Eğitim Tercihi

SBS puan hesaplamalarıyla ve son SBS sınavına ilişkin özellikle YBP puanlarının etkisinin hem çok fazla olduğunu hem de adil olmadığını düşünüyorum.

2012-2013 eğitim ve öğretim yılında 8. sınıfta okuyan öğrenciler bu yıl son kez yapılacak SBS’ye hazırlanıyorlar. Bu öğrenciler daha önceki mezunlar gibi 3 yıl üst üste sınava girmeden sadece 8. sınıfta sınava giriyor olacaklar. Bu sınav aynı zamanda Milli Eğitim Bakanlığının açıklamasına göre Anadolu ve Fen Liselerine geçiş amaçlı yapılacak son Seviye Belirleme Sınavı olma özelliğini de taşıyor.

Sınavın kaldırılmasıyla sonuç puanlarının hesaplanmasında kullanılan 5 temel dersin (Matematik, Türkçe, Sosyal Bilimler, Fen Bilimleri ve Yabancıl Dil) test ağırlık katsayıları ve puan hesaplama sistemi de değişti. Puanların hesaplanmasındaki yapılan değişiklik ile okuldan mezun olunan puanların önemi ve ağırlığı ciddi bir biçimde arttı.

İki yıl önce sessiz sedasız açıklanan bu sistem ile sınav sonucunda öğrencilerin eline geçecek yerleştirme puanlarına 6., 7. ve 8. sınıfta alınan yıl sonu başarı puanları belirli bir oranda (toplamda %30) katkı sağlayacak.

Puan hesaplama sisteminde yapılan değişikliklerle, Ortaöğretim Kurumlarına Yerleştirme işleminde kullanılan OYP en büyüğü 700 olan SBS Puanı, okul puanlarının (YBP’lerin) eklenmesiyle 1000’e tamamlanıyor.

Yani bir öğrenci, 6. Sınıfta 100, 7. Sınıfta 100 ve 8. Sınıfta 100 tam okul puanı almayı başarırsa (toplamda 100+100+100=300 YBP) ve son kez yapılacak olan SBS’de tüm soruları doğru yanıtlarsa 700 SBS puanıyla beraber maksimum toplam 1000 puana ulaşmaktadır. Elde edilen bu puan da 2’ye bölünerek de  yerleştirme puanı olarak 500 tam puan (OYP) kazanılmaktadır.

Bakanlığın sınavların kaldırılacağını henüz açıklamadığı iki yıl öncesinde böyle bir puanlama sistemi getirmesinin en büyük nedeni öğrencilerin okul derslerine olan ilgisini artırmak ve sınav başarısı kadar okul başarısının da önemini kavratarak okulda elde edilecek başarıyı ödüllendirmekti.

Anadolu liseleri için özellikle taban puanı en yüksek ilk 10 Anadolu lisesinin geçtiğimiz yıllardaki puan aralıklarına bakarsanız arada iki-üç puan gibi bir fark görürsünüz. Öğrencinin sınavda bir soruyu bile bilememesi, bir yanlış yapması veya boş bırakması çok istediği bir okula yerleşip yerleşememesine etki ederken 6. 7. ve 8. sınıfta elde edilen okul başarısının, yerleştirme işlemine toplamda %30 gibi bir oranda etki etmesi adil değildir.

Bu puanlama yöntemiyle 8. Sınıfta okuyan bir öğrenci son yılında okul puanını 100 yapsa ve gireceği SBS  de tüm soruları doğru yapsa da 6. ve 7. sınıftaki okul puanı yüzünden belli başlı okullara giremeyebilir. Bu da son sınav yılında gösterdiği okul ve sınav başarısının anlamsız hale gelmesi demektir.

YBP’lerin ortaöğretime geçişte bu kadar belirleyici oranda kullanılması, bazı okullar ve öğretmenlerin YBP’yi haksız bir silah olarak kullanmasına, öğrencisine adil davranan okul ile daha ılımlı davranan okullar arasında ciddi OYP farklılıklarının ortaya çıkacaktır. Bu durumda pek çok okulda bütün sınıfların ortalaması 100 olan bir öğrenci bile bulunmazken, bazı okullarda öğrencilerinin pek çoğunun her sınıf seviyesinde 100 almış olduğunu görebiliriz.

SBS’yi herkesin eşit koşullarda yarıştığı bir sınav olarak görürken, sınavın sonucunu belirleyici unsur olmaktan çıkarırsanız öğrencisine adil davranan okullardan pek çoğu iyi Anadolu liselerine öğrenci sokamayacak duruma gelecektir.

Bu nedenle Milli Eğitim Bakanlığının okul notları nedeniyle mağdur öğrenciler ve veliler yaratmamak için

Yerleştirme işleminde Yabancı Okullar ve Türk Özel Okulları gibi sadece SBS sonuçlarının dikkate almasını öneriyorum.

Bakanlık okul başarısını, değerlendirme ve yerleştirme sürecinin bir parçası olması yönünde ısrar edebilir ancak bu durumunda da 6. ve 7. sınıftaki elde edilen okul ortalamalarını değil sadece 8. Sınıftaki okul ortalamasını kullanması daha adil olacaktır. Bu da objektif bir sınav yanında %10 gibi bir okul başarısının da etkisi anlamına gelir ki daha makul ve kabul edilebilir bir orandır.

Eğitimtercihi

Alpaslan Dartan

Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği

İstanbul Şube Başkanı