Eğitim Tercihi

Alpaslan Dartan - PDR Uzmanı / Eğitim Yöneticisi

artı eğitim dergisinin bundan önceki sayısında eğitimin gündemini oluşturan Yükseköğretim Kurulu’nun Yükseköğretim Kurumları Sınavına (YKS) ilişkin aldığı TYT ve AYT baraj puanları uygulamasının kaldırılmasına değinmiştim.

Bu açıklamanın etkileri konuşulurken kısa bir süre sonra ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Halis Aygün, 18-19 Haziran'da düzenlenecek Yükseköğretim Kurumları Sınavı'na (2022-YKS) geçen yıla kıyasla yüzde 24,36 oranında artışla 3 milyon 243 bin 425 adayın başvurduğunu bildirdi ve yaptığı basın açıklamasıyla 2022 YKS'ye başvuran adayların, öğrenim ve mezuniyet durumuna, okul türlerine, yaş grupları ile başvuru yöntemlerine göre dağılımlarını açıkladı.

Pek çok eğitimci arkadaşımız sıcağı sıcağına bu sayılar üzerinden değerlendirmelerde bulundu. Ben de açıklanan sayılara baktığımda YKS Başvurularındaki artışın ağırlıklı olarak pandeminin eğitim sistemi ve öğrenciler üzerinde olumsuzlukların ve son iki eğitim yılında liselerden mezun olan öğrencilerin mutsuzluk ve umutsuzluk sarmalında sıkışmışlık hallerini görüyorum.
2022 YKS son 5 yıl içinde en çok adayın başvurduğu YKS olma özelliği taşıyor. Aşağıdaki tabloda da görüleceği üzere, 18 Haziran Cumartesi günü uygulanacak Temel Yeterlilik Testi'ne (TYT) 3 milyon 234 bin 409 aday,19 Haziran Pazar sabah oturumu Alan Yeterlilik Testleri'ne (AYT) 2 milyon 56 bin 512 aday, öğleden sonra yapılacak Yabancı Dil Testi'ne (YDT) 168 bin 430 adaybaşvuruda bulunmuş. Aslına bakarsanız da toplam 5 milyon 468 bin 367 aday YKS’de gerçekleştirilecek olan tüm sınavlara giriyor olacak.

ÖSYM verilerine bakıldığında 2020 YKS’de başvuran aday sayısı 2 milyon 424 bin 718, 2021 YKS'de başvuran aday sayısı 2 milyon 607 bin 903 ve bu yılki 2022YKS'yebaşvuran aday sayısı 3 milyon 243 bin 425 olmuş. Geçen yıla göre yani 2021’e göre 2022 YKS'ye gireceklerin sayısı 635 bin 522 aday artışıyla yaklaşık yüzde 25 oranında artış göstermiş.

18-19 Haziran'da yapılacak olan 2022YKS'ye başvuru yapan adayların öğrenim durumlarına ilişkin sayılar ise daha ilginç, adaylardan 1 milyon 599 bin 780'i (yüzde 49’u) YKS'ye ilk kez başvurmuş. Bunların içerisinde Lise son sınıfta okuyan ve ilk kez başvuran sayısı 923 bin 37 (yüzde 28,23). Yani önceki yıllarda Liseyi bitirmiş olmalarına rağmen 676 bin 743 öğrencimiz hiç üniversite sınavına başvuruda bulunmamış. Bu elbette akademik, sosyolojik, kültürel ve ekonomik nedenler gerekçe gösterilerek açıklanabilir ancak baraj puanı uygulamasının kaldırılmasının da önemli etkisi olabilir.

ÖSYM’nin, adayların kaç kez YKS başvurusu yaptığına ilişkin verdiği bilgiye göre, adaylardan 1 milyon 599 bin 780'i (yüzde 49) YKS'ye ilk kez başvurmuş, 932 bin 145 (yüzde 29) adayın ikinci başvurusu, 434 bin 211 (yüzde 13) adayın üçüncü başvurusu, 199 bin 255 (yüzde 6) adayın dördüncü başvurusu, 78 bin 34 (yüzde 2) adayın ise beşinci başvurusu olduğu görülüyor.

Bu verilere de dikkatli bakıldığında iki ve üçüncü kez sınava giren başvuran aday sayısının 1 milyon 366 bin 356 olduğu anlaşılıyor. Kabaca bir tahminde bulunulursa bu adayların pandemi ile geçirdiğimiz son iki yılın mezunları olma olasılığı yüksek görünüyor, tabii bu benim yorumum. Açıklamalarda bu bilgilere yer verilmiyor verilse iyi olur kanımca. Ancak bu yorum gerçek olsun ya da olmasın son iki yılını okulda değil de evde geçiren üniversite adaylarının mezun olduklarında girdikleri üniversite sınavlarında başarılı olduklarını söylemek de iyimserlik olur.

Çocukların kişisel yeterlilikleri, yetkinlikleri alışkanlıkları, öğrenme biçimleri, ilişkileri yönetme süreçleri, okul iklimi gibi pek çok değişken onların hayat başarılarını ve akademik gelişimlerini etkiliyor. Özellikle son iki yıl uzaktan eğitim yolu ile eğitimlerini tamamlayan öğrenci grubu ile bugün yüz yüze eğitime devam eden ve hem eğitim hem de sosyalleşme fırsatı bulan öğrenciler arasında akademik, sosyal ve duygusal yönden farklar olduğunu yaşayarak gördük ve deneyimledik.

Buzdolabına konulan dondurulmuş gıdaların raf ömrü genellikle bir iki yıl arasında değişiyor. Pandemi döneminde bizler de öğrencilerimizi sosyal, duygusal ve bilişsel açılardan dondurduk gibi. Bugün okula dönen ve son iki yılını evde uzaktan eğitimle geçiren son sınıf öğrencileri yani YKS ye başvuran 923 bin 37 (yüzde 28,23) aday ile önceki iki yıl evde geçiren ve bu yıl tekrar yeniden sınava girecek öğrencilerin bir kişisel yarışına dönüşmüş olacak bu yılki YKS.

Aday sayılarındaki artışın sadece baraj puanlarının kaldırılması ve pek çok devlet ve vakıf üniversitelerinin boş kalan kontenjanlarının doldurulacağı beklentisi olduğunu düşünmüyorum. Özellikle pandeminin etkileri sonrası yüz yüze eğitime geçilmesi ile geçen yıl ve önceki yıl mezun öğrencilerin de bu yıl şanslarını yeniden denemek istediklerine de inanıyorum.

Mezuna kalmayı tercih eden ya da aile ve çevre beklentileri nedeniyle bir yere yerleşen ve yerleştikleri programlardan memnun olmayan adayların bu yıl hem yüz yüze eğitim alabildikleri ortamların etkisiyle şanslarını yeniden denemek istediklerini düşünüyorum bu nedenle de bu yılın adaylar için biraz daha çetin geçeceğini düşünüyorum.

Dondurulmuş gençlik bu yıl yüz yüze eğitime başlayarak hayata yeniden merhaba dedi, ancak bu süreçte sosyal ve duygusal olgunluk düzeylerinin doğal ve yaşıtlarının gerektirdiği olgunlukta olamadığınıgelişemediğini görüyorum. Çünkü bu dönem sınav stresinin yanı sıra fiziksel ve duygusal değişimlerin, yoğun duygusal iniş çıkışların yaşandığı, sinirlilik, dürtüsellik, saldırganlık ve depresif duygu hallerinin de arttığıstresin üçe beşe katlandığı bir dönem.

Sınav sürecinin özellikle bu yıl mezun olacak öğrenciler üzerindeki etkilerini merak ediyorum. Gözlemlerim önceki yıllara göre daha erken yoruldukları yönünde. Son iki yıllarını görece daha rahat ama eğitim noksanlıklarıyla ve bilgi boşluklarıyla geçirdiler çünkü. Üzerinde ruh sağlığı, akademik başarı vb. konularda daha pek çok araştırma yapılan bir jenerasyon olacağını düşünüyorum

Kaynak
YKS'ye ilk kez 3 milyonun üzerinde başvuru geldi (25.03.2022) (osym.gov.tr)