Eğitim Tercihi

Kökleri derinde bir eğitim çınarı: Vefa Lisesi

Adını bulunduğu Vefa semtinden alan, Mekteb-i Mülkiye'ye şimdiki adıyla Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne öğrenci yetiştirmek amacıyla 1872 yılında kurulan Vefa Lisesi, geçmişten günümüze öyle öğrenciler yetiştirdi ki o isimlerin her biri kendi alanında büyük başarılara imza attı. İşte Vefa Lisesi'nin vefalı öğrencileri....

Vefa Lisesi, 1872 yılında Mekteb-i Mülkiye’nin bünyesinde Cağaloğlu’ndaki bugün Eminönü Halk Eğitim Merkezi olarak kullanılan binada “Der-saadet İdadi-i Mülkiye-i Şahane” adıyla öğretime başlıyor. Okulun kurulma amacı Mekteb-i Mülkiye'ye yani Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne öğrenci yetiştirmek. Daha sonra 1873 yılında ilk sivil lise olan Darül Maarif İdadisi ile 1877 yılında birleşerek Mekteb-i Mülkiye İdadisi adını alıyor. Bir müddet sonra idadiler, Osmanlı Devleti coğrafyasına yayılınca, her biri bulundukları ilin adıyla anılmaya başlıyor. Bunun üzerine, Mektebi Mülkiye İdadisi’nin adı, Dersaadet İdadi-i Mülki-i Şahanesi’ne dönüşüyor.  1894 tarihinde Maarif Nezaretince 4400 Osmanlı altınına satın alınarak, bugün eğitim-öğretim faaliyetini sürdürdüğü Vefa semtindeki Sadrazam Şirvenizade Mütercim Rüştü Paşa Konağı’na taşınan okul, buraya taşındıktan bir müddet sonra adı değişiyor ve Vefa İdadi-i Mülk-i Şahanesi oluyor. Okul 1911 yılında ise bazı idadilerle birlikte Vefa Mekteb-i Sultanisi adını alıyor.

Cumhuriyet’in ilanından sonra 1924’te bütün sultanilerin ve idadilerin adı liseye dönüştürülünce okulun adı, Vefa Erkek Lisesi oluyor. Bu arada uzun süren savaşlarda genç nüfusun azalması sonucu bazı liseler gibi Vefa Erkek Lisesi de 1925 yılında ortaokula dönüştürülmüş ve Kadırga’daki Eczacılık Okulu binasına taşınarak Vefa Orta Mektebi adını almış. Bu duruma üzülen Vefalılar, 1933 yılında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Vefa mezunu Kemal Gedeleç’in de katkılarıyla okullarının Vefa’daki eski mekanında Vefa Lisesi olarak öğretimine devamını sağlamışlar.

Anadolu Liselerinin yaygınlaşması üzerine Vefa Lisesi de, 1989-1990 öğretim yılında statü değişikliği yaparak Vefa Anadolu Lisesi adını almış. Okulun adı daha sonra mezunlarının, kuruluşlarının ve öğretmenler kurulunun isteğinin Bakanlıkça uygun görülmesi üzerine 2001-2002 öğretim yılında tarihi adı olan Vefa Lisesi’ne dönüştürülmüş.

2005-2006 öğretim yılında Anadolu liselerinin dört yıl süreli okullar haline gelmesi üzerine okulun yabancı dil ağırlıklı eğitiminin aksayacağı düşüncesiyle okul statüsünün (Hazırlık+4 yıl) toplam beş yıl öğretim süreli Anadolu Lisesi olma girişimi bakanlıkça kabul görmüş ve okul 2006-2007 öğretim yılından itibaren bu statüye kavuşmuş. Şu an da 1+4 sistemiyle eğitim yapan beş yıllık bir eğitim kurumu...

MARŞLAR SÖYLEYEREK BÜTÜN OKUL SAVAŞA GİDİYOR

1912’de Balkan Savaşı patlak vermiş, düşman Çatalca’ya kadar ilerlemiş, İstanbul’dan göçler başlamış ve başşehri kaybetmek dahi an meselesi olmuştu. Beliren bu vahim durum üzerine Vefa Sultanisi öğrencileri, bir toplantı düzenleyerek maarif yetkililerine gönüllü olarak vatan hizmetine katılmak istediklerini bildirmişler. Bu karara öğretmenlerde katılmış ve okulda eli silah tutan herkes gönüllü olarak cepheye gitmiş. 1915-1916 eğitim döneminde öğrenciler ve öğretmenler, asker üniforması giyerek ve okulun bahçesinde toplanıp marşlar söyleyerek Şehzadebaşı’na çıkmışlardı. Meydanda toplanan İstanbullular, henüz oyun çağında olan bu çocukların, cepheye koşma konusunda gözlerindeki azim ve kararlığı izliyorlardı. Vefalılar coşkun alkışlarla ve dualarla savaşa uğurlanmışlar ve tabii yine gidenlerin çoğunda görüldüğü üzere bunlar da geri dönememişlerdi.

VEFA’DA EĞİTİMİN TEMELİNİ BİLİM, SEVGİ VE HOŞGÖRÜ OLUŞTURUYOR

Vefa Lisesi’nde yatılı öğrenci olarak okuduğunu, mezun olduktan sonra da okulla ilişkisini koparmadığını söyleyen Vefalılar Derneği Başkanı İsmail Hakkı Baliç, “Vefa Lisesi’nde öğrenciliğim bittikten sonra “etüt ağabeyliği” yaptım. Üniversiteyi bitirene kadar devam ettim etüt ağabeyliği yapmaya. Üniversite sonrası da liseyle bağım kopmadı, hizmetlerime devam ediyorum. Mezunlar Derneği ve Vefa Lisesi Eğitim Vakfı Olarak, eğitim seviyesinin yükselmesi amacıyla öğrencilerimize burs sağlıyoruz, okulun ekipman ihtiyacını gideriyoruz. Şu an da Vefa Lisesi, her anlamda eğitime hazır vaziyette… Özel okul seviyesine yakın fiziki imkanlara sahip. Tabii ki sadece fiziki imkanlar yeterli olmuyor. Eğitimin yükselmesi için kaliteli öğretmenleri de elde tutmak lazım” dedi.

Vefa Lisesi’nde kendi döneminde verilen eğitimle şimdiki eğitimi de kıyaslayan İsmail Hakkı Baliç, kendi okuduğu yıllarda tam gün eğitim yapıldığını ve dersler bittikten sonra da öğrencilerin etüt çalışmalarına katılabildiğini ifade etti. Ayrıca öğrencilerin sosyal faaliyetlere daha fazla zaman ayırabildiğini belirten Baliç, “Bizim zamanımızda yarış atı gibi sınav kazanmak için koşturmuyordu öğrenciler. Sinema, tiyatro gibi etkinliklere daha fazla gidiyorlardı. Mesela biz, öğrencilik dönemizde bando ve birtakım enstrümanlarımızı alır, Vefaspor’un maçını izlemeye giderdik” diye konuştu.

İsmail Hakkı Baliç, Vefa Lisesi’nde bilim, sevgi ve hoşgörünün hep beraber olduğu ve onların birlikte yoğrulduğu bir sistemle öğrencilerin yetiştirildiğini ifade ederek, lisenin eğitimde benimsediği temel ilkeleri şöyle sıralıyor: “İnsana ve öğrenciye öncelik vermek, yükseköğretimde gerekli temel becerileri kazandırmak, ulusun mutluluğunun bireysel mutluluğun üstünde olduğunu benimsetmek, Atatürkçü düşünce sistemini ve demokratik yaşamı özümsetmek, “bilim, sevgi ve hoşgörü” yü hayat felsefesi olarak öğretmek, katılımcı ve paylaşımcı takım ruhunu yerleştirmek, özgür ve bilimsel düşünceyi ön plana çıkartmak, öğrenmeyi öğretmek ve bilgiyi kullandırtmak, kalite ve verimliliği yaşamın amacı haline getirmek.”

VEFA MARŞI

Biz Vefa Lisesi öğrencileri

Bilgi ordusunun gönüllü eri

Kalbi sevgi dolu, fikri ileri

Aydınlatacağız yurtta her yeri

Senin için ilim, irfan, şeref, şan

Senin için her şey, ey güzel vatan

Kalbimizde bu hür, mukaddes toprak

Elimizde ecdat, ruhu al bayrak

Nesil nesil, alev alev yanarak

Vefalılar sana geliyorlar bak

Senin için ilim, irfan, şeref, şan

Senin için her şey, ey güzel vatan

Vefa Marşı, 1953 yılında okulun edebiyat öğretmeni merhume Behice Kaplan tarafından yazılmış, okulun müzik öğretmeni merhum Şahap Öktem tarafından bestelenmiştir.

VEFALI MEZUNLARDAN BİR DEMET

Ülkemizin en eski okullarından birisi olan ve Türkiye'de ilk Türkçe eğitim yapan lise olma özelliğini taşıyan Vefa Lisesi’nden pek çok ünlü ve önemli isim mezun oldu. İşte bu isimlerden bazıları:

AKADEMİSYENLER

Ord. Prof. Dr. Ekrem Akurgal

Prof. Dr. Toktamış Ateş

Prof. Dr. Sabahattin Zaim

Ordinaryüs Prof. Dr. Süheyl Ünver

Ord. Prof. Naci Bengisu

Prof. Dr. Sezai Bedrettin Tümay

EĞİTİM VE FİKİR ADAMLARI

Hasan Ali Yücel

Dr. Abdülhak Adnan Adıvar

Dr.Rüstem Eyüboğlu

Nurullah Dal

İsmail Hakkı Baltacıoğlu

Prof. Dr. Oktar Türel

EDEBİYATÇILAR

Mehmet Akif Ersoy

Yahya Kemal Beyatlı

Peyami Safa

Yusuf Ziya Ortaç

Faruk Nafız Çamlıbel

Ahmet Şuayb

SANATÇILAR

Gazanfer Özcan

Kemal Sunal

Şener Şen

Müjdat Gezen

Erol Büyükburç

Elif Naci

BASIN-YAYIN MENSUPLARI

Uğur Dündar

Bülent Özveren

Ahmet Altan

Sadettin Teksoy

İslam Çupi

Orhan Ertanhan

POLİTİKACILAR

Şemseddin Günaltay

Mustafa Abdülhalik Renda

Ord. Prof. Abdülhak  Kemal Yörük

Hasan Basri Aktan

İŞ ADAMLARI

Vefa Küçük

Nejat Ekrem Basmacı

Dr. Vasıf Topçu

Yusuf Öztiryaki

HEKİMLER

Salim Ahmet Çalışkan

Mustafa Kemal Gavuzoğlu

Talha Yücel

Mehmet Ali Kavcar

Sedat Ongun

Necdet Ejder

“1876 yılından bu yana Vefa semtinde meşhur Vefa Bozası'nı üreten Vefa Bozacısı, Vefa Lisesi'nin oldukça yakınında bulunmaktadır. Vefa Lisesi mezunları da, öğrencilik dönemlerini anmak için okullarında toplanmak üzere belirledikleri geleneksel mezunlar gününe Boza Günü adını vermişlerdir. Boza Günü'nde ziyaretçilere Vefa Bozası ikram edilir. Boza Günü, her Mayıs ayının ilk pazar günü düzenlenir.”