Eğitim Tercihi

İŞKUR Genel Müdürü Nusret Yazıcı, İŞKUR'a kayıtlı işsizlerin eğitim durumları hakkında çarpıcı bilgiler verdi.

Türkiye’deki iş gücü piyasasının kilit kurumu olan Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), işçi ve işveren arasında köprü kuruyor. İstihdamın artırılması, iş dünyasının ihtiyaçlarını karşılayacak iş gücünün oluşturulması için çalışmalar yürüten İŞKUR, düzenledikleri mesleki eğitimlerle de on binlerce işsizi kalifiye işgücü haline getirmeye çalışıyor. Globalleşen dünyada eğitimli ve kalifiye işgücünün en önemli rekabet unsurlarından biri haline geldiğini belirten İŞKUR Genel Müdürü Nusret Yazıcı, iş dünyasını İŞKUR’un deneyimlerinden daha fazla yararlanmaya davet ediyor.

İŞKUR'a kayıtlı işsizlerin eğitim durumları hakkında bilgi verebilir misiniz?

Kayıtlı işsiz; çalışma çağında ve gücünde olan, çalışmak isteyen, Kuruma başvurduğunda asgari ücret düzeyinde gelir getirici bir işi olmayan, Kurum tarafından henüz kendisine iş bulunamayan aktif kayıtlardaki kişilerdir. Kayıtlı işgücünden, daha iyi şartlarda iş arayanlar, emeklilerden iş arayanlar ve belli bir iş yerinde çalışmak isteyenler çıkarıldığında geri kalanlar kayıtlı işsiz sayılmaktadır.

2013 yılı Kasım sonu itibariyle İŞKUR istatistiklerine bakacak olursak; 2 milyon 546 bin 824 kişi toplam kayıtlı işsizi vermektedir. Bu sayıyı öğrenim durumlarına göre incelersek, önemli bir oranın ilköğretim mezunlarında olduğunu görüyoruz. İŞKUR’a kayıtlı işsizlerin %46,4’ü ilköğretim mezunu olup, 1 milyon 182 bin 374 kişiye tekabül etmektedir.

İlköğretim mezunlarını ortaöğretim mezunları takip etmektedir. Toplam kayıtlı işsizlerin %29,1’i ortaöğretim mezunu olup 740 bin 80 kişidir. 

Kayıtlı işsizlerde lisans mezunlarının ağırlığı ise %9,9 olmakla beraber 251.534 kişidir. Bununla beraber ön lisans mezunları da lisans mezunlarıyla aynı seviyede denilebilir. Ön lisans mezunlarının kayıtlı işsizler içindeki oranı %9,6, sayısı ise 244.544 kişidir.

Kayıtlı işsizlerin öğrenim durumlarına göre dağılımı konusunda yukarıda bahsedilen dört öğrenim durumu öne çıkmaktadır. Buna karşın okur yazar olmayan, okur yazar, yüksek lisans ve doktora mezunlarının İŞKUR’a kayıtlı işsizler içerisinde çok fazla bir ağırlığı bulunmamaktadır. Kayıtlı işsizler içinde okur yazar olmayanlar %1,9 (48 bin 157), okur yazarlar %2,7 (69 bin 896), yüksek lisans mezunları %0,4 (9 bin 865) ve doktora mezunları ise %0,1 (374) oranı ile yer almaktadır.

Eğitim ile istihdam arasındaki ilişkiyi açıklayabilir misiniz?

Eğitimin, işgücü piyasasına insan kaynağı yetiştirmek, insan kaynaklarını iyileştirmek, yeni uzmanlık ve meslek okullarına ilişkin eğitim birimleri açmak, yeni teknolojilerin üretilmesine katkıda bulunmak, bilgi üretmek ve bilgiyi kullanmak, işverenlerle ilişkilerini geliştirerek onların mesleki ve teknik eğitime duyarlılığını sağlamak gibi birçok görevi vardır. Eğitim ve eğitim sonucunda kazanılan bilgi toplumsal yaşamın şekillenmesinde önemli bir yere sahiptir. Eğitim ve bilimdeki ilerleme gelişmiş ülkelerde yaşanan dönüşümlerin temelini oluşturur. Üretim ve üretim teknolojilerinin gelişmesi ile beraber bilgi ve becerilerle donatılmış nitelikli işgücünün önemi daha da artmıştır.

İşsizliğe karşı mücadele ve istihdamı artırma çabaları işgücünün eğitim durumu ya da sahip olduğu niteliklere bağlı olarak belirlenebilir. Dünyada hız kazanan globalleşme süreci ile ekonomiler birbirlerine bağımlı hale gelmişler, rekabet artmış ve kalite ön plana çıkmıştır. Bu nedenle eğitimli ve kalifiye işgücü en önemli rekabet unsurlarından biri haline gelmiştir.

Türkiye’de eğitim ile istihdam arasındaki ilişkiye baktığımızda işgücüne katılım oranlarının eğitimin yapısıyla ilgili olduğu görülmektedir. Ülkemizde eğitim kademelerine göre toplam işsizliğin en yoğun olduğu gruplar ortaokul ve lise mezunları dediğimiz gruplardır. Bireyin elde ettiği eğitim, hem ekonomik faaliyetlerin niteliğini hem de işgücüne katılım oranını etkileyen bir faktördür. Eğitim düzeyi yükseldikçe işgücüne katılım oranının da yükseldiği görülmektedir. Ülkemizde 2012 yılında lise ve altı eğitim alan bireylerin işgücüne katılım yüzde 47,6, lise mezunu olanların işgücüne katılım oranı yüzde 51,9, Mesleki veya teknik lise mezunu olanların işgücüne katılım oranı yüzde 64,6 ve Yükseköğretim mezunu olanların işgücüne katılım oranı ise yüzde 79,1 dir. Bu rakamlara baktığımızda eğitim oranı yükseldikçe işgücüne katılım oranının da yükseldiği ve dolayısıyla istihdamın da arttığı görülmektedir.

Yüksek işsizlik oranının en önemli nedenlerinden biri işgücünün gerekli yeterliliklere sahip olmamasıdır. Özellikle meslek sahibi olmayan işsizlerin işgücü piyasasında istihdamlarında sorunlar yaşanmaktadır.

Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) kişilerin istihdam edilebilirliğinin artırılması, işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu nitelikli elemanların yetiştirilmesi, kendi işlerini kurmasına yardımcı olması amacı ile aktif işgücü programları (AİP) düzenlenmektedir. Aktif işgücü piyasası programları kapsamındaki faaliyetler, İŞKUR’un sunduğu tüm hizmetler arasında önemli yere sahiptir. Bu çerçevede; Mesleki Eğitim Kursları,      Girişimcilik Eğitim Programları, İşbaşı Eğitim Programları, Engellilere yönelik kurslar, Hükümlü/Eski Hükümlülere yönelik kurslar yürütülmektedir. Aktif işgücü piyasası programları çerçevesinde 2013 yılı ekim ayı sonu itibari ile toplamda 191.804 kişiye mesleki eğitim verilmiştir.

İstihdam garantili mesleki eğitim kursları hakkında bilgi verebilir misiniz? Bu kapsamda 2013 yılında gerçekleştirilen kursların sonuçlarıyla ilgili bilgileri bizimle paylaşabilir misiniz?

Kurumumuzca yürütülmekte olan mesleki eğitim kursları ile ilgili olarak; herhangi bir mesleği olmayan, mesleğinde yetersiz olan veya mesleği iş piyasasında geçerli olmayan İŞKUR’a kayıtlı işsizler arasından belirlenen şartları taşıyan kişilerin; işgücü piyasasında ihtiyaç duyulan mesleklerde yetiştirilip, becerileri geliştirilerek veya meslekleri değiştirilerek istihdam edilebilirliklerini arttırmak amacıyla düzenlenen mesleki eğitim ve/veya mesleki rehabilitasyon faaliyetleridir.

Kurslara Katılma Şartları

a)            Kuruma kayıtlı işsiz olmak,

b)           15 yaşını tamamlamış olmak,

c)            Mesleğin gereklerine uygun olarak belirlenen özel şartlara sahip olmak,

d)           Kurumca düzenlenen kurslara aynı meslekte daha önce katılmamış olmak,

e)           İş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden faydalanarak, danışmanın uygun görüşüne sahip olmak,

f)            Emekli olmamak,

g)            Kurslara katılmama yönünde yaptırım uygulanmıyor olmak,

şartları aranır.

İkinci öğretim ve açık öğretimdeki öğrenciler kurslara katılabilirler. Kurstan yararlanan kursiyer, kursun tamamlanmasından itibaren altı ay geçmeden yeni bir kurstan yararlanamazlar.

İşsizlik ödeneği almakta olanların; asgari son çalıştığı işin koşullarını sağlamak, kişisel kariyer ve statülerine, eğitim, yaş ve sağlık koşullarına uygun bir eğitim olanağı sağlandığı takdirde eğitime katılmaları gerekir. Geçerli bir neden sunmadan eğitim almayı kabul etmeyen veya katıldığı eğitimi geçerli neden olmaksızın tamamlamayan kişilerin bu tarihten itibaren işsizlik ödeneği kesilir.

Kurslara devam zorunludur. Kurumca kabul edilebilir mazereti olanlara izin verilebilir. Ancak doktor raporu ile tevsik edilebilen en fazla beş günlük sağlık izni dışında bu izin süreleri, hangi sebeple olursa olsun toplam kurs süresinin onda birini aşamaz. Bu sürenin aşımı halinde kursiyerlerin kursla ilişikleri kesilir.

Kursların; yıllık işgücü eğitim planı, güncel olan işgücü piyasası araştırma sonuçları ve/veya işyerlerinden alınan talepler doğrultusunda işgücü piyasasının ihtiyaçları meslek ve kişi sayısı bakımından tespit edilerek açılması esastır.

Eğitim Programı, Sınav Ve Belgelendirme

Kurs eğitim programları, teorik ve uygulamalı olmak üzere iki bölümden oluşabilir. Mesleğin özelliğine göre, kurslarda teorik ve uygulamalı bölümler birlikte verilebilir. Kurs eğitim programları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanır. MEB, kurs eğitim programlarının müfredatının UMS ile uyumlu olmasını sağlar. Mesleki yeterlilik belgesi verilebilen mesleklerde açılan kurslarda yüklenici, sınav, ölçme ve değerlendirme ile belgelendirme işlemlerini sınav ve belgelendirme konusunda yetkilendirilmiş kuruluşlar aracılığıyla yaptırır. Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından yapılacak sınav, ölçme ve değerlendirme sonucunda başarılı olanlara mesleki yeterlilik belgeleri verilir.

Mesleki eğitim kursları, uzaktan eğitim yöntemleri ile düzenlenebilecektir.       

Kurs Süresi

Toplam kurs süresi yüz altmış fiili günü aşamaz. Kursların, günlük en az beş en fazla sekiz saat ve haftada altı günü geçmemek üzere en az otuz en fazla kırk saat olması gerekir.

Kurs Sonrası İstihdam Yükümlülüğü

Kursiyerlerin en az yüzde ellisi, kurs sınav sonucunun açıklandığı tarihten itibaren en geç otuz gün içinde işe başlatılmak şartı ile yüz yirmi günden az olmamak üzere en az fiili kurs süresi kadar istihdam edilir.

İstihdam, kursiyerin eğitim aldığı meslekte gerçekleştirilir. Özel sektör işyerleri ile düzenlenen kurslarda; istihdam yükümlülüğünün yerine getirilebilmesi için kursiyerlerin yükleniciye bağlı işyeri veya işyerlerinde istihdam edilmesi gerekir.

Karşılanabilen Giderler

Kurslara katılan kursiyerlerin her birine, katıldıkları her fiili eğitim günü için, miktarı Kurum Yönetim Kurulunca belirlenen kursiyer zaruri gideri (2013 yılı için 20 TL) ödenmektedir. Kursiyerleri program süresince genel sağlık sigortası primleri ve iş kazası meslek hastalığı sigorta primleri İŞKUR tarafından yatırılmaktadır.

Aktif işgücü hizmetlerinin sunulması kapsamında ilgili mevzuatın belirlediği çerçevede, 4904 sayılı Kanun kapsamında kurulan özel istihdam büroları ile de işbirliği veya hizmet alımı yapılabilir.

2012 yılı sonu itibari ile 206.946 kişi, 2013 yılı ekim ayı sonu itibariyle ise 110.995 kişi mesleki eğitim kurslarına katılım sağlamıştır

İŞKUR'un düzenlediği mesleki eğitim kursları ilgi görüyor mu?  Eğitimlerden mezun olanlara istihdam zorunluluğu uygulanıyor mu? Eğitimlerde mesleğe ilişkin doğru bilgilerin aktarılması adına diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapıyor musunuz?

Kurumumuzca Düzenlenmekte Olan Mesleki Eğitim Kursları (Yıllar İtibari İle)

*2013 Ekim ayı itibariyle

Yukarıda kurumumuzca düzenlenmekte olan mesleki eğitim kurslarının yıllar itibari ile seyri yer almaktadır. Tabloda da görüldüğü üzere mesleki eğitim kurslarına olan katılım özellikle 2009 yılından itibaren olmak üzere kaynak miktarında yaşanan artışa paralel olarak her geçen yıl artış göstermektedir.

Kursiyerlerin en az yüzde ellisi, kurs sınav sonucunun açıklandığı tarihten itibaren en geç otuz gün içinde işe başlatılmak şartı ile yüz yirmi günden az olmamak üzere en az fiili kurs süresi kadar istihdam edilir.

İstihdam, kursiyerin eğitim aldığı meslekte gerçekleştirilir. Özel sektör işyerleri ile düzenlenen kurslarda; istihdam yükümlülüğünün yerine getirilebilmesi için kursiyerlerin yükleniciye bağlı işyeri veya işyerlerinde istihdam edilmesi gerekir.

Eğiticilere yönelik kriterler ise aşağıda belirtilmiştir.

1- Millî Eğitim Bakanlığına bağlı kurum ve kuruluşlarda görev alan öğretmenler.

2- 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa tabi olarak görev yapan öğretim elemanları.

3- 5580 sayılı Kanun kapsamında açılan özel öğretim kurumlarında görev alan eğitmenler.

4- Usta öğreticilik belgesine sahip olanlar.

5- Millî Eğitim Bakanlığı tarafından eğitici veya öğretici olarak görevlendirilmiş olanlar.

6- Üniversitelerin yüklenici olduğu kurslarda eğitimler, sadece 2547 sayılı Kanuna tabi olarak görev yapan öğretim elemanları tarafından verilir.

7- Özel sektör işyerleri ile düzenlenen kurslarda ön lisans ve üzeri eğitime sahip olanlar ve/veya en az usta öğreticilik belgesine sahip olanlar eğitici veya öğretici olarak görev alabilir.

Bu çerçevede değerlendirildiğinde düzenlenmekte olan mesleki eğitimler en doğru kurum/kuruluş aracılığı ile en doğru eğiticiler ile birlikte düzenlendiğini söyleyebiliriz.

ÜNİVERSİTELERİN PAYI YÜZDE 5,8

İŞKUR olarak üniversitelerle ortak çalışmalar yürütüyor musunuz? Verilen mesleki eğitimler iş dünyasının ihtiyaçlarını karşılıyor mu?

Türkiye İş Kurumu olarak üniversitelerle işbirliği veya hizmet alımı yolu ile ortak çalışmalar yapmaktayız. 2013 Ekim ayı itibariyle yüklenici dağılımına baktığımızda üniversiteler yüzde 5,8’lik bir paya sahiptir. Bu konuda özel sektör işyerleri yüzde 55,2 ile en büyük paya sahiptir.

Mevzuatımız gereği, Kurumumuzca verilmekte olan mesleki eğitim kursları İl Müdürlüklerimizce yürütülmektedir. İl Müdürlüklerimiz yıllık işgücü eğitim planını en geç ilgili yılın ocak ayı sonuna kadar hazırlanması gerekmektedir. Yıllık işgücü eğitim planı hazırlanırken öncelikle varsa o dönemde güncel olan işgücü piyasası araştırma sonuçları ve/veya işyerlerinden alınan talepler doğrultusunda işgücü piyasasının ihtiyaçları meslek ve kişi sayısı bakımından tespit edilmektedir. Yıllık işgücü eğitim planında yer alsa dahi bir meslekte kurs açılabilmesi için öncelikle o meslekte işyerlerinden işçi talebinin olması zorunludur. 

Verilen mesleki eğitimler iş dünyasının yani işverenin talepleri doğrultusunda verildiğinden ihtiyaçları karşılamada yeterli olmaktadır. Zaten açılan kurslara baktığımızda yüzde 55,2’sinin özel işyerleri tarafından açıldığını görmekteyiz. Özel işyerleri de kendi ihtiyaçları neyse hangi nitelikte işgücüne ihtiyacı varsa o nitelikte eleman yetiştirmektedir. Dolayısıyla da ihtiyaçlar tam olarak karşılanmaktadır.

4 BİN DANIŞMAN İŞVERENLERİN HİZMETİNDE

İş ve meslek danışmanlığı hizmeti hakkında bilgi verebilir misiniz? Bu hizmet kapsamında ne gibi faaliyetler yürütüyorsunuz?

İş ve meslek danışmanlığı; meslek seçimi aşamasında bulunan, iş bulmada/seçmede güçlükleri olan, mesleki uyum problemleri bulunan, mesleki becerilerini geliştirmek ve mesleğini/işini değiştirmek isteyen kişilere yönelik sunulan hizmetleri ifade etmektedir. Bu hizmetle; kişisel özellikler ile mesleklerin gerektirdiği nitelikleri, şartları ve iş piyasasının gereksinim duyduğu iş/meslekleri karşılaştırarak, bireyin istek ve durumuna en uygun iş/mesleği seçmesi, seçtiği iş/meslekle ilgili eğitim imkânlarından yararlanması, işe yerleştirilmesi ve işe uyumunun sağlanması ile ilgili sorunların çözümüne sistemli olarak yardım etmek amaçlanmaktadır.

İş ve Meslek Danışmanlığı hizmetine verilen önemin bir sonucu olarak 2012 ve 2013 yıllarında İŞKUR bünyesinde kademeli olarak 4000 İş ve Meslek Danışmanı istihdam edilmiştir. İş ve Meslek Danışmanlarının hizmet etkinliğini artırmak amacıyla her bir danışmana iş arayan, işveren ve okul portföyü atanmış olup, Danışmanların bu hizmeti portföy yönetimi yoluyla sunmaları, böylece her işsizin, işverenin ve okulun bir danışmanı olması sağlanmıştır.

İş ve meslek danışmanları tarafından Ocak-Ekim 2013 dönemi itibarıyla gerçekleştirilen 1 milyon 381 bin 205 bireysel görüşme yoluyla iş arayan vatandaşlarımıza birebir hizmet sunulmuştur. Aynı dönemde gerçekleştirilmiş olan 302.852 işyeri ziyareti de işverenlerle olan ilişkilere verilen önemin göstergesi niteliğindedir.

Kariyer planlarını yaparken öğrencilere yardımcı olmak amacıyla hazırlanan ve 700 bin adet basılan Meslek Seçimine Destek Dergisi tüm ortaokul ve liselere gönderilmiştir. İş ve meslek danışmanları okulları ziyaret ederek rehber öğretmenlerle düzenledikleri seminerlerde iş arama becerileri ve dergi hakkında öğrencileri bilgilendirmekte ve dergileri okullarda öğrencilerle paylaşmaktadırlar.

Bunun yanı sıra 48 üniversitede oluşturulmuş İŞKUR İrtibat Noktaları ile bireysel/ grup halinde öğrencilere yüz yüze danışmanlık hizmeti verilmekte ve öğrencilere işgücü piyasası, Kurum faaliyetleri, iş arama becerileri, işverenle mülakat/görüşme teknikleri, özgeçmiş hazırlama, Avrupa Birliği düzleminde iş arama ile “europass cv oluşturma” gibi konularda bilgilendirme faaliyetlerinde bulunulmaktadır.

Ayrıca “Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerine (ŞÖNİM)” belirli dönemlerde İş ve meslek danışmanlarımızca düzenlenen ziyaretlerle, şiddet mağduru kadınlarımızın İŞKUR hizmetlerinden öncelikle yararlandırılmaları sağlanmıştır. Bu kapsamda 700’ün üzerinde kadınla görüşülmüş kendilerine birebir hizmet sunulmuştur.

İşverenler eleman temininde İŞKUR'un deneyiminden yeterli düzeyde yararlanıyor mu? Bu alanda neler yapılması gerekiyor?

Ne yazık ki, işverenler eleman temininde İŞKUR'un deneyiminden yeterli düzeyde yararlanmamaktadır. İşverenlerin sunmuş olduğumuz hizmetlerden daha fazla yararlanması amacıyla yürüttüğümüz çalışmalar aşağıda kısaca açıklanmıştır.

4 bine yakın İş ve Meslek Danışmanımız ile işverenlere danışmanlık hizmeti verilmektedir. Danışmanlarımız portföylerinde yer alan işyerlerini ziyaret ederek İŞKUR’un sunduğu hizmetleri anlatmakta ve işverenleri hizmetlerimizden istifade etmeye çağırmaktadırlar. Bu ziyaretler neticesinde işyerleri Kurumumuza kayıt edilmekte, ihtiyaç duydukları açık iş ilanlarının portalımızda yayınlanması sağlanmakta ve Kurumumuzda kayıtlı iş arayanlardan talep edilen şartlara uygun kişiler, açık işlerle eşleştirilerek işverenlere yönlendirilmekte ve işverenlerin işgücü ihtiyaçları karşılanmaktadır.

İstenilen niteliklere uygun iş arayan olmaması halinde ise İşgücü Yetiştirme Kursları, İşbaşı Eğitim (Staj) Programları ve Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri Projesi (UMEM) Kursları gibi aktif politikalar ile işverenlerin ihtiyaç duydukları nitelikli işgücü İŞKUR tarafından yetiştirilmektedir.

İŞKUR işverenlerden 2012 yılında 991.804 açık iş talebi almış, 2013 yılında ise Kasım ayı sonuna itibariyle 1.353.472 açık iş sayısına ulaşmıştır. Kurumumuz 2012 yılında 556.587 kişiyi işe yerleştirmiş, bu yıl ise Kasım ayı sonu itibariyle 569.201’i özel sektörde olmak üzere 630.587 kişiyi iş sahibi yaparak hedeflerinin üzerine çıkmayı başarmıştır. 

Ayrıca, 6111 sayılı Kanun ile getirilen teşviklerle Kanunda belirtilen şartların yerine getirilmesi halinde, işe alınan her bir ilave sigortalı için geçerli olmak üzere, işçinin prime esas kazancı üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, işe alındıkları tarihten itibaren 6 ay ile 48 ay arasında değişen sürelerde İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktır. İşverenler Kanunda belirtilen hiçbir şartı taşımayan işçiyi İŞKUR aracılığı ile işe alması halinde bile 6 ay süre ile bu teşvikten faydalanmaktadır.

İŞKUR’un temel amaçlarından biri de işgücü piyasasının ihtiyaçları doğrultusunda istihdam hizmetlerini çeşitlendirmek ve işe yerleştirmede aktif rol oynamaktır. İŞKUR bu amaçla her yıl bir önceki yıla göre; özel sektörde işe yerleştirilen kişilerin sayısını %20, Kurumdan talep edilen açık işgücü sayısını ise en az %10 oranında artırmayı hedeflemekte ve işverenlerin sunulan hizmetlerden yeterli düzeyde yararlanması için yürütülen çalışmalara hız vermektedir.

MESLEKİ EĞİTİM KURSLARININ YÜRÜTÜLMESİNDE İŞBİRLİĞİ YAPILABİLECEK/HİZMET SATIN ALINABİLECEK KURUM/KURULUŞLAR:

a) Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim ve öğretim kurumları.

b) Üniversiteler.

c) 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa dayanılarak kurulan özel öğretim kurumları ve özel eğitim işletmeleri.

ç) Özel sektör işyerleri.

d) Kuruluş amaçları doğrultusunda olmak şartıyla; kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, işçi, işveren, esnaf sendikaları, özel kanunla kurulan banka ve kuruluşları ve bunlara bağlı işyerleri ile iktisadi işletmeleri bulunan dernek ve vakıflar.

ÖĞRENİM DURUMLARINA GÖRE İŞSİZLERİN ORANI

 %46,4’ü ilköğretim mezunu

%29,1’i ortaöğretim mezunu

%9,’u lisans mezunu

%0,4 yüksek lisans mezunu

 %0,1 doktora mezunu

%1,9 okur yazar olmayan

%2,7 okur yazar