Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü Mezunu Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi (CERN) Araştırmacısı Dr. Bora Akgün, Boğaziçi Üniversitesi'nde yeni bir laboratuvar kurmaya hazırlanıyor. CERN ortaklığı ve TÜBİTAK'ın finansal desteğiyle açılacak laboratuvarda CERN'ün Büyük Hadron Çarpıtıcısı deneylerinde kullanılan elektronik cihazların geliştirilmesi için çalışılacak. Ancak Dr. Akgün'ün önünde bir engel var: Koronavirüs salgını.

Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü 2005 Mezunu Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi (CERN) Araştırmacısı Dr. Bora Akgün, TÜBİTAK’ın 2232 kodlu "Uluslararası Lider Araştırmacılar Programı" kapsamında aldığı destekle Boğaziçi Üniversitesi’nde yeni bir laboratuvar açmaya hazırlanıyor. Dünyanın önde gelen araştırma merkezlerinden CERN ile işbirliğiyle kurulacak laboratuvarda, CERN'deki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nda kullanılan gelişmiş elektronik aygıtlar üzerine çalışılacak. Boğaziçi Üniversitesi Kurumsal İletişim Ofisi’nin sorularını yanıtlayan Akgün, Koronavirüs salgının çalışmaların başlamasını geciktirdiğini belirterek, “Umarım en kısa zamanda laboratuvarımızı Boğaziçi Üniversitesi’nde açmış oluruz. Burada CERN ortaklığıyla fizik ve mühendislik alanlarında disiplinlerarası önemli çalışmalara imza atmak istiyoruz” diye konuşuyor.

Dr. Bora Akgün merkezi ve yapılacak çalışmaları şöyle anlatıyor:

“TÜBİTAK’TAN ONAYI ALDIK”

Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü’nden 2005’te mezun olup önce ABD’ye sonra CERN’e gittim.12 yıldır merkezde önemli araştırmalarda görev alıyorum. Geçtiğimiz yıl TÜBİTAK’ın 2232 kodlu Uluslararası Lider Araştırmacılar Programı’na dahil oldum. Bu program uluslararası alanda dikkat çekici araştırmalar yapan Türk bilim insanlarını verilen desteklerle Türkiye’de çalışmalarına sürdürmeye teşvik ediyor. Bu kapsamda TÜBİTAK’tan aldığım destekle mezunu olduğum Boğaziçi Üniversitesi’nde CERN işbirliğiyle yeni bir laboratuvar kuracağız. Böylelikle ben de Türkiye'ye dönmüş olacağım ve burada çok önemli araştırmalar yapabileceğiz.

“ÇARPIŞTIRICILARDAKİ GELİŞMİŞ EKİPMANLAR İÇİN ÇALIŞACAĞIZ”

CERN’de yer alan 27 kilometrelik Büyük Hadron Çarpıtıcısı protonları ışık hızında çarpıştırıyor. Böylelikle ortaya birçok yeni parçacıklar çıkıyor. Biz de bunların izini sürmek için son derece gelişmiş elektronik algıçlar kullanıyoruz. Boğaziçi’nde kurduğumuz merkezde bu elektronik cihazları daha da geliştirmek için çalışacağız. Tabii bunun için elektrik-elektronik gibi mühendislik alanlarıyla disiplinlerarası araştırmalar yapmanız gerekiyor. Boğaziçi’ndeki mühendislik bölümlerindeki bilim insanı arkadaşlarımızla ilerleyeceğiz.

“KORONAVİRÜS SALGINI PROJEYİ GECİKTİRİYOR

Koronavirüs salgını biter bitmez İstanbul'a geliyorum. Boğaziçi Üniversitesi’nde yer tahsisi konusunda bir an önce yol almak istiyorum. Ardından gerekli ekipmanların bir an önce edinilmesi gerekecek. Bu nedenle ne zaman açılabileceği konusunda net bir tarih vermek çok güç. Ayrıca laboratuvarda lisans, lisansüstü ve doktora öğrencilerimiz de görev alacak. Burada ortaya çıkacak sinerjiyi görmek mutluluk verici olacak.

İTÜ Rover Takımı, tasarladığı insansız kara aracı ile Mars Society tarafından Amerika Birleşik Devletleri’nde düzenlenen University Rover Challenge yarışmasında 36 takım arasında 3’üncü oldu.

Gezegen keşif robotları üzerine çalışmalarını sürdüren İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Rover Takımı, yeni tasarladıkları 4. nesil Rover’larıyla ülkemizi University Rover Challenge'da temsil ederek derece kazandı. Çok sayıda ülkeden toplam 93 takımın başvurduğu ve elemeler sonucu içlerinden 36 takımın finale kaldığı yarışmada İTÜ Rover Takımı, AXA Sigorta sponsorluğunda tasarladıkları insansız kara aracıyla jürilerden 92,78 puan aldı. Takım bu sonuçla, Czestochowa University of Technology, (Polonya) BRAC University ve Missouri University of Science and Technology (ABD) ile üçüncülüğü paylaştı.

İTÜ Rover Takımı, 2017 senesinde yarışmanın final etabına aldığı kabul ile ülkemizden katılmaya hak kazanan ilk takım oldu. Devam eden senelerde bu başarısını sürdüren İTÜ Rover Takımı bu yılki yarışmada 3’üncü olarak derece elde eden ilk Türk Takımı unvanına da sahip oldu.

YARIŞMA NASA SPONSORLUĞUNDA GERÇEKLEŞTİ

Bu yıl 14’üncüsü düzenlenen ve Mars Society ve NASA’nın sponsorluğunda gerçekleştirilen yarışmada, üniversite öğrencileri tasarladıkları roverlar ile yarışarak birincilik için mücadele etti. Yarışmadaki amaç, astronotların istasyonlarından çıkmadan dışarıdaki ağırlık taşıma, toprak örneği alma, İngiliz anahtarı ve tornavida kullanabilme ve panelden çip sokup takma gibi işleri yapabilmelerini sağlayan bir rover (gezgin araç) üretmeyi kapsıyor.

İTÜ ROVER TAKIMI

Türkiye'yi daha önce pek çok yarışmada temsil eden İTÜ Rover Takımı 2016 yılında Robotik Kulübü bünyesinde kuruldu. 2017 yılında Amerika'nın Utah eyaletinde düzenlenen ve dünyanın en prestijli rover yarışması olan University Rover Challenge'a katılmaya hak kazanan ilk Türk takımı oldu. İlk araçlarıyla URC'de 13. olan takım, 2018 yılında ise yeni araçlarıyla aynı yarışmada yarışma tarihinde ilk kez verilen Bilim Özel Ödülü'nü kazandı. İTÜ Rover Takımı aynı yılın Eylül ayında katıldıkları European Rover Challenge'da (ERC) ise 12.lik elde etmişti.

Finale kalmaya hak kazanan video için: https://www.youtube.com/watch?v=Ht_gPUQ4iJo

Girne Amerikan Üniversitesi ile ABD Arizona Devlet Üniversitesi arasında “GLOBAL KAMPÜS” işbirliğine imza atıldı. Covid-19 nedeniyle yerinde eğitim görmek isteyen öğrencilere büyük bir eğitim fırsatı sunan işbirliği sayesinde; ABD’de okumak isteyen ancak salgın sebebiyle bunu yapamayan öğrenciler, dünyada en az vakanın görüldüğü Kıbrıs’ta hayallerine kavuşabilecek. İşbirliği kapsamında lisans, yüksek lisan ve doktora seviyesinde 150 program açılacak. Kayıtlar 1 Haziran’da başlıyor.

Girne Amerikan Üniversitesi (GAU) 35. yılında büyük bir başarıya ve ilke imza attı. KKTC’nin ilk özel üniversitesi GAU, dünyanın en iyi 100 listesinde bulunan köklü devlet üniversitelerinden Arizona Üniversitesi ile global kampüs ortaklığı gerçekleştirdi. GAU Kıbrıs Yerleşkesi Sağlık Fakültesi Konferans Salonu’nda bugün gerçekleşen basın toplantısında, ortaklığın detaylarına ilişkin bilgiler veren GAU Kurucu Rektörü Dr. Serhat Akpınar; “Korona salgını, dünyanın en iyi üniversitelerini, dünyadaki güvenli ülkelerde kampüs oluşturmaya itiyor. Bu ortaklık için yaklaşık 2 yıldır çalışıyoruz. Salgın bu süreci hızlandırdı. Üniversitemize hem ABD’den hem de birçok dünya ülkesinden yoğun ilgi olacağına inanıyoruz. Arizona Üniversitesi gibi son derece başarılı bir akademik kurumla global ortaklık yapmaktan mutlu ve gururluyuz” dedi.

“Bugün itibariyle GAU olarak, Arizona Üniversitesi Kıbrıs Kampüsü adı altında yola devam edeceğiz” 
Toplantıda işbirliğine dair detayları aktaran GAU Kurucu Rektörü Dr. Serhat Akpınar; “Covid-19 salgını süresince tüm dünyada işleve giren seyahat kısıtlamaları, ertelenen okul açılışları ve değişen vize kuralları göz önüne alındığında yurt dışında eğitim hayali olan öğrencilerin bu hayallerine ulaşmakta sorunlar yaşayacağını, bu karanlık dönemin üstesinden gelebilmek adına üniversitelerin dayanışmasının her zamankinden daha önemli olacağını gördük. Ve yurt dışında eğitim hayali kuran gençlere hayallerini sunmak için Arizona Üniversitesi ile inovatif ve vizyoner bir işbirliğini hayata geçirdik. Bugün itibariyle GAU olarak, Arizona Üniversitesi Kıbrıs Kampüsü adı altında yola devam edeceğiz. Kıbrıs bugün 150 binden fazla öğrenciye ev sahipliği yapıyor. Öğrencilerimizin yaklaşık yüzde 85’i yurtdışından geliyor. Global Kampüs ile daha fazla öğrenciye kaliteli eğitim verme şansımız olacak. Bu işbirliği hem üniversitemiz hem de ülkemiz adına büyük bir başarıdır” dedi. 

“Girne Amerikan Üniversitesi ile Arizona Üniversitesi arasındaki ortaklık, topluluk hissi yaratacak” 
Arizona Üniversitesi Rektörü Robert C. Robbins tarafından yapılan açıklamada; “Global Kampüs ortaklığı, günümüzde Covid-19’un neden olduğu hareket zorluğunun çözülmesine yardımcı olurken, aynı zamanda BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi olan dünyada erişilebilir ve kaliteli eğitim sağlama amacına ulaşmak için de anlamlı ve uzun vadeli bir çabadır. Bu ortaklığın aynı zamanda bir topluluk hissi yaratacağına da inanıyorum” dedi. 
Arizona Üniversitesi Küresel Kampüsler Dekan Yardımcısı Dr. Stephanie Adamson ise video konferans yolu ile yaptığı açıklamada; “KKTC’nin ilk özel üniversitesi ve akademik başarı geçmişi olan GAU ile aramızdaki çalışmaları resmiyete kavuşturmaktan dolayı çok heycanlıyız. GAU’nun 5 ana değerinden çok etkilendik. Bunlar, erişebilirlik, hız, geçerlilik, değer ve topluluk. Bu değerler Arizona Üniversitesi’nin Küresel Kampüs programları ile birebir örtüşüyor. O nedenle bu işbirliği sayesinde global eğitim seferberliğinde güçlü bir adım olacaktır” dedi. 

Global Kampüs öğrencilere 2 farklı seçenek sunuyor
Programa başvuran öğrenciler GAU kampüsünde okuyarak, Arizona Üniversitesi’nden Lisans, Yüksek Lisans veya Doktora programını tamamlama fırsatı bulacaklar. Bir diğer seçenekteyse öğrenciler, Arizona Üniversitesi’nde veya Amerika’da herhangi bir üniversitede okuyabilecekleri tüm programlara 1 veya 2 yıl boyunca hazırlandıktan sonra Amerika’da eğitimlerine devam etme fırsatına sahip olacaklar. Kıbrıs kampüsü olarak Güz 2020 Dönemi için başvurular, 1 Haziran 2020 tarihinden itibaren alınmaya başlayacak. 

Çift diploma imkanı

Programa kayıt olan öğrenciler derslerini başarıyla tamamladıkları taktirde Arizona Üniversitesi’nin diplomasına hak kazanacaklar. Yani bu program öğrencilere çift diploma imkânı sunacak. Öğrenciler Arizona Üniversitesi’nin derslerini online takip edecekler ve Arizona Üniversitesi’nin dijital kütüphanesi ve diğer kaynaklarına sınırsızca erişebilecekler. Ortak dersler ve yüz yüze akademik desteği GAU’den alınacak. GAU’nün imkânlarından; bilgisayar laboratuvarları, çalışma alanları, kütüphaneler, yurtlar, kulüpler ve öğrenci etkinliklerinden de faydalanma imkanı olacak. 

ABD’de herhangi bir üniversiteye geçiş hakkı

ABD’ye seyahat etme imkânı olmayan öğrenciler, eğitimlerini GAU kampüsünde tamamlayacaklar. Ya da eğitimlerine GAU’de başlayarak, 1 dönem veya 1 akademik yılın sonunda Arizona Üniversitesi’ne geçebilecekler. Öğrenci arzu ederse ABD’de herhangi bir üniversiteye de geçiş yapma hakkına da sahip olacak. 

10 bin dolar ile ABD’de yüksek lisans

Lisans programları için belirlenen ücret, 30 kredilik ders yükü için 7,000 Amerikan Doları olarak belirlendi. Yüksek Lisans programları için bu rakam yaklaşık 10,000 Amerikan Doları olacak. Öğrenci Arizona Üniversitesi’ne 1 dönem veya bir akademik yıl gitmek isterse yine bu belirlenen ücretleri ödeyecek. 

Arizona Üniversitesi Hakkında: 1885 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Arizona eyaletinde kurulmuş ABD’nin önde gelen devlet üniversitelerinden biri olan Arizona Üniversitesi’nin; 45 binin üzerinde öğrencisi, 16 binin üzerinde çalışanı ve 3 binin üzerinde akademik personeli bulunmaktadır. Dünya sıralamasında 20 bin üniversite arasında ilk %1’de, dünyada ilk 100’de, Online Lisans Programlarında 11. sırada bulunan Arizona Üniversitesi’nin dünyada 130 farklı şehirde, 34 ülkede 36 üniversite ile akademik iş birliği bulunuyor. NASA’nın araştırma programlarına destek veren üniversite, 150’nin üzerinde akademik programa ve 2 binin üzerinde farklı ders seçeneğine sahip. 

Girne Amerikan Üniversitesi Hakkında: Kıbrıs’ın ilk üniversitesi olarak 35 yıl önce kurulan GAU bugün, 18 binin üzerinde mezun verdi. 135 farklı ülkeden öğrenciye ev sahipliği yapan GAU, ABD’nin yanı sıra Hong Kong, Sri Lanka, Moldova ve Türkiye’de de kampüslere sahip.

Yeditepe Üniversitesi, Covid-19 pandemisinde en çok ihtiyaç duyulan tıbbi cihazlardan acil durum/pandemi transport türü ventilatör prototipi üretti. Yeditepe Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Bölümü öncülüğünde geliştirilen “7Vent” isimli prototipin teknik testleri başarıyla sonuçlandı.

Covid-19’un vücuda girdikten sonra en önemli ve hastayı en çok zorlayan etkileri akciğerlerde ortaya çıkıyor. Hasta, hastaneye yattıktan sonra nefes almakta zorlanıyor ve bu da hastanelerin solunum cihazlarına olan ihtiyacını arttırıyor. Artan bu talebe katkı sağlamak amacıyla çalışmalara başlayan Yeditepe Üniversitesi, kısa süreli primer kullanıma yönelik acil durum/pandemi transport türü ventilatör (solunum cihazı) prototipi üretti. Yeditepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ali Ümit Keskin öncülüğünde üretilen cihazın teknik testleri başarıyla sonuçlandı.

Prof. Dr. Ali Ümit Keskin, üniversitelerin asli görevinin eğitim ve kadro yetiştirmek olduğunu ancak bu tür krizlerde sosyal sorumluluklarını yerine getirmelerinin ve ülkenin kendine yetme amacına destek olmalarının beklendiğini anımsattı. Bu amaçla Yeditepe Üniversitesi’nin kendi hedeflerini belirlediğini ifade eden Prof. Dr. Keskin, dört hafta önce sağlık personelinin çok ihtiyaç duyduğu spesifik maske parçalarının üretilmesine ilaveten, acil durum ventilatörü geliştirilmesi çalışmalarına da başladıklarını kaydetti. 

Dört Haftada Üretildi

Bulaş kaygıları, sokağa çıkma kısıtlamaları, malzeme satıcısı firmaların yurt dışından malzeme getirmelerinin zorluğu, sanayi bölgelerinde bazı işletmelerin dar kadrolar ile çalışmaları, üretimde de sosyal mesafenin korunması gibi güncel duruma özel kısıtlayıcı şartlarda yapılan bu çalışmanın normal zamanlarda yapılabileceği kadar kolay gerçekleşmediğini belirten Prof. Dr. Ali Ümit Keskin, şunları kaydetti:

“Dört hafta içinde geliştirdiğimiz prototip ventilatör çalışması başarıyla sonuçlanmıştır. ‘7Vent’ ismini verdiğimiz cihaz, ürün planlamasından son test aşamasına kadar tamamen özgün tasarım ve know-how içermektedir. Cihaz, hastalara yüzde 100, yüzde 40 veya yüzde 21 oranında oksijen sağlar ve gerekirse PEEP (pozitif soluk verme sonu basıncı) destekler ve havayolu basınç kontrolü yaparak muhtelif elektronik uyarıları ve alarmları içerir.”

İmkânlar ve koşullar dâhilinde ventilatörün seri üretimini gerçekleşmesinin mümkün olduğunu vurgulayan Keskin, cihazın üretim maliyetinin ise oldukça düşük olduğunu söyledi.

Proje ekibinde kendisiyle birlikte aynı üniversitenin Anesteziyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Özge Köner, Yoğun Bakım Sorumlu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sibel Temür, Biyomedikal Müdürü Can Karaağaç, Elektrik Mühendisliği Bölümü Öğrencisi Sabri Egemen Keskin, Makine Mühendisliği Teknisyeni Emirhan Şayhan ve Erdemir’den Tayfun Mert’in aktif olarak yer aldığını belirten Keskin, projeye Draeger ve Kılıçlar Medikal firmalarının çeşitli test cihazı ve bazı malzemeleri bedelsiz olarak sağlayarak destek verdiğini dile getirdi. 

Virüs Filtreli Tam Yüz Maskesi: Şnorkelden Maskeye

Diğer yandan Yeditepe Üniversitesi, Biyomedikal Mühendisliği ve Makine Mühendisliği bölümleri işbirliğiyle üç boyutlu basıcılarda değişik tiplerde adaptörleri üreterek üç parçadan oluşan “Virüs filtreli tam yüz maskelerini” Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Acil ve Yoğun bakım servislerindeki sağlık personelinin kullanımına sundu.

Prof. Dr. Ali Ümit Keskin, maskeye ilişkin şu bilgileri verdi:
“Güvenlikli virüs filtreli tam yüz maskesi, yaygın olarak kullanılan N95 filtrelerine göre daha uzun ve daha rahat nefes alma olanağı sağlıyor. Maskelerde önemli bir sorun olan buğulanma bu tür maskede gerçekleşmiyor. Üç parçadan oluşur: 1- Alt kısım: Tam olarak yüzü kaplayan şnorkel, boyutu kişiye uyumlu seçiliyor; 2- Adaptor parçası: 3D baskı ile PLA-filament materyalden üretiliyor; 3- Tek kullanımlık virüs filtresi. Maske düzeni nisan başı itibarıyla Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Acil ve Yoğun Bakım servislerinde kullanıma girdi ve başarılı bulundu. Şnorkel maske temin ve/veya üretim imkânları ölçüsünde, sağlık çalışanlarının Covid-19 hastalarının tedavileri sürecinde virüsten korunmaları amacıyla virüs filtreli tam yüz maskelerinin kullanımının ülke çapında yaygınlaştırılması konusunda da çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Üniversitenin diğer fakülte ve bölümlerinde siperlikli maske, sıvı el dezenfektanı, ortam dezenfektanı üretimi gibi çeşitli malzemelerin üretimi devam ediyor. Üretilen bu malzemeler hem üniversitenin kendi ihtiyaçları için hem de diğer sağlık kuruluşları ve çeşitli kurumların ihtiyacı için kullanılıyor.”