Eğitim Tercihi

Anlamaya Odaklı Öğretim Tasarımı olarak tanımlanan “Understanding by Design” (UbD) modelini hayata geçirdiklerini belirten FMV Işık Okulları Eğitim Kurumları Direktörü ve Kurucu Temsilcisi Müge Yalım Alpan, modelin en temelden en karmaşığa, okul gelişimi ve reformu amaçlı kullanıldığını söyledi. Alpan, UbD modelinin okula, öğrencilere ve öğretmenlere etkilerini artı eğitim’e değerlendirdi.

FMV Işık Okulları adına geçtiğimiz birkaç yılı nasıl değerlendirirsiniz?
Kurulduğumuz günden beri tarihsel dönemeçlerin her aşamasını büyük bir güçle aşan Vakfımız, 2020 yılının Mart ayında başlayan küresel salgın dönemini de öğretmenlerimizin, mezunlarımızın, öğrenci ve velilerimizin destekleri, özverili çalışmaları ve her zaman öncelik verdiğimiz teknolojik altyapımız ile sarsılmadan geçirdik. Yaşanan her anın bizlere katkısı olduğu gibi, bu dönemin getirdiği değişim ve dönüşüm de baş döndürücü bir hızla gerçekleşti. Geçtiğimiz zorlu günlerde insanlık olarak yeni bir yaşam biçimine birdenbire adım attık ve hayatımızı, değerlerimizi sorguladık. 137 yıllık geçmişimizde güçlükler karşısında dirençli olmayı başaran biz Işıklılar, değişim ve dönüşümlerle karşılaştığımızda esnek olma becerilerimizi daha da geliştirdik, kenetlendik.

Hayata geçen projelerinizden kısaca bahsedebilir misiniz?
Yeni çağın öğrenenleri için etkin öğrenme yaklaşımları konusunda araştırmaya ve çalışmaya devam ediyoruz. “Anlamaya Odaklı Öğretim Tasarımı” olarak tanımlayabileceğimiz “Understanding by Design” (UbD) modelini okullarımızda kullanmaya başladık. Öğretmenlerimiz, etkin öğrenme yaklaşımları çerçevesinde her derste öğrenmenin gerçekleştiğinden emin olmak için çok katmanlı ders planları hazırlıyorlar, Işıklı lider öğretmen topluluğu olan Dijital Liderler Akademisi öğretmenlerimiz de eğitim sürecimize ciddi katkılar vermeyi sürdürüyorlar. Öğrencilerimizin bireysel olarak takip edilmesi, gelişim alanlarının belirlenmesi ve desteklenmesi için “Öğrenci Koçluğu Sistemi" ve "Anaokulundan Liseye Öğrenci İzleme Sistemi" olan ALİS’i okul yönetim sistemi üzerinden aktif bir şeklide kullanıyoruz. Bu kayıtlarla onlara eğitim- öğretim yolculuklarında eşlik ediyor, her düzeyde gelişim raporları ile geri bildirimler veriyoruz.
Öğrencilerimiz için dijital yurttaşlık bilgisi, sınırları belirsiz dünyanın küresel bir gereksinimi hâline geldi. Biz bu konuda bilişim teknolojileri eğitimimizi güncel tutuyor, öğretmenlerimizi yeni nesil teknoloji eğitimleri ile destekliyoruz. Işık’ta Dijital dönüşüm projesi kapsamında bir yandan bu çalışmaları yürütürken bir yandan alandaki uluslar arası akreditasyon süreçlerini de tamamlıyoruz.
Lisede okuyan öğrencilerimizin yüksek öğretim kurumlarına hazırlık çalışmaları yanında üniversitede onlar için gerekli olacak bilimsel araştırma teknikleri, ana dil ve yabancı dilde akademik yazma becerilerini geliştiriyoruz. Bu çalışmaları Boğaziçi Üniversitesi, Işık Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa ile yürüttüğümüz bilimsel projelerle destekliyoruz. Öğrencilerimiz üniversitelerin laboratuvarlarında akademisyenlerle yaptıkları projeler ile önemli deneyimler kazanıyorlar.

UbD’NİN MERKEZİNDE DERİN ve KALICI ANLAMA VAR
UbD yani “Anlamaya Odaklı Öğretim Tasarımı”nı biraz açar mısınız?
Bilgiye ulaşmanın kolaylaştığı, uzaktan eğitim döneminde öğrencilerin öğrenme alışkanlıklarında yaşadıkları yeni deneyimler derin ve kalıcı anlamanın önemini artırdı. Anlamaya Odaklı Öğretim Tasarımı modelinin merkezinde derin ve kalıcı anlama var. Aynı zamanda planlama ve tasarım yapılırken büyük resme bakmayı zorunlu kılıyor. Öğrenme süreci boyunca tüm adımlaröğrencilerin dersi bitirdikten sonra kazanması gereken kazanım ve becerilere odaklı olarak planlanıyor.
Bu modelin eğitimlerini aldığımız ve danışmanlığımızı yapan akademisyen, UbD modeli ile ilgili farklı ülkelerde, okul ve sınıf seviyelerinde ve çeşitli branşlardaki öğretmenlerle birçok bilimsel çalışma yapıldığını ve yayımlandığını, bu araştırmalarda; UbD’nin öğrencilerin farklı alanlardaki çıktılarında olumlu sonuçlar vermesinin, özellikle fen, matematik ve sosyal bilgiler derslerinde UbD planları kullanıldığında öğrencilerin akademik başarısının arttığının, ders işlenirken öğrencilerin derse etkin katılımı ve derste eğlenmelerinin öğrenmeyi kolaylaştırdığının öne çıktığını belirtiyor.
Yine araştırma sonuçlarında Öğretmenlerde öncelikle mesleki ve pedagojik anlamda bilgi ve becerilerinin arttığı, yenilikçi uygulamaları sınıfında kullanmada daha öz güvenli oldukları, UbD planlarının sınıfın atmosferini değiştirdiğini gördükleri ve öğrenme şekilleri değişen öğrencilerine ayak uydurabildiklerine inanmaya başladıkları gibi sonuçlar görülüyor. Öğretmenler UbD’li derslerde sınıf yönetimini daha rahat yapabiliyor ve ders içinde öğrencilerle olan iletişimin daha olumlu olduğunu da ifade ediyorlar.

ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ GELİŞİMİNE KATKI SAĞLIYOR
FMV Işık Okullarına katkısından biraz bahseder misiniz?
2021-2022 Eğitim-Öğretim yılından başlayarak UbD çalışmaları sırasında yapılan sistematik gözlemler ve toplanan veriler, Işık Okullarında da yukarıda belirtilen olumlu öğrenci ve öğretmen sonuçlarının olduğunu gösteriyor.
Işık Okullarındaki öğretmenler, katıldıkları eğitimlerden memnun ayrılıyorlar ve hemen hepsi UbD eğitimlerini Işık Okullarındaki diğer meslektaşlarına öneriyorlar. Öğretmenler UbD’yi başarıyla sınıflarında uygulayabileceklerini ve bu konuda heyecanlı olduklarını belirtiyorlar. Sınıflarında UbD’nin işlerinde onlara yardım ettiğini de ifade ediyorlar.
Okullarımızda görev alan UbD koordinatörleriyle yapılan görüşmelerde ve gelen raporlarda benzer olumlu sonuçlar göze çarpıyor. Özellikle bazı derslerde öğrencilerin derslere ilgisinin arttığı, daha fazla katılımın gerçekleştiği, sorgulamaya yönelik hazırlanan UbD planlarının öğrencilerde benzer değişikliklere yol açtığı, öğrencilerin teorik bilgiden becerilere odaklı uygulamalara geçiş yaptığı, öğrencilerin sorduğu sorularda farklılıklar görülürken merak eden öğrencilerin sayısında artış olduğu belirtiliyor. Öğrencilerin sadece bilişsel ve akademik başarısının değil, onların tutumlarında ve duygusal tavırlarında da görülen değişim, UbD uygulamalarının katkısı olarak yorumlanıyor.
Öğretmenler UbD planları için bir araya gelerek mesleki gelişim sağlıyorlar. Öğretmenlerin bir amaç için birlikte hareket etmesi de onlar arasında organik olarak bir öğrenme topluluğu oluşturuyor. Öğretmenleri birlikte hareket etmek memnun ederken konfor alanı dışına çıkıp yeni uygulama yapmak isteyen öğretmenlerin sayısı artıyor. Bu topluluk oluşumunun kurumun iklimine olumlu katkıları oluyor.

UBD, OKUL GELİŞİMİ VE REFORMU AMAÇLI KULLANILIYOR
UbD ile ilgili bundan sonraki planlarınız nedir?
316 öğretmenimiz temel UbD eğitimlerini başarıyla tamamladı. Bu eğitimler sonunda sınıf içinde uygulanmaya hazır 250’ye yakın UbD planı uzmanlar eşliğinde geliştirildi. Öğretmenlerin belirlediği zamanlarda bu planlar sınıf içinde hayata geçiyor ve öğrencilere ulaşıyor. Buna ek olarak bölüm başkanları ileri düzey eğitimler alarak zümrelerinde üretilen planlara geri bildirim verebilecek duruma geldiler. Böylece okul içinde UbD’yi iyi bilen ve süreci iyileştiren ekipler kuruldu.
UbD, çevrim içi olarak da okul gündeminde tutuluyor. Discord yazışma grubuna katılan 50’ye yakın öğretmen, zaman ve mekândan bağımsız şekilde UbD konuşuyor ve bilgi alışverişi yapıyor. Yeni bir çaba olarak da Işık Okulları bünyesinde bilimsel araştırmalarla ilgilenen öğretmen grupları oluşturuluyor. Bu gruplar uzman araştırmacıların desteğiyle okul içinde UbD konulu bilimsel araştırmalar yapacaklar. Bu araştırmalar konferans bildirileri/sunumları ve bilimsel makalelere dönüşecekler. Ayrıca öğretmenlerden bazıları konferanslarda UbD’yle ilgili sunumlar yapıyor ve bu da yayılım etkisi oluşturuyor. Sonuç olarak; en temelden en karmaşığa, Işık Okullarında UbD, okul gelişimi ve reformu amaçlı kullanılıyor.