banner

Tercihlerin Kim Olduğundur




Tercihlerin Kim OlduğundurNe zaman ve nerede doğacağımızı, hangi anne babanın çocuğu olacağımızı seçmeden, seçemeden geliriz dünyaya. Anne babamızı seçemeyişimiz ırkımızı da seçemememiz anlamına gelir. Her zaman olmasa da çoğunlukla bu seçememe işi dine, siyasi görüşe yer yer de yaşam tarzına kadar dayanabiliyor. Her ne kadar içine doğduğumuz ırk, kültür, din yaşam tarzımızda belirleyici olsa da, yaş aldıkça insan temeldeki sabit motiflere rağmen, tercihlerini kendi belirlemeye ve seçimlerini kendince yapmaya başlayabiliyor.

Ne tarz ve renk giyeceğimize önce annemiz babamız karar veriyor. Büyüdükçe müdahale alanımız genişliyor. Fikirlerine başvursak da, belli bir yaştan sonra kararlarımızı onlara bırakmıyoruz. Zamanla anne babamızın yerini, arkadaşlarımız sevgililerimiz eşlerimiz alıyor. Etrafımızda olanların, bizim adımıza seçimler yapmasına izin veriyor, hatta istiyoruz. Seçemeyeceklerimiz sadece sözünü ettiğim demografik yapımız değil. Yürüme ve konuşma ve benzeri içgüdüsel olan tüm diğer öğrenmeleri de seçemiyoruz. Sadece zamanı geldiğinde, uygun yeterliliklere kavuştuğumuzda yapabiliyoruz.

İçgüdüsel olmasa da, okula gidip gitmeme gibi, seçimi bize bırakılmamış olan, tercihte bulunamayacağımız konular da var. Ülkeden ülkeye değişmekle birlikte, genelde beş-altı yaşlarımızda okula başlamak ve 10-12 yıl öğrenim almak tercihimize bırakılmayan zorunluluklardan. Adı üstünde “zorunlu eğitim”. Hangi okula gideceğimiz seçilebilecek bir olgu ama bu seçimi de genelde anne babamız ya da içinde bulunduğumuz koşullar bizler adına yapıyor. Okul öncesinde, ana sınıfında, ilköğretim okulunda devlet mi özel mi olacağı kararı bizim dışımızda alınıyor. Lise seçiminde fikrimiz soruluyormuş gibi yapılıyor. Çoğu kez sınavlara, sıralama ve elemelere de takılıyor isteklerimiz, tercihlerimiz. Lise seçiminde tek faktör devlet mi özel mi ayırımı değildir. Akademik bir eğitim mi alacağız, almalıyız yoksa teknik ve mesleki mi? Bu karar da bizden daha çok koşullara, sınav sonuçlarına ve ailemize bağlı oluyor.

Zinciri nerede kırabiliyor insan?

Yaşam bizi öyle ya da böyle lise 9. Sınıfa kadar kendi sistemi içinde savuruyor, sürüklüyor ve bir noktaya getiriyor. Lise 9’un bitimi ile birey olma, kendi seçimlerini yapabilme, tercihlerinde özgür olabilme olgusu ile tanışıyoruz. 16-17 yaşlarımız, ergenliklerimizin son evreleri, birkaç yıl içinde “reşit” olacak olmamız, oy kullanabilme ve sürücü belgesi alabilme “ehliyetine” kavuşacak olmamız, ilk özgür tercihlerimizin de habercisidir sanki.

Artık ne öğrenmemiz, ne okumamız, ne tür yetenekler ve bilgi birikimleri kazanmamız gerektiğine kendimiz karar verebiliriz, vermeliyiz de. İçimizi, beynimizin içindekilerini, güçlü ve zayıflıkları ile tüm yönlerimizi, neye yetenekli olduğumuzu, hangi yeteneklerimizin gelişmeye açık olduğunu, neye ilgi duyduğumuzu ya da duyabileceğimizi en iyi kendimiz biliriz.

İnsanın tüm yaşamı boyunca yaptığı tercihlerin, nasıl bir kişilik yapısında olduklarına bağlı olduğu gibi, bu tercihler de kişilik yapısını karşılıklı olarak belirliyor. Karşılıklı bir etkileşim söz konusu. Sadece kişilikler değil, yaşam tarzları da, nasıl bir yaşam süreceğimiz de aynı oranda etkileniyor, seçimlerimizden, tercihlerimizden.

Okul bize çok da seçme alanı bırakmıyor. Teknik-meslek liselerinde baştan seçilmiş mesleki alanlar, süreci zaten çok önceden belirlemiş, yol haritasını çizmiş oluyor. Çerçevenin dışına çıkabilen birey sayısı yok denecek kadar az oluyor. Akademik genel liselerde de durum çok farklı değil. Alınması gereken “zorunlu dersler” sistemin ana omurgasını oluşturuyor. Zorunlular dışında bırakılan seçimlik dersler az. Üstelik bu seçme işi de öyle sanıldığı gibi öğrenciye bırakılmıyor. Yönetmeliği var, yönergesi var, genelgesi var bu işlerin.

Burada öğrencilere düşen görev, bir yandan lise 9’u okurken, bir yandan da, üniversitede hangi programlara gitmek istediğini, isteyebileceğini irdelemektir. Önce kendi durumunu analiz etmeli, yatkın olduğu alanlar neler, asla ilgilenmek istemeyeceği konular hangileri, hangi alanlara karşı yetenekli hangilerine değil gibi birçok soruyu kendi içinde yanıtlayabilmelidir.

Türkiye gerçeğinde öğrencilerin düşünmesi gereken diğer bir konu da, öğrenim almak istedikleri yükseköğretim programları için ne tür bir sıralama-eleme sınavlarından geçecekleri, bu sınavlarda başarılı olabilmek için lisede hangi dersleri almaları ve başarılı olmaları gerektiğidir. Her programın gerektirdiği geçiş-giriş sınavları farklı. Her sınavın da liseye yönelik ders içerikleri de ayrı. Öğrenciler, lisede bu derslerin ne olduğunu önceden öğrenmeli, eğer ilgileri ve yetenekleri de varsa, mutlaka bu dersleri almalı, çok iyi şekilde o dersin içeriklerini özümsemeliler.

İnsan yaşamının önemli unsurlarından biri iş yaşamıdır. Ne iş yapacağımız, bu işi ne için yapıyor olacağımız önemli bir yaşam argümanıdır. Erken bulanlar çıkabilir, ancak lise yıllarında bu konuya da kafa yormalı ve ana bir kulvar belirlemeye çalışmalıyız. Bunu sadece hangi dersleri almamız gerektiğine karar verebilmemiz için değil, aynı zamanda katılacağımız sanat, spor, öğrenci kulübü, sosyal sorumluluk ve benzeri ders dışı etkinliklerin, öğrenmemiz gereken yabancı dillerin, kazanmamız gereken bireysel becerilerin neler olması gerektiğini belirlememiz için de yapmalıyız.

Her tercih bir vazgeçiştir

Her tercih bir vazgeçiştir. Bunu da unutmadan seçimler yapmalı, tercihlerimizi oluşturmalıyız. Bir şeyi tercih etmemiz, diğerini bırakmamız ve seçmiyor olmamız anlamına geliyor. Kişilik yapımız seçimlerimizi etkiler. Ancak, lisede hangi dersleri alacağımızı, üniversitede hangi bölümde okuyacağımızı, bu bölüme hangi üniversitede devam edeceğimizi, lisede ve üniversitede hangi öğrenci kulüplerine, etkinliklerine katılacağımızı, ne tür sanat, spor, sosyal sorumluluk faaliyetleri içinde olacağımızı seçmemiz de, yaşam tarzımızı önemli ölçüde belirleyecektir. Yaşam tarzımız da nasıl bir insan olduğumuzu biçimleyecek, bu biçim bir anlamda kişiliklerimizi de evirecek ve dönüştürecektir. Yaşamda attığımız her adım, yaptığımız her seçim ve tercih o andan sonraki tüm anlarımızı ve durumlarımızı, oranları farklı olsa da tümüyle etkileyecektir.

Tercihlerimiz kim olduğumuzdur!

Bireye düşen, tercihlerini, sahip olduğu koşulların elverdiğince, hatta o elverme durumunu zorlayarak, kendisi için en doğru en uygun olanından yana yapmaya çalışmasıdır. Başarının da, saygınlığın da, paranın da, yüksek yaşam standartlarının sırrı da burada yatıyor olsa gerek.

Oktay Aydın

Kariyer Danışmanı

YASAL UYARI:

Yayınlanan köşe yazısı ve haberlerin tüm hakları ESM Yayıncılığa aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz.


Oktay Aydın - TÜRKPDR Yön.Kur.Üy.

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Önceki Sonraki

Liseliler para ve makam peşinde!

İstanbul’da liselere devam eden öğrencilerin katıl...

Üniversite Adaylarının Seçimi

İstanbul’da özel liselere devam eden öğrencilerle ...

Liseden mesleğe acil eylem planı

Ülkemizde, kimin hangi üniversiteye gireceğinden, ...

Yeni YÖK Ne Kadar Yeni, Ne Kadar Özgürlü…

Yükseköğretim Kurulu (YÖK),  2012 sonuna dek ...

2014-2018 / 10. Kalkınma Planı Çalışmala…

Kalkınma Bakanlığı 2014 -2018 / 10. Kalkınma Pla...

2012 ÖSYS Ek Yerleştirme Sonuçları

ÖSYM, 2012-ÖSYS Ek Yerleştirme sonuçlarını açıklad...

Vakıf Üniversitelerinde 2012-YGS/LYS %30…

Oktay Aydın Uzman Psikolojik Danışman Türk PDR-D...

Yeni YÖK Yasası üzerine

Yükseköğretim Kurulu (YÖK), 2013 yılında yasalaşma...

Üniversiteye başlayacaklar için yeni bir…

Sevgili Genç Yeni Üniversiteli Arkadaşlarım, Terc...

2012 Üniversitelerin Yerleşme Kayıt Sayı…

2012 yılı üniversitelere girişte ilk yerleştirme v...

2012-ÖSYS Ek Yerleştirme

2012 ÖSYS Ek Yerleştirmede,  lisans, ön lisan...

Ek Yerleştirmede Sıkça Sorulan Sorular V…

2012-Ösys Ek Yerleştirme Sıkça Sorulan Sorular Ve ...

Dershaneler ve Şehir Efsaneleri

  Dershaneler ve Şehir Efsaneleri  Ü...

Türkiye’de Dershaneler Gerçeği

“Ne Senle Ne de Sensiz” Türkiye’de Dershaneler Ger...

YGS/LYS-2011 Kayıtları Nasıl Gerçekle…

  YGS/LYS-2011 Kayıtları Nasıl Gerçekleşmişt...

DGS 2012 Tercihler

DGS-2012 Lisans yükseköğretim programı tercihleri,...

Vakıf Üniversiteleri Tercih ve Yerleşme …

  Vakıf Üniversiteleri 2012 / 2011 Tercih ve...

YGS/LYS-2012 Yerleştirme Sonuçları Nasıl…

  YGS/LYS-2012 Yerleştirme Sonuçlarını Nasıl...

Yükseköğrenime Geçişte Sorunlar ve Çözüm…

Yükseköğrenime Geçişte Sorunlar ve Çözüm Önerileri...

Vakıf Üniversiteleri Tercih ve Yerleşme …

    Vakıf Üniversiteleri 2011 / 2010 T...

Vakıf Üniversiteleri 2012 Kontenjanları

   Vakıf Üniversiteleri 2012 Kontenjanl...

SBS’de Ham Puan Başarı Sırası Krizi

Türkiye’de Anadolu, Fen, Sosyal Bilimler, Anadolu ...

Okul: Misyon-Vizyon

Nedir okul? Herkes gitmek zorunda mı? Gitmezse ne ...

LYS, YGS Puanları Nasıl Hesaplanıyor?

Oktay Aydın Eğitim Uzmanı LYS/YGS Puanları Nasıl...

Benim Geleceğim, Mesleğim Ya da Geleceği…

Üniversite giriş sistemine ilişkin sınav sonuçları...

Tercihlerle ilgili tüm merak ettiklerini…

LYS/YGS-2012 Tercih Aşamaları •   ...

2012'de son kez uygulanacak AOBP

  2012’de ÖSYS’de Son Kez Uygulanacak Ağırlı...

Üniversite Giriş Sisteminde Okul Başarı …

YGS/LYS ham puanlarına katılarak yerleştirme (Y) p...

Devlet ve Vakıf Üniversiteleri ilk on li…

Devlet ve Vakıf Üniversitelerinin 2011-2012 Yeni...

SBS 2012’de Tercih Tüyoları

Anadolu-Fen-Sosyal Bilimler ve diğer tüm Anadolu t...

Bu yıl Devlet ve Vakıf üniversiteleri…

Devlet ve Vakıf Üniversitelerinin 2011-2...

Tercihlerin Kim Olduğundur

Ne zaman ve nerede doğacağımızı, hangi anne babanı...

ÖSYS-2012'de AOBP'ya Yeniden Dönüş

Oktay Aydın ÖSYM'nin yeni katsayı uygulaması hakkı...

Üniversite Adaylarının Tercihi

Üniversite Adaylarının Tercihi Türkiye’de 2012-20...

SBS’de Son Düzlük İçin Öneriler

Türkiye’de Anadolu, Fen, Sosyal Bilimler, Anadolu ...

Kendini Yenileyen Öğretmen Çağdaş Okulla…

Kendini Yenileyen Öğretmen Çağdaş Okullar Eğitime...

Yeni Ortaöğretim (Lise) Yönetmeliği Ne D…

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2012-2013 Öğretim Yı...

YGS sonuçları Ne ifade eder Ne ifade etm…

Her yıl yükseköğretime geçiş sınav sonuçları (YGS/...

Eğitimciler İçin 41 Maddede Twitter Kıla…

TÜRKPDR Yön.Kur.Üyesi ve Eğitim ve Kariyer Danış...

Yeni Dünya’da Eğitim

Bahçeşehir Üniversitesi  (BAU) Mütevelli Heye...

Lise Sonlar Kayıp, Lise 11’leri İse Kurt…

Öyle ya da böyle YGS/LYS-2012 merkezi sınavları ve...

Oktay Aydın: Dershanelersiz de Mümkün!

Bugünlerde eğitim sisteminde tartışma konumuz Ders...

Dershanesiz Bir Model Mümkün mü?

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Üniversite giriş...

Tüm Ayrıntıları İle Seviye Belirleme Sın…

Devlet ve bazı özel fen, Anadolu, Anadolu Teknik-M...

Oktay Aydın sınav sorularınızı yanıtlıyo…

egitimtercihi.com yazarlarından Oktay Aydın lise v...

Üniversiteler Sosyal Mecrayı Keşfetti!

2010-2011’de Türkiye’de, yasası çıkmış ve kuruluşu...

Zorunlu-Zorunsuz / Kesintili-Kesintisiz …

Zorunlu eğitime ilişkin verilmiş olan bir yasa tas...

İstanbul’daki Liselerin LYS-2011 Test Ka…

İstanbul’daki Liselerin LYS-2011 Test Karneleri Y...

YGS/LYS-2011’de İstanbul’daki Liselerin …

 YGS/LYS-2011’de İstanbul’daki Liselerin YGS ...

Üniversite adayları sıkın dişinizi az ka…

Yılgınlıklarınızı, yorgunluklarınızı var çok iyi a...

İstanbul’daki liselerin YGS 2011 puan ba…

İstanbul’daki Liselerin YGS-2011 Puan Başarı Anali...

Zorunlu eğitimde model arayışları

Geçtiğimiz günlerde kamuoyuna, iktidar partisinin ...

Hangi üniversitede kaç öğrenci okuyor?

Devlet ve vakıf üniversitelerinin 2010-2011 yeni k...

Sevgili yeni üniversiteli genç arkadaşla…

Kaçıncı tercihinize girmiş olursanız olun, hepiniz...


Egitimtercihi.com
5846 Sayılı Telif Hakları Kanunu gereğince, bu sitede yer alan yazı, fotoğraf ve benzeri dokümanlar, izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden kesinlikle kullanılamaz. Bilgilerin doğru yansıtılması için her türlü özen gösterilmiş olmakla birlikte olası yayın hatalarından site yönetimi ve editörleri sorumlu tutulamaz.