Eğitim Tercihi

Üniversite Adaylarının Tercihi

Türkiye’de 2012-2013 öğretim yılı ve sonrasında, sayıları 80’e yaklaşan vakıf üniversiteleri, kontenjanlarını doldurma ve öğrenci bulma konusunda ciddi rekabet yaşamaya başlayacak gibi görünüyor. Bu rekabet, akılcı, araştırma sonuçlarına dayalı, doğru tanıtım ve pazarlama stratejileri oluşturmayı da kaçınılmaz kılıyor.

Üniversitelerin, adaylara kendilerini doğru aktarabilmeleri için, adaylarla ilgili doğru verilere, sağlıklı analizlere gereksinimleri var.

Benim de danışmanlar kadrosunda yer aldığım İKSara, 2011’de bu ihtiyaca cevap vermek amacıyla bir araştırma gerçekleştirdi.

Aynı araştırma, 2012’de iki aşama olarak planlandı. “Tercih Öncesi” dönem Mayıs-2012 ve “Tercih Dönemi” Haziran-2012 olarak planlanan araştırmanın, tercih öncesi dönemi tüm çalışmaları tamamlandı ve araştırma raporlaştırılarak, abone olan üniversitelere ulaştırıldı.

Haziran-2012 Tercih Dönemi araştırması için ise genel soru hazırlıkları bitirildi. Abone üniversitelerden gelecek “özel sorular” bekleniyor. 15-30 Haziran 2012’de saha çalışması, 2 Temmuz 2012’de de raporlaştırma işlemi bitmiş olacak.

Bu araştırma ile amaçlanan,

1.         2012 üniversite adaylarının üniversite tercihlerini belirleyen faktörler nelerdir?

2.         2012 üniversite adayları en çok hangi üniversitelere rağbet gösteriyor?

3.         2012 üniversite adaylarının üniversitelerden beklentileri nelerdir?

4.         2012 üniversite adaylarına ulaşmak için en etkili iletişim araçları nelerdir ve bu araçlarda hangi temalar adaylar üzerinde daha kalıcı izlenim bırakmaktadır?

5.         Yukarıdaki sorulara ek olarak, eğitim sektöründe kritik önem arz eden 3 faktör de değerlendirmeye tabi tutulacaktır:

a)         Aday Demografisi: Adayın yaşı, eğitim ve başarı seviyesi, lisesi ve puan türü

b)         Aile Sosyo-ekonomik Yapısı: Ailenin gelir seviyesi, eğitim durumu, çocuk sayısı vb.

c)         Coğrafi faktörler İKSara’nın kurduğu GPS altyapısı sayesinde toplanan her bir verinin bölgesel dağılımı

gibi kategorilerde adayların analizlerini yaparak, üniversitelere sunmak ve üniversitelerin tanıtım-pazarlama stratejilerine ışık tutmak.

Araştırma, 81 ilde, 2012-YGS/LYS adayları arasından, 81 ili coğrafi ve demografik olarak temsil eden 2700 adayla, tabakalı rassal örnekleme tekniği ile seçilerek yapılıyor.

Araştırmada, Dr. Çağdaş Şirin, Araştırma Direktörü, Doç. Dr. Selçuk Şirin, New York Üniversitesi, Yard. Doç. Dr. Ayşen Köse, Yeditepe Üniversitesi, Doç. Dr. Can Erbil, Brendeis University, Dr. Lauren Rogers, The City University of New York, Ali Koç Projeler Danışmanı, Yeliz Düşkün, Boğaziçi Üniversitesi gibi birçok ulusal ve uluslar arası akademisyen uzman kadro olarak yer alıyor.

Örneklem, cinsiyet, baba eğitimi, ikamet, okul türü, puan türü analizlerine olanak sağlayacak dağılıma sahip.

Veriler, yüz yüze görüşme tekniği ile, 81 ilde, aynı zaman diliminde toplanıyor.

Uygulama, İKSara Veri Analiz Araştırma’nın uluslararası araştırma tecrübesi olan uzman kadro ve 81 ilde yerleşik tam zamanlı saha ekibince yapılıyor. Uygulamada, GPS’e dayalı el bilgisayarları ve akıllı kalem DigiPen teknolojisi kullanılıyor. Böylece, 81 ilin tamamında aynı anda yüz yüze veri toplama olanağı oluyor. Türkiye’de yalnızca İKSara tarafından kullanılan GPS’e dayalı veri toplama sistemi ile her bir verinin giriş noktasına ait GPS koordinatları otomatik olarak veri ile birlikte sisteme yükleniyor. Anketörlerin bu bilgilere müdahale olanağı olmuyor.

Bu sayede, birden fazla anketin tek bir noktada (“masa başında”) girilmesinin önüne de geçilmiş oluyor. Anket giriş noktalarının GPS koordinatları ve Türkiye haritası üzerindeki dağılımı, grafiksel ve istatistiksel olarak ayrıca abone üniversitelere sunuluyor. Veri girişinden kaynaklanan hatalar en aza indirgeniyor ve araştırma süreci boyunca üniversitelere diledikleri anda internet veri tabanı aracılığıyla sahanın haritası sunulabiliyor.

Araştırma sonucunda bir rapor hazırlanıyor.

Genel Rapor,

1.         Tercih Analizi

•          2012 adayları tercihlerini ne zaman yapıyorlar?

•          2012 aday üniversite tercihlerini belirlemede en fazla etkisi olan kişiler kimlerdir?

•          2012 aday tercihlerini en çok belirleyen kurumlar hangileridir?

•          2012 adayları tercihlerini yaparken üniversitelerin en çok hangi özelliklerini dikkate alıyorlar?

•          2012 aday tercihleri demografik, sosyo-ekonomik ve coğrafi faktörlere göre nasıl değişmektedir?

2.         İtibar Analizi

•          2012 adaylarının en çok rağbet ettiği 20 üniversite hangileridir?

•          2012 adaylarının en çok rağbet ettiği üniversitelerin, devlet-vakıf ve yeni-yerleşik ayrımında ilk 20'ye girenleri hangileridir?

•          Demografik, sosyo-ekonomik ve coğrafi faktörlere göre 2012 adaylarının en çok rağbet ettiği ilk 20 üniversite hangileridir?

3.     Beklenti Analizi

•          2012 adaylarının üniversiteden beklentileri nelerdir?

•          2012 adayları üniversiteleri hangi kriterlere göre değerlendirmektedir?

•          2012 adayları, üniversitelerin sunduğu çeşitli hizmet ve promosyonlara nasıl yaklaşmaktadırlar?

4.     Medya Etkinlik Analizi

•          2012 adaylarına ulaşmada, iletişim araçları arasında nasıl bir farklılık vardır?

•          Demografik, sosyo-ekonomik ve coğrafi farklar dikkate alındığında en etkili iletişim kanalları nelerdir?

analizlerinden oluşuyor.

Özel soru ile araştırmada ek sorularla yer alan üniversitelere ayrıca, “Üniversiteye Özel Rapor” sunuluyor.

Üniversiteye Özel Rapor,  Kuruma özel soruların istatistikî dökümü ve Kuruma özel soruların birbirleri ile çaprazlama analizi gibi iki bölümden oluşuyor.

Araştırma abone olan üniversitelere, adaylarla ilgili çok ayrıntılı bir analiz, rapor sunuyor.

Üniversiteler, adayların en çok hangi dönem tercihlerini yaptıklarını, tercihlerini yaparken en çok kimlere danıştıklarını ve kimlerden etkilendiklerini en ince detayına kadar görebiliyorlar. Ayrıca, adayların üniversite tercih kararlarını ne zaman verdiklerini, ideal bir üniversite derken neyi kastettiklerini, üniversitelerden neler beklediklerini de öğrenebiliyor, üniversiteler.

Üniversiteler, adayların gönlündeki devlet-vakıf birlikte ve ayrı ayrı üniversite sıralamalarını da görmüş oluyorlar. Adayların bu süreçte hangi medya kanallarını, yazılı mı görsel mi internet mecralarını mı kullandıkları da saptanıyor. Hangi eğitim televizyon programlarını izledikleri, hangi eğitim yazarlarını okudukları ve en çok kimlerden etkilendikleri de ortaya konuyor, bu araştırmalarda.

Araştırmada ayrıca, bölge, şehir, okul türü, okul alanı, puan türü, başarı düzeyi gibi birçok ölçüte göre de kırılımlar yapılabiliyor. En çok hangi şehirden vakıf üniversitesi tercih ediliyor? Başarılı öğrenciler tercihlerinde nelere dikkat ediyor. Anadolu liseleri mezunları üniversiteden neler bekliyor? Özel lise öğrencilerinin vakıf üniversiteleri sıralamaları nasıl? Gibi yüzlerce soru cevap buluyor.

Gerisi artık, bu verilerle doğru bir tanıtım ve pazarlama stratejisi oluşturması gereken üniversitelere kalıyor.

Oktay Aydın

Kariyer Danışmanı