
Özel okulların nitelikli eğitimlerine devam edebilmeleri için yemek ve kitap-kırtasiye ücretlerini eğitim ücretleri dışında tutarak mevcut maliyetleri göz önünde bulundurarak 2023-2024 eğitim öğretim yılı başlangıcında açıklamaları önemlidir. Ayrıca 2023-2024 eğitim öğretim yılı için talep edilen tüm ücretler karşılığında özel okulların 2024 yılı haziran ayına kadar eğitim öğretim hizmeti vereceği unutulmamalıdır. Dünyada ve ülkemizde yaşanan ekonomik sıkıntıların devam edebileceğini de öngörerek farklı ekonomik senaryolar hazırlayarak rasyonel hedeflerin koyulması önemlidir. Değişen ve gelişen yeni özel öğretim kurumları düzeninde "rastgele kayıt" yerine "istikrarlı kayıt" kavramı öne çıkmaktadır.

NASIL BİR TEŞVİK MODELİ GETİRİLMELİ?
Bir eğitim girişimcisi olarak nasıl bir teşvik modeli öneriyorsunuz?
Geçmişte başarılı bir şekilde uygulanan ve binlerce öğrencinin özel okulda eğitim görmesine imkan veren eğitim-öğretim desteklerinin tekrar gündeme gelerek hayata geçirilmesi gerekmektedir. Ülkemizde ve dünyada son yıllarda öne çıkan “herkes için eğitim” yaklaşımından da hareketle eğitimi herkes için aynı ölçüde ulaşılabilir hale getirmek hedefimiz olmalıdır. Ülkemizin farklı şehirlerinden velilerden gelen geribildirimlerde özel okul öğrencilerine yönelik eğitim-öğretim desteklerinin önemli ölçüde nitelikli eğitime katkıda bulunacağı değerlendirmeleri yer almaktadır.
Özel öğretim hizmet ücretlerinde uygulanan %8 KDV oranının “vergisiz” olarak ele alınarak geleceğe yatırım olarak değerlendirmek gerekir. Eğitim sektörünü diğer sektörlerden ayıran en önemli unsur, eğitimin “gelecek nesillere en büyük miras” olmasıdır. Ülkemizde uygulanan özel öğretim ücretlerinde yapılacak bu indirimin kısa, orta ve uzun vadede önemli avantajları olacaktır. Eğitimde en önemli yaklaşımlardan biri olan “eğitimden kazandığımızı tekrar eğitime yatırıyoruz” mottosunun desteklenmesi gerekmektedir.
Kapsayıcı ve eşitlikçi eğitimin güvence altına alınması, herkes için yaşam boyu öğrenimin desteklenmesine yönelik, 2030 yılına kadar tamamlanması planlanan Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları arasında “nitelikli eğitim” yer almaktadır. Bu amaç kapsamında yer alan “erişilebilir ve etkili öğrenme ortamlarını oluşturmak” hedefi ancak nitelikli eğitimin yaygınlaştırılması ile mümkündür. Ülkemizdeki özel okul kurucularına yönelik teşviklerin artırılması ve yeni eğitim yatırımlarına yönlendirilmesi bu bakımdan çok kıymetlidir.

"RASTGELE KAYIT" YERİNE "İSTİKRARLI KAYIT"

2023-2024 eğitim öğretim yılı için talep edilen tüm ücretler karşılığında özel okulların 2024 yılı haziran ayına kadar eğitim öğretim hizmeti vereceği unutulmamalıdır. Dünyada ve ülkemizde yaşanan ekonomik sıkıntıların devam edebileceğini de öngörerek farklı ekonomik senaryolar hazırlayarak rasyonel hedeflerin koyulması önemlidir. Değişen ve gelişen yeni özel öğretim kurumları düzeninde "rastgele kayıt" yerine "istikrarlı kayıt" kavramı öne çıkmaktadır.