Alpaslan Dartan – Eğitim Yöneticisi / PDR Uzmanı

2024-2025 eğitim-öğretim yılı, Türkiye eğitim sisteminin yıllardır biriktirdiği sorunların daha da derinleştiği, krizlerin daha bir görünür hale geldiği yıl olmuştur. Eğitim, yalnızca siyasi iktidarların şekillendirdiği bir alan değil, aynı zamanda geleceğin toplumu üzerinde doğrudan belirleyici olan bir alandır. Bu bağlamda, yıl boyunca alınan kararlar, yapılan düzenlemeler ve görmezden gelinen kimi sorunlar; öğrenciden öğretmene, veliden tüm topluma kadar herkesin hayatını doğrudan etkilemiştir ve etkilemeye de devam etmektedir.

DIPLOMA SKANDALI ve EĞİTİMDE GÜVEN BUNALIMI
Diploma, https://sozluk.gov.tr/ da yer aldığı haliyle “Bir kimseye herhangi bir okulu veya öğrenim programını başarıyla tamamladığını, bir derece veya ünvanı kullanmaya hak kazandığını, bir iş, sanat veya meslek dalında çalışabilme yetkisi elde ettiğini belirtmek için bir öğretim kurumu tarafından düzenlenip verilen resmî belge; icazet, icazetname, şehadetname anlamına gelmektedir.
Bu tanımlamaya ek diploma, yalnızca akademik yeterliliği değil, aynı zamanda bireyin mesleki yeterliliğini, yetkinliğini ve toplumsal statüsünü de ifade ediyor. Son yıllarda artan sahte diploma olayları ve eğitim geçmişi tartışmaları, eğitim sistemine olan güveni ciddi biçimde sarsmıştır. Bu güven bunalımı, sadece bireysel bir problem olmaktan öte, son olaylarla beraber kurumsal ve toplumsal bir soruna dönüşmüştür. Eğitimde güven bunalımı, gençler üzerinde olumsuz etkiler yaratmakta onların motivasyonunu azaltmakta, öğretmenlerin ve akademisyenlerin emeğini değersizleştirmekte ve toplumsal adalet duygusunu da zedelemektedir.

KURUMLARIN ZAAFLARI
Sahte diploma ile çeşitli görevlere atanan kişiler, sadece bireysel sahtekârlık yapmakla kalmamış, sistemin bütününe dair güvensizlikleri de beraberinde getirmişlerdir. Bu aynı zamanda eğitim kurumlarının ve kamu denetim mekanizmalarının yetersizliğini açıkça gözler önüne sermiştir.

TOPLUMSAL GÜVEN ve EĞİTİM SİSTEMİ
Bu durumun, özellikle kamu görevlerinde liyakatin artık önemli olmadığını, yıllarca emek vererek eğitim gören bireylerin motivasyonlarını düşürdüğünü ve toplumda oluşan 'nasıl olsa bir yolu bulunur' algısının bir bütün olarak eğitimin niteliğine darbe vurduğunu, toplumsal adaletsizliğe sebep olduğunu görmemizi sağlaması gerekir.

ÖĞRENCİLER AÇISINDANDERİNLEŞEN EŞİTSİZLİKLER
2024-2025 eğitim-öğretim yılında öğrenciler; yıllardır olduğu gibi sınav odaklı bir eğitim sistemin içinde, sadece akademik değil, psikolojik ve sosyal olarak da ağır baskı altında LGS ve YKS gibi merkezi sınavlara hazırlandılar.
Hayatlarının bu kritik döneminde sürekli başarıya zorlanmış, sınavlar yüzünden sosyal faaliyetlerden, özgür düşünce ve yaratıcı gelişimsel süreçlerden “ırak” kalmışlardır. Üstelik yoksul bölgelerde yaşayan öğrencilerin, internete erişim, yeterli beslenme ve temel okul ihtiyaçları konusunda büyük zorluklar yaşadıkları biline biline. Özellikle bu yıl sınavların güvenirliliğini de tartışmaya açacak kadar gündem olan olayların, sorgulamaların olduğu ülkemizde öğrencilerin bu yılı çok mutlu geçirdiklerini söyleyemeyiz.

ÖĞRETMENLER AÇISINDAN DEĞER ve İTİBAR KAYBI
2024-2025 öğretim yılı öğretmenlerimiz için, yalnızca ekonomik olarak değil, meslekî saygınlık açısından da yıpratıcı bir yıl olmuştur.
Öğretmenlik Meslek Kanunu’nda yapılan düzenlemelerle öğretmenler arasında eşitliğin zedelendiği bir yapı oluşturulmuştur. Eğitim-Sen’e göre öğretmenlerin %80’i bu yasayı “ayrımcı” ve “mobbinge açık” olarak değerlendirmiş. Ayrıca müfredatın öğretmenlerin sınıf içi pedagojik özgürlüğünü ciddi biçimde kısıtladığı da öğretmenler arasında çokça konuşulduğu bilinmektedir.

VELİ AÇISINDAN KAMUSAL EĞİTİMİN TERK EDİLİŞİ ve SESSİZ ÖZELLEŞTİRME
Veliler açısından ise bu yıl, özellikle ekonomik zorlukların istendik eğitime erişimi belirlediği bir dönem olmuştur. Devlet okullarında yaşanan kalabalık sınıflar, öğretmen eksiklikleri, altyapı sorunları ve düşük kaliteli hizmetler; pek çok veliyi bütçelerine uygun özel okullara yönlendirmiştir. Bununla birlikte özel okulların ücret artışları orta sınıf aileler için ciddi bir çıkmaz haline gelmiştir. Bu durum sadece özel okullar için değil Yükseköğretimde Vakıf üniversiteleri için de geçerlidir. Okulların ücretleri arasındaki uçurumlar eğitimin niteliğini de veliler açısından sorgular hale getirmiştir.

EĞİTİM POLİTİKALARI ve MÜFREDAT
Millî Eğitim Bakanlığı'nın bu öğretim yılına damga vuran adımı tartışmasız yeni müfredattır. Talim ve Terbiye Kurulu tarafından onaylanan müfredat; bilimsel içerikten uzak olmakla ve eleştirel düşünceyi dışlamakla eleştirilmektedir. Bir gelecek krizi olarak eğitimi öncelemek ve düşünmek gerekir. Eşitsizliklerin büyümesi, öğretmenlerin değersizleştirilmesi, öğrencilerin psikolojik olarak yıpranması ve müfredatın dönüşümü; sadece bugünü değil, geleceği de endişeli hale getirmektedir.
Bu eleştirel bakış açısına rağmen Milli Eğitim Bakanlığı faaliyetlerini değerlendirdiği 2024 raporunda Bakanlığın 2024-2028 Stratejik Planı’nda yer alan 2024 yılı hedeflerinin gerçekleşme bulgularına dayanılarak yapılan değerlendirmelerde ortaya konulan hedeflere yön veren üstünlükler ve zayıflıklara yer vermiştir. Bu ifadelere bakıldığında eğitime bakış açılarının MEB bürokrasisiyle ne kadar farklı olduğunu görebiliyoruz.

2024 MEB İdare Faaliyet Raporundaki ifadelere göre MEB’in Üstünlükleri ve Zayıflıkları.

Kısaca kamuoyu algısı dâhil diploma skandalından, Öğretmenlik Meslek Kanunu’na, eğitimde ve iş hayatında liyakatten adam kayırmacılığa, sınavların öğrenciler üzerinde yarattığı tahribattan, eğitime erişmedeki eşitsizliğe, kaynakların eşit ve adil dağılımına kadar ne kadar büyük bir kutuplaşmanın ayrışmanın içerisinde olduğumuzu ‘aynı olaylara’ nasıl farklı baktığımızı gösteren bir eğitim yılını geride bırakmışız görebiliyoruz.

Kaynakça.

https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2025_03/07145320_148.pdf

Alpaslan Dartan
Eğitim Yöneticisi – PDR Uzmanı 

Millî Eğitim Bakanlığı, Mayıs ayında farklı tarihlerde ve farklı illerde Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamındaki uygulamaların ele alındığı "Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Eğitimde Öne Çıkan Konular" temalı eğitim çalıştayları düzenlemeye başladı. Başlığı “Öğretmenlerin gözünden eğitimde öne çıkanlar” olunca içeriğine ve neler konuşulduğuna bakma ihtiyacı duydum. İlgimi çeken ise öğretmenlerin okullardaki eğitim öğretim süreçlerini ve okul’u nasıl tanımladıklarına ilişkin merakımdı. Ankara, Antalya, İstanbul ve İzmir'de 5-6 Mayıs 2025 tarihleri arasında gerçekleştirilen ve aralıklarla da değişik illerde devam etmesi planlanan çalıştaylarda;

• Erdem-değer-eylem çerçevesinin okul iklimine etkisi,

• Becerilerin ölçülmesi ve değerlendirilmesi,

• Disiplinler arası çalışmalar,

• Eğitimde yapay zekâ kullanımı ve

• Akran zorbalığı

Konularının tartışmalarda ele alındığı görülüyor.
Çalıştaylarda öğretmenlerin görüşleri alınarak hangi alanlarda destek ihtiyacının öne çıktığını görmek ve geleceğe yönelik stratejik adımların atılmasına yardımcı olacak verilerin tartışılması esas olurken çalıştaylar kapsamında elde edilecek verilerin okul ikliminin iyileştirilmesi, disiplinler arası çalışmaların artırılması, becerilerin ölçülmesinin geliştirilmesi, eğitimde yapay zekâ kullanımının artırılması ve akran zorbalığının önlenmesi konularına katkı sunması bekleniyormuş. Özellikle Yapay zekâ ile Akran zorbalığı konularının tartışılması ve öğretmenlerin gözüyle irdelenmesi önemli.
Umarım bu beklentilere uygun sonuçlar ortaya konur ve bu doğrultuda politika kararları alınır. Günümüzde dünyanın değişen koşulları artık okullarda ve hayatın içinde edinilen eğitimin esnek, yaratıcı, inisiyatif kullanabilen üretici bireyler yetiştirtilmesi gerektiğini söylüyor. Yaratıcı yenilikleri arttırmak, iş kalitesini yükseltmek üzere kültürel farklılıklar arasındaki boşlukları doldurmak ve farklı bakış açılarını kullanma becerisine sahip olmak da geleceğin eğitilmiş insanlarında beklenilen beceriler arasında yer alıyor.
Pandeminin öğrettikleri ile önceden pek önemsemediğimiz ilke ve değerlerin ne kadar önemli olduğunu gördük. Okul kavramının sadece öğretim yönü ağır basan akademik beklentilerin öne çıktığı bir ana kavram olmaktan çıktığını tüm bileşenleriyle okul-insan ilişkisinin içerdiği duygusal zekâya, ilişki kurmaya, sosyal ve kültürel birikime eşlik eden bütüncül bir süreç yönetimini de kapsayan yeni bir evreye dönüştüğünü görmeye başladık. Ancak bu evre tamamlanmadan bugünün gündemine oturan yapay zekâ uygulamaları okul ve insan ilişkileri daha bir sorgulanır duruma geldi.
Buna yüksek teknolojilerin eskinin ağır teknolojilerinin önüne geçmesi hayatta ve okullarda öğrenme ve öğretme ile ilgili paradigmaları ve okul-öğretmen kavramlarını değiştirdi. Yeni teknolojik gelişmeler sayesinde dünya bizler için daha da küçülüyor ve daha bir erişilebilir oluyor. Okullar da toplumsal açık sistemler olarak ve tek bilgi kaynağı olmaktan çıktığından beri yenilenmek ve akademik becerilerin yanı sıra sosyal ve duygusal becerilerin de geliştirilmesi, insani ilişkilerin değerlerin de aktarıldığı yerler olarak öne çıkma durumundalar.
Bu nedenle okulun sadece akademik başarıya değil yaşam becerilerine de odaklanması önemli hale gelmiştir. Çocuğun sınıf ortamında ve genel olarak okulda kendi yaşamında var olmasına özen gösteren, neye tanıklık yapması gerektiği konusunda açık seçik bir farkındalık geliştirmiş olan eğitim kurumlarının artı bir kültür ve değer yarattığı söylenebilir.
Okullar, her ne kadar akademik öğrenmelerin asıl hedef olarak konulduğu bir yaşam alanı olsa da onu var eden öğretmen, öğrenci ve veliler olmadan düşünülemez. Okulun taşıdığı değer ve anlam ifade ettiği kavramsal tanımından çok daha büyüktür. Okulları okul yapan, bir yandan kapsayıcı ve çevreleyici okul binası, bahçesi, sosyal, sanat-spor alanları ve sınıfları gibi kendi fiziksel alanları iken, tek başına bir şey ifade etmeyen bu fiziki çevreyi canlı, işler ve işlevsel kılan da öğrencilerin ve öğretmenlerin varlığıdır.
Öğretmenlerle öğrencilerin bir arada yarattıkları sinerji, aralarında kurdukları mistik bağ ve dinamik ilişki aslında bir okul çatısı altında geçmişten bugüne kuşaklar arası bir alışverişi simgeler. Okullar da dünden alıp bugüne, bugünden alıp geleceğe taşıyan bu alışverişin gerçek sahipleri olan öğrencileri ve öğretmenlerin sayesinde var olurlar, gelişirler ve büyürler.
Ancak nasıl bir okul ve nasıl bir eğitim sistemi sorusunun ülkemizde ve dünyada tek bir karşılığı yok. Tarihi ve kültürel açıdan bir ülkenin geçmişi, gelenekleri, değerleri ve inançları, eğitim sisteminin temelini oluşturur. Bununla birlikte ülkenin siyasi yapısı, iktidarın eğitim politikalarına bakışı ve benimsediği ideolojiler de eğitim sistemini doğrudan etkiler. Ayrıca ülkenin ekonomik gelişmişlik düzeyi de, eğitime ayrılan kaynakları, okulların altyapısını, öğretmenlerin toplumdaki statülerini, manevi tatminlerini ve maddi kazanımlarını ve de eğitimde kullanılan teknolojileri önemli ölçüde etkiler.
Ülkenin demografik yapısı, toplumsal ihtiyaçlar, sosyal adalet anlayışı ve eşitsizlikler eğitim sisteminin şekillenmesinde önemli rol oynar. Keza ülkenin coğrafi konumu, kırsal ve kentsel bölgeler arasındaki farklılıklar, ulaşım olanakları ve iklim koşulları eğitime erişimi ve eğitim uygulamalarını etkiler. Son yirmi, otuz yılda bilim ve teknolojideki gelişmeler, eğitimde kullanılan araçları, yöntemleri ve öğrenme yaklaşımlarını sürekli olarak değişime uğrattı pandemi ile birlikte okul kavramı ve içeriğinde başkalaşımlar yaşandı, sınırlar kalktı ve uzaklar yakın yakınlar uzak oldu. Dijitalleşme ve yapay zekânın gelişimi ile de bugün ve geleceğin okul düzeni oldukça etkilenecek gibi görünüyor.
İşte bu çoklu faktörlerin varlığı içerisinde her ülkenin kendine özgü bir eğitim sistemini görmek mümkün. Gelişmiş ülkelerde eğitim girdi ve çıktıları ile bizim gibi yarı gelişmiş ülkelerde eğitim girdi ve çıktılarının karşılaştırılmaları bu düzlem içerisinde değerlendirilmeli elbette.
Ancak genel olarak tüm dünyada etkili okul, başka bir okul, geleceğin okulu kavramları içerisinde belirleyici kavramın başarı olduğunu görmek mümkün. Okullardaki eğitimin niteliğini artırmaya yönelik tüm çabalar etkili okul kavramını öne çıkarmaktadır. Etkili okul araştırmalarının çıkış noktası da tüm okulların önceden belirlenen kriterlere göre bazı okulların, diğerlerine göre daha başarılı olmasıdır.
Etkili okul çok boyutlu bir kavram olmakla beraber, okul yöneticileri, öğretmen, öğrenci, program, öğrenme süreci, okul iklimi ve kültürü, çevre ve aile etkili ve başarılı okul kavramını içerisine yer alırlar.

YENİ OKUL TANIMI ARAYIŞI ve YENİ NESİL OKUL NASIL OLMALI?

• Öğretmeni hangi özelliklerde olmalı?
• Öğrencisinden ne beklemeli?
• Öğrencisini seçmeli mi seçmemeli mi?
• Okul sistemi paralı mı olmalı parasız mı?
• Milli ve politik bir müfredat mı olmalı yoksa çeşitliliği ve farklılığı da içine alan bağımsız müfredat mı?
• Akademik çalışmalarla sınava hazırlayan bir okul mu?
• Sosyal ve kültürel zenginliği de içine alan sosyal bir okul mu?
• Yabancı dile eğitiminde başarı gösteren bir okul mu?
• Eşitlikçi ve eğitime erişimde sorunsuz bir eğitim mi?
• Seçici bir eğitim mi?
• Öğrenci merkezli yaklaşımlı bir sistem mi?
• Az sınav baskılı, esnek müfredatlı, yeterli sayıda öğretmenlerin varlığının olduğu okul mu?
• Okul yaşına geç başlama ve daha kısa ders saatleri mi?
• Öğrencilere daha fazla serbest zaman ve dinlenme olanağının sunulması mı?
• Araştırma ve sürekli gelişim temelinde bir okul sistemi mi yoksa gelenekçi yaklaşımlı okul mu?

Ya da

• Nitelikli ve motivasyonu yüksek öğretmenlerin olduğu,
• Okul ve sınıf yönetiminde güçlü liderliklerin olduğu,
• Öğrencilerin kendilerini güvende, değerli ve aidiyet duygusu içinde hissettikleri okul iklimi mi?
• Öğrencilerin potansiyellerine ulaşmalarını sağlayacak ortamların olduğu okullar mı?
• Bireysel farklılıklara saygı gösteren okul mu?
• Geri bildirim kültürünün içselleştirildiği bir okul mu?
• Güçlü bir veli okul işbirliği, iletişimi mi?
• Her öğrencinin kaliteli eğitime erişiminin sağlanması mı?
• Teknoloji, kütüphane, laboratuvar, sanat ve spor alanları gibi olanakların varlığı mı?
• Sosyal-duygusal gelişim desteğinin öncelenmesi mi? 

Ya da bu özelliklerin hepsinin az biraz içerisinde olduğu bir okul mu? Özü itibari ile yazının başına dönecek olursam yeni nesil okul arayışı hem dünün hem bugünün hem de geleceğin okullarından bir nebze içerisinde barındıran bir kavram. Hepsinde öne çıkan okulu öne çıkaran, öğretmeni, veliyi ve öğrenciyi temele alan bir okul kavramı.
Ama yapay zekâ uygulamaları ve akran zorbalığı konuları bugün olduğu kadar geleceğin de en önemli sorunları arasında.

Bu iki kavramın temel yönlendiricisi öğretmen ve öğrenci tutumlarıdır. Öğretmenlik, belki de değişen dünya parametrelerine en hızlı adapte olması gereken meslek grubudur. Hızla değişen bir sistemde doğan, farklı beceriler ve yeteneklerle donanması gereken öğrencileri yetiştirme noktasında öğretmene düşen rol belki de, dinamik bir öğretim sürecini tasarlayabilmektir. Bu da ancak öğretmenlerin kendilerini iyi güçlü, donanımlı ve lider hissedecekleri koşulların yaratılmasıyla mümkün olacaktır. İkincisi de çalıştaylarda konferanslarda ortaya çıkan okullardaki akran baskısı ve şiddet ortamıdır.
Maalesef okullarda akran zorbalığı oldukça yaygın. Türkiye’de Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) 2022’ye katılan 15 yaş grubundaki öğrencilerin yüzde 27’si zorbalık içeren davranışlardan herhangi birine uğradığını söylüyor. En sık yaşadıklarını bildirdikleri zorbalık deneyimleri sözel (dalga geçme, isim takma, tehdit vb.) ve ilişkisel zorbalık (dışlama, dedikodu çıkarma, iftira atma vb.). Uluslararası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması’nın (TIMSS) 2023 sonuçlarına göre ise, araştırmaya katılan 4. sınıfların yüzde 15’i, 8. sınıfların yüzde 14’ü haftada bir akran zorbalığına maruz kaldığını söylüyor.
Okul öncesinden Üniversiteye çocuk haklarının temel alındığı evrensel değerlerle donatılmış okul temelli şiddeti önleme programlarının en önemli boyutu olumlu okul ikliminin yaratılmasıdır. Hayat başarısı ile sınav başarısı arasında sıkışmışlık eğitim gören milyonlarca gencin sorunu, bu sorun çocukluktan yetişkinliğe kadar hayatın tüm evrelerinde farklı biçimlerde karşımıza çıkmaktadır.
Saldırganlık veya öfke, dürtüsel eğilimler, olumsuz düşünceler, sinirlilik, saldırganlık, uygunsuz davranışlar, dikkatsizlik, antisosyal davranışlar/tutumlar pek çok genç için, buz dağının altında yatan duygu durumlarıdır. Bu nedenle güvenli okulun inşası daha çocukluktan itibaren şiddet sarmalının önüne geçebilmenin ön koşulu gibidir.
Güvenli okul kavramı ise eğitim-öğretim faaliyetlerinin korkudan, şiddetten ve endişeden arınmış, keyifli bir ortamda gerçekleştirilebileceği bir mekânı tarif eder. Böyle bir ortam, her öğrencinin kendisini özen görmekte ve kabul edilmiş hissettiği bir eğitim iklimi sağlar.
Güven ortamı oluşmuş okul; zorbalıktan uzak, davranış beklentilerinin açık bir şekilde ifade edildiği ve destekleyici ve özenli bir şekilde uygulandığı bir yerdir.
Umarım MEB’in yaptığı bu çalıştaylar, öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda özellikle olumlu okul ikliminin iyileştirilmesine katkı sağlayacak veriler ortaya çıkar ve geleceğe yönelik stratejik adımların atılmasına yardımcı olur. 

Kaynakça
https://www.meb.gov.tr/ogretmenlerin-bakis-acisiyla-egitimde-one-cikan-konular-temali-calistaylar-basladi/haber/37095/tr
https://egitimreformugirisimi.org/sicak-bir-yuva-ile-yalnizlik-arasinda-cocuklarin-gozunden-okul/

Alpaslan Dartan - Eğitim Yöneticisi / PDR Uzmanı

Eğitimde yılın ve maalesef önceliğimiz özeti; ulusal sınavlara hazırlık, bu sınavların tamamlanması, sonuçların açıklanması ve bu sonuçların ışığında Lise ya da Üniversite tercihlerinin alınması şeklinde olmaktadır. 

Haziran ayında gerçekleştirilen ve ulusal sınavlarımızın (LGS ve YKS’nin) sonuçları açıklandı, açıklanacak. 

Biraz sevinç, biraz üzüntü ve belki biraz da hayal kırıklığı sonrasında sıra tercihlere geldi. Ve maalesef ki küçük bir azınlığın dışında çoğunluk bir grup öğrenci gencimiz ellerine geçecek sınav sonuç belgesinin onlara sunduğu/dayattığı sınırlar içerisinde tercih yapacak.

Yerleştirmelerin sonuçlanmasıyla bir yolculuk bitecek, mutlulukla yerleşilen bölümler, az puan farklarıyla kaçırılan bölümler ve sonrasında kısmet denilerek sevinçle ya da biraz buruk heyecanla yeni bir umuda yolculuk başlayacak. 

İşte bir yılın genel özeti bu olacak.

SINAVLAR düşünüldüğünden daha BÜYÜK bir YÜK

Her yıl yaptığımız sınavlar özellikle LGS ve YKS, çocukların taşıyamayacakları kadar büyük bir yüktür. Özellikle nitelikli küçük bir azınlık kesim için gerçekleştirilen Ortaöğretime Geçiş Sınavı (LGS) ki bu sınavların en ağır olanı gibi duruyor, telafisi olmadığı gibi ergenlik döneminde olan yaşı küçük öğrencilerin ve maalesef ailelerinin psikolojik dayanıklılıkları için zorlu bir süreç. Evet devlette ve özel kurumlarda yer alan bazı okullar hariç ki bunların da alabileceği öğrenci sayıları göre oldukça azdır. Bu sınavın gerçekte bir anlamı yoktur ve öğrencileri küçük yaşlarında hem duygusal hem de fizyolojik olarak yıpratmaktadır. 

Bunun yanında YKS için de farklı bir şey söylenemez. Toplumumuzda önceden iş ve meslek sahibi olma ile üniversite okuma arasında yüksek bir korelasyon olduğu algısı oldukça yaygınken ülkemizde son 5-10 yılda yaşanan ekonomik ve sosyal daralmalar gençlerde güven duygusunu zayıflattığı gibi, iş bulamama kaygısını da oldukça artırdı. 

Türkiye’de lise ve üniversite çağındaki gençler, hem eğitim sistemine hem de toplumsal koşullara bağlı olarak çok çeşitli sorunlarla karşı karşıyadırlar. Bu sorunlar gençlerin bireysel gelişimlerini, akademik başarılarını ve geleceğe dair umutlarını doğrudan etkilemektedir. 

Hayatın içerisinde var olan rekabet/yarış gençlerde ciddi oranda kaygı ve endişe, ileride önlenemez birçok sorun (okuduğu okuldan, meslekten mutsuz olma, geleceğe umutla bakamama, mutsuzluk, endişe, kaygı, içe kapanma, irrasyonel düşünceler, kendine zarar verme vb.) kaynağına dönüşmektedir.

Bireysel çıkış noktalarının gittikçe azaldığı durumlarda aile ve toplumsal baskılar da giderek artmakta meslek seçimi, başarı beklentisi ve geleneksel değerlerle uyum baskısı, gençlerin kendi kimliğini inşa etmesini zorlaştırmaktadır. Genellikle ailede başlayan ve sonrasında dışarıya taşan zorbalık ve akran baskısı, sosyal medyanın devreye girmesiyle daha da bir sınır tanımayan bir hale gelmektedir, bu da ciddi ruhsal zorluk yaşamalarına neden olmaktadır.

Yaşanan tüm olumsuzluklar gençlerde mutsuzluk yaşamdan keyif almama ve yurt dışında okuma/yaşama arzusunun öne çıkmasına neden oldu. Son yıllarda Türkiye’de genç nüfus arasında yurt dışında yaşama ve çalışma isteğinde dikkat çeken biçimde bir artış gözlemleniyor. Bu durum, yalnızca bireysel tercihlerle değil; aynı zamanda ülkedeki sosyal, ekonomik ve siyasal faktörlerin bir araya gelmesiyle şekillenmektedir. 

Gençlerin yurt dışına gitme isteğinde ekonomik motivasyonların belirleyici olduğu görülmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 verilerine göre genç işsizlik oranı %20’ nin üzerindedir. Bu oran, üniversite mezunlarında daha da artmaktadır. Ayrıca gençler, Türkiye'de kazandıkları ücretlerin, artan yaşam maliyetleri karşısında yetersiz olduğunu belirtmektedir.

IPSOS’un 2022 Gençlik Araştırmasında 18-24 yaş grubundaki gençlerin %67’si "yurt dışında yaşamak isterim" dediğini, GENAR’ın 2023 Raporunda da Üniversite öğrencilerinin %73’ünün mezun olduktan sonra yurtdışına yerleşmek istediği görülmüş. Gençler, kariyer hedeflerine ulaşmakta zorlandıklarını ve çabalarının karşılığını alamadıklarını düşünmektedir. Araştırmalara göre Türkiye’deki üniversite mezunlarının %41’i, mezuniyetin ilk 2 yılında iş bulamamaktadır.

Türkiye, Avrupa’da yaşam memnuniyetinin en düşük olduğu iki ülkeden biri. 2015 yılına kadar üniversite mezunları ilköğretim/ortaokul veya altı eğitim seviyesine sahip kişilerden daha mutlu iken artık mutluluk oranının en düşük olduğu grup, üniversite mezunları. 

Euronews’te yer alan habere göre, Avrupa’da yaşam memnuniyetinin en düşük olduğu ülkeler Türkiye ve Bulgaristan. 10 üzerinden yapılan değerlendirmeye göre Türkiye’de yaşam memnuniyeti 5,6 puan iken Avrupa Birliği (AB) ortalaması ise 7,1. 

Konrad-Adenauer-Stiftung (KAS), Almanya’da 16 bölge ofisi ve dünyada genelinde 120'den fazla temsilcilikleri ile 200’den fazla proje yürüten bir Alman siyasi vakıf. 1985 yılından bu yana farklı Türk ve uluslararası paydaşlar ile geliştiren çeşitli programların yanı sıra Türkiye'yi Avrupa yapı ve kurumlarına yakınlaştırmak ve transatlantik bağlarını güçlendirmek ve Almanya-Türkiye ve Avrupa-Türkiye ilişkilerinin geliştirilmesini hedefleyen çalışmalar yürütüyor. Bu vakıf Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ali Çağlar ve uzman bir ekip yürütücülüğünde Türkiye çapında Mayıs-Eylül 2021 tarihleri arasında 28 ilde, 18-25 yaş arasındaki 3.243 kişiyle yüz yüze görüşme-anket tekniğiyle Türk gençliğinin mevcut sosyal, siyasi, ekonomik ve güncel konjonktür karşısındaki görüş, beklenti ve tercihlerini ortaya koymak maksatlı “TÜRKİYE GENÇLİK ARAŞTIRMASI 2021”i gerçekleştirmiş.

Araştırmada, gençlerin sosyo-demografik ve kültürel yapıları, temel ekonomik şartlar, toplumdaki çeşitli sosyal değerlere ve kavramlara verilen önem, Türkiye’de belirli kurum ve kişilere duyulan güven, Türkiye'nin mevcut ekonomik yapısı ve politikalarına ilişkin görüşler, sosyal medya kullanımı, siyasi ve ideolojik kimlikler, siyasi görüş ve tercihler,  Türkiye'deki Suriyeli mültecilere ilişkin tutum ve görüşler, Türkiye'nin ve Dünyanın geleceğine ilişkin tehdit ve tehlikeler üzerine düşünceler konuları ele alınmış.

Türkiye'deki gençlerin çoğu, Türkiye'nin geleceğine ilişkin karamsar bir bakış açısına sahip olduğu, ankete katılanların %62,8'inin Türkiye'nin geleceğini iyi görmedikleri dile getirilmiş. Türkiye'nin geleceğinden tamamen umutsuz olduklarını belirtenlerin oranı ise %35,2 çıkmış. Araştırma Türk gençliğinin özellikle ekonomik duruma karşı karamsar bir bakış açısına sahip ve yaşamları temel olarak hayat pahalılığına, enflasyona ve olası bir ekonomik çöküş korkusuna odaklandığını belirtiyor. Buna dayalı olarak da katılımcıların önemli bir çoğunluğu (%72,9) fırsat verildiği takdirde başka bir ülkede yaşamak istediklerini belirtmiş.

Resmi kurumlarımızca yapılan araştırmalarda da buna benzer sonuçlara ulaşıldığını görüyoruz.  Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 17 Şubat 2025 tarihinde yayınlanan 2024 yılı Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçları, ülkede mutluluk oranlarının gerilediğini gösteriyor. Araştırmaya göre, mutlu olduğunu beyan eden 18 ve üzeri yaştaki bireylerin oranı 2023 yılında yüzde 52,7 iken 2024 yılında 3,1 puan düşüşle yüzde 49,6’ya gerilemiş. Ülkenin en önemli sorununun ne olduğu sorulduğunda ise her 3 kişiden 1’inin yanıtı hayat pahalılığı olmuş. Geleceğe umutla bakanların oranında da düşüş sürüyor.

Yaşam Memnuniyeti Araştırması, 2024 

Türkiye'nin %49,6'sı mutlu, Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre, mutlu olduğunu beyan eden 18 ve üzeri yaştaki bireylerin oranı, 2023 yılında %52,7 iken 2024 yılında 3,1 puan azalarak %49,6 olmuş. Mutsuz olduğunu beyan eden bireylerin oranı ise 2023 yılında %13,7 iken 2024 yılında 0,8 puan artarak %14,5 olarak gerçekleşmiş. 

Genel mutluluk düzeyi (%), 2003-2024 

Bireylerin ortalama yaşam memnuniyet düzeyi 5,7

Bireylerin  hayatlarını bir bütün olarak düşündüklerinde hissettikleri yaşam memnuniyet düzeyini hesaplamak amacı ile hiç memnun olmayanlar için "0", çok memnun olanlar için "10" arasında bir değer alınarak ortalama hesaplandığında, bireylerin ortalama yaşam memnuniyet düzeyi 2023 ve 2024 yıllarında 5,7 olarak hesaplanmış. Avrupa’da yaşam memnuniyetinin en düşük olduğu iki ülke Türkiye ve Bulgaristan. 

Yaşam memnuniyet düzeyi, 2017-2024

Kimler daha mutlu?

Kadınlar daha mutlu, Araştırma verileri cinsiyet bazında incelendiğinde, mutlu olduğunu söyleyen erkeklerin oranı 2023’te yüzde 50,3 olurken bu oran 2024’te yüzde 46,9’a düştü. Kadınlarda ise oran yüzde 55,1’den yüzde 52,3’e geriledi.

Cinsiyete göre mutlu olduğunu beyan edenlerin oranı (%), 2003-2024

Mutlulukta yaşa takılanlar…

Mutluluk oranı sadece 25-34 yaş grubunda arttı, Yaş grupları bazında incelendiğinde, mutluluk oranının söz konusu dönemde yalnızca 25-34 yaş grubunda arttığı görüldü. 2023’te yüzde 50,7 olan bu oran, 2024’te 0,3 puan artarak yüzde 51,0’e yükseldi. Buna karşın, diğer tüm yaş gruplarında mutluluk oranları geriledi. En büyük düşüş ise 45-54 yaş grubunda yaşandı. Bu grubun mutluluk oranı 7,1 puan düşerek yüzde 53,6’dan yüzde 46,5’e geriledi. 

Yaş grubuna göre mutluluk oranı (%), 2023, 2024

En önemli sorun hayat pahalılığı

Araştırmaya göre, Türkiye’nin en önemli sorunu yüzde 29,2 ile hayat pahalılığı oldu. Bunu yüzde 15,7 ile eğitim ve yüzde 14,0 ile yoksulluk takip etti.

Ülkenin en önemli sorunu (%), 2021-2024

En yüksek memnuniyet oranı %72,1 ile asayiş hizmetlerinde

Kamu hizmetlerinden memnuniyet düzeyleri incelendiğinde; 2024 yılında asayiş hizmetlerinden memnun olduğunu beyan edenlerin oranı %72,1 olurken en düşük memnuniyet oranı %53,5 ile eğitim hizmetleri olmuş.

Sonuç ve Değerlendirme

İşsizlik ve gelecek kaygısı,

Görünen o ki gençler, kişisel özgürlük alanlarının sınırlı olduğunu düşündükleri için olanakları olsa sosyal yaşamlarını daha rahat sürdürebilecekleri ülkelerde yaşamayı tercih etmektedir. Toplumsal baskılar, aile beklentileri ve kültürel sınırlamalar gençlerin özgürlük arayışını artırmaktadır. Bu eğilim, Türkiye’de beyin göçü sorununu derinleştirmektedir. Eğitimli, yaratıcı, üretken gençlerin yurt dışına gitmesi, uzun vadede ülkenin yararına değildir ve bunun tersine çevrilmesi gerekiyor.

Bugünün Türkiye’sinde gençlerin içinde bulunduğu ruhsal durum, yalnızca bireysel psikolojik kırılganlıkların değil; aynı zamanda toplumsal yapının ve devlet politikalarının gençler üzerindeki etkisinin de bir yansımasıdır. Geleceğe dair umutsuzluk, toplumsal güvensizlik ve başka bir ülkede yaşama arzusu; rastlantısal bir ruh hali değil, sistematik bir birikimin doğal sonucudur. Eğitimde fırsat eşitsizliği, liyakatten uzak iş piyasası, ifade özgürlüğü kısıtları ve sosyal adaletsizlik gibi yapısal sorunlar gençlerin aidiyet duygusunu zedelemektedir. Bu yüzden birçok genç için “gitmek”, yalnızca bir tercihten çok, hayatta kalma ve kendini gerçekleştirme umudunun adresidir.

Ancak bu tablo geri döndürülemez değildir. Gençlerin yaşadığı mutsuzluk ve geleceksizlik hissi, toplumun onları yeterince dinlememesi, anlamaması ve dâhil etmemesiyle ilgilidir. Bu bağlamda yapılması gereken, gençleri sorunlu, ilgisiz ya da kayıp bir kuşak olarak değil; değişimin ve yenilenmenin öznesi olarak görebilmektir. Onlara yalnızca konuşma hakkı değil, karar alma süreçlerine katılım hakkı tanındığında, duygusal bağları kopmak üzere olan birçok genci yeniden bu topraklara bağlamak mümkündür.

Gençlerin geleceğe olan inancını yeniden kazanması için, onlara adil, özgür, şeffaf ve umut vadeden bir yaşam alanı sunulmalıdır. Bu yalnızca hükümet politikalarının değil, toplumun tüm kesimlerinin sorumluluğudur. Aileden okula, medyadan sivil topluma kadar her aktör, gençliğin sesini duymalı, taleplerini anlamalı ve onlara yalnızca nasihat değil, gerçek çözümler sunmalıdır.

Unutulmamalıdır ki, gençler bir ülkenin yarını değil, bugünü temsil eder. Eğer bugün mutsuzlar ve bu topraklarda gelecek göremiyorlarsa, geleceği kaybetmemiz an meselesidir. Fakat eğer bugün onları anlar, dinler, dâhil eder ve umut verebilirsek; sadece bireylerin değil, tüm ülkenin yönünü yeniden tayin edebiliriz. Bu nedenle gençlerin kalmak isteyecekleri bir ülke yaratma çabası toplumda karşılık bulmalıdır.

Kaynak.

•https://www.kas.de/tr/web/tuerkei/einzeltitel/-/content/tuerkiye-genclik-arast-rmasi-2021

•https://www.ekoiq.com/turkiye-mutsuz-bir-ulke/ 

•https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yasam-Memnuniyeti-Arastirmasi-2024-53785

Alpaslan Dartan 
Eğitim Yöneticisi / PDR Uzmanı

MEB'e bağlı okullarda eğitim alan yaklaşık 21 milyon öğrenci ve 1 milyon 200 bin civarındaki öğretmen 2024-2025 eğitim öğretim yılı ikinci dönemine 3 Şubat 2025 Pazartesi günü başladılar. 20 Haziran 2025 tarihinde verilecek karneler ile sona erecek olan resmi eğitim süreci sınav döneminde bulunan 8 ve 12. Sınıf öğrenci ve velileri için Lise ve Üniversite giriş sınavları nedeniyle Temmuz ve Ağustos aylarında da heyecanlı bir şekilde devam edecek.
Hem devlet hem de özel okullarda ikinci dönemler çok hızlı geçen bir süreç, zaman neredeyse su gibi akıp geçiyor. Maalesef son üç yılda bu dönemlerde yaşanan facialar ülkemizi yasa boğsa da hayatın akışında yaşamak ve hayata tutunmak zorunda kalıyoruz. 21 Ocak 2025'te Kartalkaya'daki Grand Kartal otelinde meydana gelen yangında 36'sı çocuk 78 kişi hayatını kaybetti.
Bundan 2 yıl önce de ülkemizin yaşadığı en büyük deprem felaketiyle karşı karşıya kalmıştık. 6 Şubat 2023 tarihinde yerel saat ile 04.17'de ve 13.24'de merkez üssü Pazarcık (Kahramanmaraş) ve Elbistan (Kahramanmaraş) olan Mw 7.7 (8.6 km derinliğinde) ve Mw 7.6 (7.6 km derinliğinde) büyüklüğündeki iki deprem Türkiye, tarihinin en yıkıcı ve ölümcül felaketi oldu. İki depremde, resmi verilere göre 53 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
Yakın zamanda yaşanan bu iki felaketin öncesinde de Covid-19 pandemisi yaşanmıştı. Nisan 2020’de başlayan ve iki yıl kadar tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgınını da dâhil edersek son 5 yıla damga vuran felaketler zinciri ülkemizin ekonomik, sosyal ve duygusal dengesini alt üst etmeye yetmiştir. Bu süreç okul çağında bulunan milyonlarca öğrencinin eğitimlerini de sürdürmelerini zorlaştırdı. Tüm bu olumsuz gelişmelere rağmen eğitim, ülke için aileler için öncelikli olmaya devam ediyor. Okullar, öğrenciler ve öğretmenler sistemin tüm girdileri ve paydaşları zamanın akışında kendilerine ayrılan verilen rolleri yerine getiremeye çalışıyorlar.
İkinci dönemin başlangıcı ile bitimi arasında (3 Şubat 2025 ile 20 Haziran 2025) resmi tatil günlerini çıkarırsak (Nisan Ara Tatili, bir hafta aynı zamanda Ramazan Bayramı, 23 Nisan, 1 ve 19 Mayıs ile Kurban Bayramı tatilleri) eğitim ve öğretim ile geçecek gün sayısı toplam 18 hafta yani iş günü olarak 90 gün kalıyor. Zaten toplam eğitim süresinin 180 gün, bu 90 gün içerisinde en az 2-3 haftadan ortak sınav haftaları da eklendiğinde eğitimle geçecek gün sayısı azalıyor. İlkbahar ve yaz ayları, günlerin uzaması, ısınması nedeniyle okulda geçen günlerin saatlerin kısa olacağı hissi.
Bu dönemde her yıl 15 tatil döneminde gerçekleştirilen Geleneksel Antalya Eğitim Sempozyumlarının 23. cüsü de 29 Ocak – 1 Şubat 2025 tarihlerinde yine son yıllarda olduğu gibi Antalya Kaya Palazzo Otel’de gerçekleştirildi. Milli Eğitim Bakanı Sayın Prof. Dr. Yusuf Tekin’in da katıldığı 23. Geleneksel Antalya Eğitim Sempozyumu “Türkiye'de ve Dünyada Özel Okullar ” temasıyla özel okulları masaya yatırdı.
Devletlerin eğitim hakkını sağlaması konusu sosyal devlet anlayışının gereklerinden birisidir. Türkiye’de eğitim hakkı başta Anayasa’nın 42. Maddesi olmak üzere birçok kanun ve yönetmelik ile güvence altına alınmıştır. Türkiye’de eğitimin erişilebilirliği, eşitliği, kapsayıcılığı ve devamlılığının sağlanması adına pek çok araştırmalar yapılmıştır yapılmaktadır da.
Yıllardır resmi ve özel okullar arasında özellikle akademik yönden karşılaştırmalar yapılır, devletin ücretsiz olarak sunması gereken eğitim hizmetinin bir kısmını özel okullara devretmesi üzerinden hep öğrenci ve öğretmen sayıları, okullaşma oranları, akademik başarılar, ulusal sınavlardaki (LGS ve YKS) başarılar karşılaştırılır. Eğitim türleri açısından akademik liselerin devletin resmi kurumlarında sayıca azaldığı, İmam Hatip ve Meslek Liselerinin sayısının ağırlık kazandığı, buna bağlı olarak paralı eğitimin yaygınlaştırılmak istendiği özel okul sayısının oldukça arttığı gibi pek çok konu da bu karşılaştırmalarda kendine bir yer bulmaktadır.
Özel okulların daha güvenli, daha az öğrenci sayısıyla, daha çok sosyal aktiviteye olanak sunduğu, akademik başarıya odaklanabildiği, yabancı dil eğitimini daha iyi başardığı gibi olumlu yönleri öne çıkarılırken özlük hakları ve sosyal güvenceleri açısından öğretmen ve çalışanlarını daha çok mağdur ettiği, çalışma saatleri ve görev tanımlarındaki esneklik nedeniyle daha baskıcı bir yönetim şekli olduğu da oldukça konuşulan konular arsındadır.
MEB verileri ve İstatistikler ise okul öncesi de dâhil tüm kademelerde eğitime erişimin sayısal olarak arttığını gösteriyor. Eğitime erişimin artmasına rağmen özel okullardaki öğrenci sayılarının görece artması ya da okul dışında kalan çocukların hala bir sorun olmaya devam ediyor olması. ERG’nin raporlarına bakıldığında yaş büyüdükçe ve okul seviyeleri arttıkça okullaşma oranı düşüyor, buna bir de okula devam etmeyenlerin sayısı eklendiğinde zorunlu eğitim çağında 500 bine yakın öğrencinin eğitimine devam etmediği/edemediği görülüyor. Devlet ya da özel, çocuğun okul yaşamı sırasında ailelerin beklentilerinin tümünün karşılanması pek olası olamamaktadır. Anne-babanın yetiştiği çevre, eğitim seviyesi, iş hayatı ve edindiği yaşam tecrübesi bu beklentilerin en çok nerede karşılanabileceği konusunu da düşünmeye itmektedir.

İPA’NIN RAPORU
Bu çerçeveden bakıldığında İstanbul Planlama Ajansı (İPA)’nın Kent Gündemine Bakış Eylül 2024 raporu “Eğitim Kurumlarında Özelleşme ve Dönüşümün Eğitim Hakkı Üzerinden Değerlendirilmesi” başlığıyla resmi/özel okullar bağlamında hem genel hem de İstanbul özelinde bazı önemli bilgileri veriyor.
Örneğin; 2022-2023 itibarıyla Türkiye’de okul öncesi kurumlar arasında özel öğretim kurumlarının oranı %19,76 iken, bu oran İstanbul’da %43,43’e çıkmaktadır. İstanbul’da 2012-2013 eğitim öğretim yılında %17,93 olan özel ilkokul oranı, 2022-2023 eğitim öğretim yılında %35,44’e yükselmiştir. Türkiye ve İstanbul’daki özel ortaokulların tüm ortaokullar arasındaki oranına bakıldığında İstanbul’da Türkiye’ye göre üç kattan fazla özel ortaokul bulunduğu görülüyor.
Rapora göre Türkiye’deki özel lise sayısı tüm liselerin %46,2’sini, İstanbul’da ise %68,10’unu oluşturmaktadır. Türkiye’de özel liselerde okuyan öğrencilerin oranı %8,48 iken İstanbul’da bu oran %12,26’dır. Türkiye’deki mesleki ve teknik liselerin sadece %0,79’u özel meslek ve teknik lisesi iken bu oran 2022-2023 döneminde %6,45’e çıkmıştır. İstanbul’da ise bu oranlar %1.25’ten %5.64’e çıkmıştır. Türkiye’de okullarda aynı tip homojen bir yapının içerisinde eğitim veriliyor öğrenciler de bu yapının içerisinde eğitim alıyorlar. Eğitim, devletin resmi okullarında da özel okullarda da veliler için lüks olmasa bile pahalı bir yatırım. Anne babanın geliri, eğitim durumu, sosyal kültürel özellikleri ne ise öğrencilerin de devam ettikleri okullar da ona göre oluyor. Bu okullarda okuyan diğer tüm öğrencilerin de durumu sosyal, kültürel ve ekonomik açıdan üç aşağı beş yukarı birbirlerine benziyor. Devlet okullarında ya da özel okullarda da benzer bir yapı vardır. Aileleri birbirine benzeyenlerin çocukların okullarıdır o okullar, eğitim olanakları açısından çok kısıtlı olan okullarda hiç olanağı olmayan vatandaşların çocukları okur. Eğitim verenler de görenler de çan eğrisinin orta göbeğine yerleşmişlerdir.

HIZLANDIRILMIŞ GELECEK!
Türkiye’nin en dâhi öğrencisi olun en pahalı özel okulda maddi gücünüz yoksa okuma şansınız binde bir ya vardır ya yoktur yani işiniz şansa kalmıştır, mümkün değildir. Eğitim politikacıları, eğitim emekçileri, eğitim verenler ve eğitim görenler yani hepimiz, işte bu tablo içerisinde hızlandırılmış eğitim çabasındayız. Her şey bir an önce bitsin istiyoruz, bu yılı sindirmeden gelecek yılı önümüze indirmeye çalışıyoruz. Birinci dönem bitince ikinci dönemi atlayalım geleceğe bakalım diyoruz.
Gelecek dediğimiz de hızlandırılmış gelecek. Okul öncesinden Liseye hatta Liseden Üniversiteye kadar mevcut yapıdaki eksiklikleri gideremeden belki de görmeden önümüze bakalım diyoruz. Sınavların yarattığı sosyal duygusal ve ekonomik baskıyı gideremeden sınavlara hazırlıyoruz gençleri ergenleri. Akademik liseleri toparlayamadan meslek liselerini meslek liselerini çözemeden okula gidemeyen gençleri göremiyoruz. Öğretmenlerin özlük haklarından ekonomik özgürlüklerine, aday öğretmenlikten başöğretmenliğe aralarında oluşan statü farklarından, eşit işe eşit ücret girdabından, öğretmen atamalarından mülakata özel okul/devlet okulları farklılaştırılmasından kurtulamıyor ve çözüm bulamıyoruz.
Sınavlardan, bitmeyen kaygılardan kurtulamıyoruz. Okullarda MEB’in de ısrarla üzerinde durduğu disiplin vakalarından ve akran zorbalığından mutsuz gençlikten, umutsuz ebeveynden tükenmiş öğretmenden söz etmekten kurtulamıyoruz.
Şubat- Haziran dönemi eğitim açısından yokuştan aşağı inen iki tekerlekli bisiklet gibiyiz. Öğretmenler açısından mevcut müfredat programlarının yetiştirilmesi, öğrencilere yazılı ve performans notları ile değerlendirilmesi ve branşları uygun ise LGS ve YKS sınavlarına dönük öğrencilerin sınava hazırlıklarının yürütülmesi,
Öğrenciler açısından sınıf geçme yönetmeliğine göre derslerini başarmak zorunluluğu ve sınıflarını geçmek, sosyal ve duygusal sağlamlık, sınavlara hazırlık, sınavlara girmek ve tercihlerde bulunmak.
Veliler açısından çocuklarının akademik başarısını takip etmek, beklentilerinin karşılanması yönünde sorumluluk almak, çocuklarının iyi eğitim almasına fırsat yaratmak, ekonomik yeterlilik yaratmak. Mevcut koşullarda çocuklarına uygun okul seçimleri yapmak karar vermek.
MEB açısından nitelik ve nicelik açısından olması gerekenleri sözde ve yazıda değil uygulamada gerçekleştirebilmek. Nitelikli eğitim, erişilebilir eğitim, okul öncesi eğitimin zorunlu kılınmasını sağlamak, sürekliliği olan teknolojik alt yapısı güçlü okullar yaratmak, okullaşma oranının yükseltilmesi görevlerini yerine getirilmesi.
Özel okullar açısından, yeni yılın ücretlerini belirlemek, okul tanıtımları düzenlemek, reklam yapmak, bursluluk sınavları yapmak, erken kayıt dönemi altında gelecek yılın ücretlerini şimdiden toplamak, mevcut öğretmenlerini performans açısından değerlendirmek, iş akitlerini yenilemek ve yeni öğretmenlere kapılarını açmak, potansiyel velilere ulaşmak ve onları ikna etmek vb.

Kaynak

https://ipa.istanbul/wp-content/uploads/2024/10/KENT-GUNDEMI-EGITIM2.pdf