banner

Yeni YÖK Ne Kadar Yeni, Ne Kadar Özgürlükçü?




Yükseköğretim Kurulu (YÖK),  2012 sonuna dek yasalaşmasını hedeflediği yeni Yükseköğretim Yasasına ilişkin bir taslak tasarı yayımladı. Tasarı tüm tarafların ve kamuoyunun tartışmasına açıldı. Herkesin ve her kesimin görüşleri alındıktan sonra taslağa son şekli verilerek Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM), Aralık-2012 içinde gönderilmesi amaçlanıyor.

Yasa tasarısı tam olarak ne diyor? Yeni olan bir şey var mı? Ne kadar yeni? Özgür ve özerk üniversite özlemi nihayet gerçekleşiyor mu? Yoksa değişen sadece isimler ve kısaltmalar mı?

Bu ve benzeri sorular çerçevesinde tüm yasa tasarısını değerlendirmeye çalıştım:

•             12 Eylül 1980 askeri darbe ürünü bir kurul olan ve 30 yılı aşkındır hemen tüm kamuoyunca kıyasıya eleştirilen YÖK’ün ve üniversitelerin yapılarının, işleyiş ilkelerinin değiştirilme çabaları her ne olursa olsun takdire şayandır.

•             Yola, daha az merkeziyetçi bir yapı, dayatan değil de koordine eden bir YÖK ve en nihayetinde özgür ve özerk üniversiteler, akademisyenler ve üniversite ortamları hedefi ile çıkılıyor olması da çok olumlu.

•             Yasanın girişinde, evrensel üniversite düşüncesi ile bağdaşmayan “klişe” ve “hamasi” söylemlerin çıkarılmış olması da yükseköğretimin geleceği adına ümit verici.

•             Yasanın bu kadar ayrıntılı olması ise daha en başından yola çıkılan amaçlarla içeriğin örtüşmediği, örtüşemeyeceğinin işaretlerini veriyor. Yasanın daha sade, daha öz ve daha genel olması gerekiyor.

•             YÖK yerine getirilen Türkiye Yükseköğretim Kurulu’nda (TYK), isim ve kısaltma dışında göze çarpan tek değişiklik, yasama ve yürütmenin Genel Kurula daha çok üye gönderiyor olması. Bu halkın siyasi erk aracılığıyla daha etkin olması anlamına geliyor ve olumlu. Ancak, görev tanımları, yapı ve işleyiş ilkeleri bakımından çok da özgür ve özerk üniversitelerin kapılarını açacak açabilecek bir sistem görüntüsü de vermiyor.

•             Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) yerine önerilen Rektörler Kurulu (RK) da ismi dışında ÜAK ile aynı.

•             Devlet üniversiteleri için önerilen kategorik düzenleme ve belli ölçütleri taşıyanlar için Üniversite Konseyi (ÜK) kurulması çok olumlu. Ancak, bu konseyin, fakülte ve yüksekokul açamayacak olması, kendi öğretim elemanını kendi seçip atayacak olamaması, kontenjanlar için yine TYK’nın onayına gereksinim duyacak olması gibi yetkiler açısından çok özerk ve özgür olamayacağı anlaşılıyor.

•             Rektörlük seçimlerinde de ÜK’nın önü kapatılıyor. Pek ala ÜK kendi üniversitesi için daha etkin ve doğru olduğunu düşünüyorsa aynı rektörü 2ç kez atayabilmeli oysa.

•             TKY’nın ÜK kurdurup, sonra her şeye yine yasa maddeleri ile karışıyor olması özerklik tanımına çok da uyumuyor.

•             Vakıf ve özel üniversitelerde, rektörlüğün Mütevelli Heyetince (MH) önerilip, TYK’ca atanması da çok gereksiz. TYK rektör olma ölçütlerini yasada belirtir. MH’ler bu ölçütlere uyan istediği adayı rektör atar. TYK’ya sadece bilgi verir, onay beklemez.

•             Koşulları taşımadığı için ÜK yetkilerinin Üniversite Senatolarında (ÜS) ve Yönetim Kurullarında (ÜYK) olması da olumlu. Ancak tasarıdaki şu haliyle yeni bir şey yok. Yetkileri kısıtlı ve sınırlı, tümüyle YÖK’e bağlı ÜS ve ÜYK’lar gitmiş, TYK’ya bağlı olarak aynen geri gelmiş gibi bir görüntü var.

•             Yasada üniversitelerin içyapılarının bu kadar ayrıntılı anlatılması, birimlerin isimlerinin bile tek tip olması da özgür ve özerk düşünce yapısına aykırı. Bırakalım hangi idari birimi hangi adla açacaklarına devlet üniversitelerinde ÜK ya da ÜS/ÜYK, vakıf ya da özel üniversitelerde MH’ler karar versin.

•             Vakıflar yanında bireylerin ya da şirketlerin de üniversite açabilecek olmaları çok olumlu. Birey ve şirketler için Türkiye içinden ve dışından herkese açık olması da rekabeti artırması, kaliteli örneklerin gelmesi açısından önemli. Ancak bunun için Bakanlar Kurulu kararı beklenmesi ya da yasa çıkartılması gerekmiyor. Ölçütler TYK’ca konur, uyan üniversiteler TYK’ca onaylanarak açılır.

•             Türkiye üniversitelerinin yurt dışında üniversite açabilecek olmaları da sevindirici. Ancak, yasa tasarısında Türkiye’de bir üniversitenin birden fazla şehirde faaliyet gösterebilmesine olanak verecek bir ifade yer almıyor. Bunun önünü de mutlaka açmalı TYK.

•             TYK’nın vakıf ya da özel üniversitelerin MH’lerine bu kadar müdahil olması da doğru değil. Vakıf ya da birey/şirket kendisi için en doğru MH’yi belirleyecektir, düşüncesine inanmak zorunluluğu vardır. Aksi uygulamalar, yani doğru MH’yi seçemezler mantığı, girişimciliğin ruhuna aykırı olur.

•             İleri Araştırma Birimleri kurulması ve Bilgi Lisanslama Ofisleri uygulamaları çok olumlu. En kayda değer yenilikler bu iki öneri.

•             Öğrenci seçme biçiminde “sınavla öğrenci alır” vurgusu çok yanlıştır. Bunun yerine, devlette her ÜK, ÜS/ÜYK ve vakıf-özellerde MH nasıl öğrenci alacağının esaslarını TYK ile paylaşır, TYK, ÖSYM eliyle merkezi bir skor sınavı yapar, isteyen üniversite bu skorları da kullanabilir dese daha doğru olur.

•             Vakıf ve özel üniversitelerden gerektiğinde öğrenim hizmeti satın alınacak olması çok olumlu.

•             Araştırmalar için kaynak aktarımı vurgusu, ücretli araştırma izinleri, salt araştırma yapacak öğretim elemanı istihdamı uygulamaları da çok yerinde olmuş.

•             Ancak, TYK’nın hala vakıf-özel üniversitelerin nasıl burs vereceğini belirlemeye çalışması çok anlamlı olmamış. Bırakalım, MH’ler, hem kimle çalışacağına hem hangi öğrencileri nasıl alacağına hem de kime nasıl ne kadar niye burs vereceğine kendi karar versin.

•             Akademik faaliyet puanı ve ödeneği de rekabeti ve kaliteyi artıracak unsurlar olarak öne çıkıyor.

•             TYK’nın Ankara dışında da ofis açabilecek olması da olumlu.

•             Siyasi partilere üye olamamak durumu da öğrenci ve öğretim üyeleri için kaldırılıyor. Bu da çok olumlu bir gelişme.

•             Yasada öğrenim giderleri kaynağı olarak devlet katkı payı var yine. Kişisel görüşüm isteyen ve ihtiyacı olan her adaya %100 burs verilmesi, ancak diğer öğrencilerden, öğrenim ücretinin tümünün alınması gerektiği yönündedir.

Eğitimtercihi

Oktay Aydın

Uzman Psikolojik Danışman

TPDR-İstanbul YK

YASAL UYARI:

Yayınlanan köşe yazısı ve haberlerin tüm hakları ESM Yayıncılığa aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz.


Oktay Aydın - TÜRKPDR Yön.Kur.Üy.

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Önceki Sonraki

Liseliler para ve makam peşinde!

İstanbul’da liselere devam eden öğrencilerin katıl...

Üniversite Adaylarının Seçimi

İstanbul’da özel liselere devam eden öğrencilerle ...

Liseden mesleğe acil eylem planı

Ülkemizde, kimin hangi üniversiteye gireceğinden, ...

Yeni YÖK Ne Kadar Yeni, Ne Kadar Özgürlü…

Yükseköğretim Kurulu (YÖK),  2012 sonuna dek ...

2014-2018 / 10. Kalkınma Planı Çalışmala…

Kalkınma Bakanlığı 2014 -2018 / 10. Kalkınma Pla...

2012 ÖSYS Ek Yerleştirme Sonuçları

ÖSYM, 2012-ÖSYS Ek Yerleştirme sonuçlarını açıklad...

Vakıf Üniversitelerinde 2012-YGS/LYS %30…

Oktay Aydın Uzman Psikolojik Danışman Türk PDR-D...

Yeni YÖK Yasası üzerine

Yükseköğretim Kurulu (YÖK), 2013 yılında yasalaşma...

Üniversiteye başlayacaklar için yeni bir…

Sevgili Genç Yeni Üniversiteli Arkadaşlarım, Terc...

2012 Üniversitelerin Yerleşme Kayıt Sayı…

2012 yılı üniversitelere girişte ilk yerleştirme v...

2012-ÖSYS Ek Yerleştirme

2012 ÖSYS Ek Yerleştirmede,  lisans, ön lisan...

Ek Yerleştirmede Sıkça Sorulan Sorular V…

2012-Ösys Ek Yerleştirme Sıkça Sorulan Sorular Ve ...

Dershaneler ve Şehir Efsaneleri

  Dershaneler ve Şehir Efsaneleri  Ü...

Türkiye’de Dershaneler Gerçeği

“Ne Senle Ne de Sensiz” Türkiye’de Dershaneler Ger...

YGS/LYS-2011 Kayıtları Nasıl Gerçekle…

  YGS/LYS-2011 Kayıtları Nasıl Gerçekleşmişt...

DGS 2012 Tercihler

DGS-2012 Lisans yükseköğretim programı tercihleri,...

Vakıf Üniversiteleri Tercih ve Yerleşme …

  Vakıf Üniversiteleri 2012 / 2011 Tercih ve...

YGS/LYS-2012 Yerleştirme Sonuçları Nasıl…

  YGS/LYS-2012 Yerleştirme Sonuçlarını Nasıl...

Yükseköğrenime Geçişte Sorunlar ve Çözüm…

Yükseköğrenime Geçişte Sorunlar ve Çözüm Önerileri...

Vakıf Üniversiteleri Tercih ve Yerleşme …

    Vakıf Üniversiteleri 2011 / 2010 T...

Vakıf Üniversiteleri 2012 Kontenjanları

   Vakıf Üniversiteleri 2012 Kontenjanl...

SBS’de Ham Puan Başarı Sırası Krizi

Türkiye’de Anadolu, Fen, Sosyal Bilimler, Anadolu ...

Okul: Misyon-Vizyon

Nedir okul? Herkes gitmek zorunda mı? Gitmezse ne ...

LYS, YGS Puanları Nasıl Hesaplanıyor?

Oktay Aydın Eğitim Uzmanı LYS/YGS Puanları Nasıl...

Benim Geleceğim, Mesleğim Ya da Geleceği…

Üniversite giriş sistemine ilişkin sınav sonuçları...

Tercihlerle ilgili tüm merak ettiklerini…

LYS/YGS-2012 Tercih Aşamaları •   ...

2012'de son kez uygulanacak AOBP

  2012’de ÖSYS’de Son Kez Uygulanacak Ağırlı...

Üniversite Giriş Sisteminde Okul Başarı …

YGS/LYS ham puanlarına katılarak yerleştirme (Y) p...

Devlet ve Vakıf Üniversiteleri ilk on li…

Devlet ve Vakıf Üniversitelerinin 2011-2012 Yeni...

SBS 2012’de Tercih Tüyoları

Anadolu-Fen-Sosyal Bilimler ve diğer tüm Anadolu t...

Bu yıl Devlet ve Vakıf üniversiteleri…

Devlet ve Vakıf Üniversitelerinin 2011-2...

Tercihlerin Kim Olduğundur

Ne zaman ve nerede doğacağımızı, hangi anne babanı...

ÖSYS-2012'de AOBP'ya Yeniden Dönüş

Oktay Aydın ÖSYM'nin yeni katsayı uygulaması hakkı...

Üniversite Adaylarının Tercihi

Üniversite Adaylarının Tercihi Türkiye’de 2012-20...

SBS’de Son Düzlük İçin Öneriler

Türkiye’de Anadolu, Fen, Sosyal Bilimler, Anadolu ...

Kendini Yenileyen Öğretmen Çağdaş Okulla…

Kendini Yenileyen Öğretmen Çağdaş Okullar Eğitime...

Yeni Ortaöğretim (Lise) Yönetmeliği Ne D…

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2012-2013 Öğretim Yı...

YGS sonuçları Ne ifade eder Ne ifade etm…

Her yıl yükseköğretime geçiş sınav sonuçları (YGS/...

Eğitimciler İçin 41 Maddede Twitter Kıla…

TÜRKPDR Yön.Kur.Üyesi ve Eğitim ve Kariyer Danış...

Yeni Dünya’da Eğitim

Bahçeşehir Üniversitesi  (BAU) Mütevelli Heye...

Lise Sonlar Kayıp, Lise 11’leri İse Kurt…

Öyle ya da böyle YGS/LYS-2012 merkezi sınavları ve...

Oktay Aydın: Dershanelersiz de Mümkün!

Bugünlerde eğitim sisteminde tartışma konumuz Ders...

Dershanesiz Bir Model Mümkün mü?

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Üniversite giriş...

Tüm Ayrıntıları İle Seviye Belirleme Sın…

Devlet ve bazı özel fen, Anadolu, Anadolu Teknik-M...

Oktay Aydın sınav sorularınızı yanıtlıyo…

egitimtercihi.com yazarlarından Oktay Aydın lise v...

Üniversiteler Sosyal Mecrayı Keşfetti!

2010-2011’de Türkiye’de, yasası çıkmış ve kuruluşu...

Zorunlu-Zorunsuz / Kesintili-Kesintisiz …

Zorunlu eğitime ilişkin verilmiş olan bir yasa tas...

İstanbul’daki Liselerin LYS-2011 Test Ka…

İstanbul’daki Liselerin LYS-2011 Test Karneleri Y...

YGS/LYS-2011’de İstanbul’daki Liselerin …

 YGS/LYS-2011’de İstanbul’daki Liselerin YGS ...

Üniversite adayları sıkın dişinizi az ka…

Yılgınlıklarınızı, yorgunluklarınızı var çok iyi a...

İstanbul’daki liselerin YGS 2011 puan ba…

İstanbul’daki Liselerin YGS-2011 Puan Başarı Anali...

Zorunlu eğitimde model arayışları

Geçtiğimiz günlerde kamuoyuna, iktidar partisinin ...

Hangi üniversitede kaç öğrenci okuyor?

Devlet ve vakıf üniversitelerinin 2010-2011 yeni k...

Sevgili yeni üniversiteli genç arkadaşla…

Kaçıncı tercihinize girmiş olursanız olun, hepiniz...


Egitimtercihi.com
5846 Sayılı Telif Hakları Kanunu gereğince, bu sitede yer alan yazı, fotoğraf ve benzeri dokümanlar, izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden kesinlikle kullanılamaz. Bilgilerin doğru yansıtılması için her türlü özen gösterilmiş olmakla birlikte olası yayın hatalarından site yönetimi ve editörleri sorumlu tutulamaz.