Eğitim Tercihi

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2012-2013 Öğretim Yılında uygulanmak üzere yeni bir lise yönetmeliği hazırlığına başladı. İlk taslak metin kamuoyunun tartışmasına açıldı. Yeni yönetmelik ne getiriyor neleri değiştiriyor uygulamada ne gibi sıkıntılar olabilir?

Önce eleştirilerim:

Özel Liseleri de İçermesi Yanlış:

Yönetmelik hem devlet hem de özel liseleri (yabancı-Türk) kapsıyor. Devletin özel liselere bu kadar dayatıcı bir çerçeve çizmesini doğru bulmuyorum. Bir eğitim yasası var zaten. Bırakalım her özel lise, yönetsel, eğitsel işleyiş ilkelerini, Anayasa ve yasalara bağlı kalmak koşuluyla kendi belirlesin, sadece bilgilendirme amacıyla MEB’e bildirsin. Bundan artık korkmamamız ve çekinmememiz gerekiyor.

Yönetmelik Çok Uzun Her Şeyi İçerme Çabası Yanlış:

Yönetmelik, her şeyi içerme kaygısı ile çok uzun tutulmuş. Her şeyin bu kadar ayrıntılı olması çok doğru değil. İnisiyatifin biraz lise yöneticilerinde, il milli eğitim müdürlerinde, yerel yönetimlerinde olması daha doğru olur.

Liselere Nasıl Öğrenci Alınacağı Yer Almıyor:

Ortaokul sonrası nasıl öğrenci alınacağına değinilmemiş.

Başka ortamlarda sınavla alınmayacağı söyleniyor. Ancak sınav dışı yönteme açıklık getirilmeli.

İki Öğretim Döneminde Israr Ediliyor:

Liseler eylül ayında başlıyor. 2 dönem uygulanıyor. Şubat başı yarıyıl tatili oluyor.

Oysa, özel yabancı ve bir çok özel lisede uygulandığı gibi, eylül-kasım 1. dönem, kasım sonu ara tatil, aralık-ocak 2. dönem, şubat başı yarıyıl tatili şubat-nisan 3. dönem, nisan başı ara tatil ve nisan-haziran 4. dönem olmak üzere 4 dönem 2 ara 1 yarıyıl ve yaz tatili daha sağlıklı olacaktır.

Yönetmelik Neler Getiriyor? :

Yeni Zorunlu Eğitim Yasası Çerçevesinde Liseler yeniden tanımlanıyor.

Liseler 3’e ayrılıyor:

Genel Liseler (Anadolu-Fen-Sosyal Bilimler-Anadolu Öğretmen-Güzel Sanatlar-Spor Liseleri)

Meslek-Teknik Liseler

İmam-Hatip Liseleri

Meslek-Teknik Liseleri iyileştirmeye ve özendirmeye yönelik vurgular yapılıyor.

Yerel yönetim, odalar, kamu-özel kurumlar, gönüllü kuruluşlar ve STK’ların da karar süreçlerine katılması destekleniyor.

Mezunlarına istihdam sağlanmasına özen gösterilmesi isteniyor.

Ders süreleri 45 dakikadan 40 dakikaya düşürülüyor.

Derse başlama, öğle tatili, ders bitimi saatleri gibi konularda karar il yöneticilerine bırakılıyor.

Derslerin prensip olarak gündüz saatlerinde yapılması, programın türüne göre akşam ve gece yapılabilmesinde karar il yöneticilerine bırakılıyor.

Öğretim programları 3’e ayrılıyor. Hayata ve

Yükseköğretime hazırlayan

Hem Yükseköğretime ve hem işe hazırlayan

İşe hazırlayan programlar.

Alan yerine ortak dersler dışında ders seçme getiriliyor.

Seçmeli derslerde il yöneticileri de inisiyatif alabiliyor.

Özel eğitim gereken öğrenciler için “Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) geliştiriliyor.

Fen Liselerinde Fen dersleri, Sosyal Bilimler liselerinde ise sosyal bilimler derslerinin program içindeki ağırlıklarının %50’den az olmamsı gerektiği belirtiliyor.

Öğretim dilinin Türkçe olduğu vurgulanıyor.

Hazırlık olan liselerde matematik ve fen dersleri, öğretmen bulunması ve en az 30 öğrencinin istemesi durumunda yabancı dille de okutulabilir. Uluslar arası Bakalorya Programı (IB) uygulayanlarda bu sayı aranmaz.

İmam-Hatip liselerinde genel lise ve mesleğe yönelik programlar birlikte uygulanır.

Tatiller

Cumhuriyet Bayramı (28 Ekim 13.00-29 Ekim tüm gün)

Yılbaşı (1 Ocak)

Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı (23 Nisan)

Emek ve Dayanışma Günü (1 Mayıs)

Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı (19 Mayıs-20 Mayıs)

Zafer Bayramı (30 Ağustos)

Ramazan Bayramı (Arife ile 3,5 gün)

Kurban Bayramı (Arife ile 4,5 gün)

Mahalli Kurtuluş Günü (1 gün)

Meslek-teknik liselerde öğrenci sayısı 12’den az olduğu programlar için sınıf oluşturulmaz.

Liselere ilk kayıtta 18 yaş üst sınırı aranır.

Evli olanlar liseye kayıt yaptıramaz.

Önceki yönetmelikte buna ek olarak bulunan “evlenenlerin kaydı silinir” ibaresi yeni yönetmelikte yer almıyor. Eğitimcilerde, bunun lise evliliklerinin önünü açabileceği ve/veya özendirebileceği endişesi var.

Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (PDR) servislerine ayrı bir vurgu yapılıyor.

Devamsızlık ölçütü toplam ders iş gününün ¼’ü (40 gün) olarak belirtiliyor. 20 gün ve sağlık raporu durumuna yer verilmemiş.

Geçme notu olarak 45/100 korunuyor.

Ancak ilk dönem 35 2. dönem 45 olan dersten de geçilebileceği eklenmiş.

1. dönem ne olursa olsun 2. dönem puanı 70 olan da artık o dersten başarılı sayılıyor.

Yılsonu başarı puanı (YBP) 50 olan öğrenci başarısız olduğu dersler de olsa (ortamla ile geçilemeyecek Türk Dili dersi gibi dersler dışında) bile sınıfını geçmiş sayılıyor.

Yeni bir uygulama ile 10. sınıf sonunda YBP’si 90 ve üzeri olanlar, 11-12 derslerini 4 yarıyıl yerine 3,5 yarıyılda alıp tamamlayabilirler.

(Eğitim ve Kariyer Danışmanı Oktay Aydın)