banner

Öğretmenlerin mesleki gelişimi: Gereksiz bir masraf!




Kayhan Karlı - YÖM Okulları Kurucusu

kayhan_karliBugünlerde pek çok ortamda eğitim 2023 vizyon belgesi üzerine tartışmalar duyuyorum. Kafalarda soru işaretleri var... Özellikle uygulama boyutunda kaygı ve endişeler olduğunu görüyorum. Ziya Hoca ne kadar kalacak? sorusu da en çok gündeme gelenlerden biri. Elbette bu soruların yanıtları bende yok. Ve elbette bu konuda görüşlerim var! Ancak onlar başka bir yazının konusu, belki ileride yazarım. Bu yazıda, vizyon belgesi ışığında eğitim sistemimizin genel olarak nasıl evrileceğini anlatacağım.
2003 yılından bu yana ülkemizin neredeyse her bölgesinde, her şehrinde, her kasabasında resmi ve özel okullarda meslektaşlarım ve ebeveynlerle çalışıyorum. Edindiğim tecrübeye dayanarak, bazı konuların altını çizmek gerektiğini düşünüyorum.
Bunlardan ilki ve bana göre en önemlisi, öğretmenlerin mesleki gelişimi ve yüksek lisans yapmalarıdır. Burada öncelikle vurgulamak isterim ki öğretmenler mesleki olarak geliştirilemezler! Bu nedenle öğretmenlere eğitim vermek gereksizdir!!! Geçtiğimiz yıl bir konferansta yine bu başlıkla konuşma yaptığımda, herkes bana şaşkınlıkla peki siz neden yapıyorsunuz? sorusunu sormuştu. Son yıllarda yayınlanan araştırmalarda da görebildiğimiz gibi, insan beyni özellikle 25 yaşından sora her yıl daha katı ve öğrenmeye kapalı hale geliyor. Yıllar geçtikçe de konfor alanlarımızın sınırlarını kalınlaştırıyor ve farkında olarak veya olmayarak değişime, yeni durumlara ve en önemlisi öğrenmeye direnç göstermeyi artırıyoruz. - Gerçi ülkemizdeki pek çok genç meslektaşımın dirençlerine bakarak araştırmaları bile değiştirmek gerekebilir! - Yetişkinler için mesleki gelişim nasıl olmalı? sorusunun cevabını işim gereği çokça araştırıyor ve sorguluyorum. Bilimsel araştırmalardaki beyinle ilgili yeni bulgu ve tecrübeler ışığında, bunun iki yolu olduğunu artık söylüyorum:

A. Ödül ve Ceza Yöntemi
Nasıl yani? dediğinizi duyar gibiyim. Ancak yetişkinlerin öğrenmesi için iki temel tetikleyiciden biri ne yazıktır ki ödül ve ceza yöntemidir. Bunun en iyi örneği, özel sektör çalışanlarına verilen eğitimler... Pek çok kurum çalışanlarına eğitimler aldırıyor. Bu eğitimlerin bazıları içerik ve tasarım açısından son derece kötü olduğu halde, katılımcıların aldıkları eğitimi işlerine yansıttığını görebiliyoruz. Öğretmenler için çok kötü tasarlanan ve uygulanan mesleki gelişim çalışmaları olduğu gibi, mükemmel olanları da var. Her iki durumda da öğretmenler aldıkları eğitimleri sınıfa neredeyse hiç taşımıyor, eğitimler değişim ve gelişim yaratmıyor! Bazı özel okullarda ise alınan eğitimlerin sınıflara yansıdığını görüyor ve şaşırıyoruz! Ve araştırdığımızda anlıyoruz ki orada sıkı bir performans yönetimi ya da sosyal ödüller var!
Özetle, yetişkinlerin öğrenebilmesi için, ya merak duygusuyla çaba göstermesi ya da bir bedel ödeme ihtimalinin olması gerekiyor. Ödül ve ceza yöntemleri ki bunun başında performans yönetim modelleri geliyor, bir şekilde mecburiyetleri getirirken bedelleri de göz önüne seriyor! Bu durumda yetişkinler, işlerini kaybetme gibi bir bedel ödememek için öğreniyor ve işlerine yansıtıyorlar. Bu yöntem en azından işe yarıyor fakat eğitim sistemimizde bu yöntemi uygulamak mümkün değil, denendi ve işe yaramadı...
B. İçsel Motivasyon
Yetişkinlerin öğrenmesi ve uygulamaya geçirmesini sağlayan ikinci yolun, merak duymaları ve öğrenme çabası içine girmeleri olduğunu az önce söylemiştim. Yetişkin bir öğrenen olan eğitimci ve ebeveynler için öğrenme ve gelişim süreçleri tasarlanırken, bu hedefin göz önünde bulundurulması gerekir. Ancak bu tasarımların uygulandığı ekosistemlerdeki liderlik tutumları da en az tasarımlar kadar önemli hatta çoğu zaman daha da önemli. Hayata geçmesini sağlayacak olan besleyici ve dönüşümsel liderlik tutumları kurumda yoksa, eğitimler yine işe yaramıyor çünkü...
Bu durumda hemen aklımıza gelen İçsel motivasyon nasıl sağlanır? sorusunun cevabını verelim:
a. Karar verme otonomisi: Her birey içinde bulunduğu ekosistemde duyulmak ve kabul görmek ister. Karar ve görüşlerin paylaşıldığı okullarda eğitimciler kabul görüldüklerini hissedeceği için, birinci içsel motivasyon kaynağı oluşur. Bir de bunun olmadığı ve yok sayıldığınız bir ortamda çalıştığınızı düşünün!
b. Gelişim ihtiyacı: Her birey içinde olduğu ekosistemde - temel ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra - gelişmek ve daha iyisini yapmak ister. Bu nedenle, kabul ihtiyacını karşıladıktan sonra kendine sürekli Peki ben bu işte gelişiyor muyum? diye sormaya başlar. Düşünün ki yıllardır çalıştığınız kurum sizi hiç geliştirmiyor aksine sünger gibi sıkıldığınızı hissediyorsunuz, ne yapardınız?
c. Yaşam Amacına Uygunluk: Her birey yukarıdaki iki ihtiyacını karşıladıktan sonra, Yaptığım iş benim yaşam amacımla uyumlu mu? diye sorar, sorgular. Bu nedenle özellikle yukardaki ilk iki içsel motivasyon kaynağı gelişmemiş öğretmenlerin pek çoğu, çalışmak zorunda olmasa, okullarda öğretmenlik yapmazlar. Bu, gelişmiş ülkelerde özellikle genç öğretmenlerin meslek değiştirmelerinin temel sebebidir. Bizde ise iş ve meslek değiştirmek neredeyse imkansız olduğu için, özellikle devlet okullarındaki öğretmenler öğrenilmiş çaresizlik ve umutsuzluk içinde duyarsızlaşarak mesleği yapıyor-muş gibi davranıyorlar... O zaman bu üç içsel motivasyon kaynağını sağlamak için okul ekosistemlerinde gereken davranış ve tutumlar nedir? diye sorduğunuzu da duyuyor gibiyim!
Karar verme otonomisini oluşturmak için, paylaşılan ve empatik liderlik tutumları sergilemek gerekir.
Gelişim ihtiyacını anlayabilmeleri için sürekli ve sürdürülebilir şekilde takdir edici sorgulamalar yoluyla ileri besleyen geribildirim vermek gerekir. Yaşam amacına uygunluğu anlamak için ilk ikisini gerçekleştirin, bu üçüncü zaten yaşamsal tutkunun meslekle örtüşmesini sağlayacaktır. Hobilerine ve kişisel ihtiyaçlarına zaman ayırmalarını sağlayın.
Sonuç olarak, öğretmenlerin mesleki gelişimlerinin sağlanması ve bunun da hızlı bir şekilde yapılması gibi büyük hedeflerin sadece akademik araştırmalar yapan sevgili meslektaşlarımıza bırakılması değil, saha ve akademi tecrübelerinin harmanlandığı bir ekip çalışmasına teslim edilmesi doğru olacaktır. Bu amaçla çalışırken de özgün bir model oluşturmak, sistemsiz ekosistemde kalıcı izler bırakmak olacaktır. Yüksek lisans içeriklerinin yine içsel motivasyon oluşturacak şekilde tasarlanması ve uygulama ekosistemlerinde yukarıda sözünü ettiğimiz liderlik tutumlarının oluşması için de bir liderlik akademisi kurulmalı, araştırma temelli okul liderliği süreçleri iyileştirilmelidir. Evet tüm bunlar üç yıl ve ötesi bir vizyon gerektiriyor ancak başlamak bitirmenin yarısıdır diye bir söz var, hele bir başlansın...

YASAL UYARI:

Yayınlanan köşe yazısı ve haberlerin tüm hakları ESM Yayıncılığa aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz.


Kayhan Karlı Yenilikçi Öğrenme ve Öğretme Merkezi Kurucusu

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
Önceki Sonraki

Futbol yerine okullar açılacak mı tartış…

Kayhan Karlı - Eğitimci - Yazar Bu yazımda güncel...

Eğitimde Yeni Norm(al) Arayışları!

Kayhan Karlı - Eğitimci - Yazar Covid19 salgın gü...

Liselere Giriş Sınavları hakkında bir gö…

Kayhan Karlı / Eğitimci - Yazar Bu sınav hem içer...

Korona günlerinde eğitimin dokunaklı hal…

Kayhan Karlı / Eğitimci - Yazar Herkes açısından ...

Sosyal ve Duygusal Öğrenme için ne yapıy…

Kayhan Karlı - Eğitimci / Yazar Eğitim dünyasında...

Özel okul fırtınası!

Kayhan Karlı - Eğitimci-Yazar Bugünlerde pek çok ...

Kayhan Karlı: Özel okul kaosu!

Kayhan Karlı / Eğitimci-Yazar  Son dönemlerd...

Girişimci ruhlu öğrenme yoldaşı öğretmen…

Kayhan Karlı / Eğitimci - YÖM Okulları Kurucusu S...

Nitelik mi? Nicelik mi?

Kayhan Karlı / Eğitimci - YÖM Okulları Kurucusu O...

Kayhan Karlı: Anlamlı bir öğrenme yılı o…

Kayhan Karlı - Eğitimci – Yazar/ YÖM Okulları Kuru...

Kayhan Karlı: Söylemek, istemek gerek!

Kayhan Karlı / YÖM Okulları Kurucusu Eğitim, bu ü...

Yeni Okul Paradigması!

Kayhan Karlı / YÖM Okulları Kurucusu Son yıllarda...

Özel okullar mı? Bağımsız okullar mı?

Kayhan Karlı - YÖM Okulları Kurucusu Aslında özel...

Öğretmenlerin mesleki gelişimi: Gereksiz…

Kayhan Karlı - YÖM Okulları Kurucusu Bugünlerde p...

Eğitim Sistemi mi yoksa Sistemin Eğitimi…

Kayhan Karlı - YÖM Okulları Kurucusu Eğitim siste...

Ödev mi? Görev mi? Görev savma mı?

Kayhan Karlı / YÖM KurucusuOkul dönemi hızlı bir ş...

Müfredat değil ekosistem

Kayhan Karlı / YÖM Kurucusu Sonunda uzun ve hiç u...

Eğitim gerekli midir?

Kayhan Karlı / YÖM Kurucusu 15 Temmuz kalkışmasın...

Dünya´yı güzellik kurtaracak!

Kayhan Karlı / Yenilikçi Öğrenme ve Öğretme Merkez...

İlk söz: Eğitim Gerekli midir?

Kayhan Karlı / YÖM | Yenilikçi Öğrenme Merkez...

Odaklanmış öğrenenler oluşturmak için…

Kayhan Karlı / YÖM Kurucusu Son dönemde hem eğiti...

Atom Karınca öğretmenime saygıyla

Kayhan Karlı / Yenilikçi Öğrenme Merkezi Kurucusu ...

İnnovatif-Yenilikçi Okulların DNA´sı

Kayhan Karlı / Yenilikçi Öğrenme Merkezi Kurucusu ...

Öğrenme odaklı okul mekanları

Kayhan Karlı / Kurucu /Yenilikçi Öğrenme Merk...

Okullarımız Yeni Döneme Hazır mı?

Yeni bir eğitim dönemine hazırlıkların başladığı ş...

Tasarım Odaklı Düşünme Eğitimi Nasıl Dön…

Tasarım Odaklı Düşünme (TOD) bir anlayıştır. TOD,...

Hızla değişen dünyamızda öğretmenlik…

21. Yüzyıl geldi ve büyük bir hızla toplum yaşamı ...

Öğrencilerinizi harekete geçirebileceğin…

Seni ne motive eder? Kendimize belki de sormamız g...

Öğrenci merkezli ölçme-değerlendirme

Eğitim dünyamızda belki de en çok sınavlardan ve s...

Öğrencilerde üst biliş geliştirmek için …

Yeni bir döneme başlarken sınıflarda öğrenmenin ka...

Değerler eğitimi mi yoksa değerleri olan…

Kayhan Karlı, Şura'da tartışma konusu olan Değerle...

Dönüşümlü düşünme (2)

Aslında yaşamın içinde çok ihtiyacımız olan “Dönüş...

Dönüşümlü düşünmenin sınıflandırılması

Kayhan Karlı yazdı: Dönüşümlü düşünmenin sınıfland...

Sınıflarda üst düzey düşünme becerilerin…

Yeni bir eğitim ve öğretim yılına girdiğimiz bu ay...

Demokratik Toplum ve Eğitim

Bu yazıyı yazmak benim için oldukça zorlayıcı oldu...

21. yüzyılın okulu için yeni bir pozisyo…

Öğretmenlik mesleğinde deneyimin önemi, gerçekten ...

Son 10 yılda eğitimde neler yaşandı?

Artı eğitim’in onuncu yılına ulaşmış olmak gerçekt...

Meslektaş Çemberinde kendi çayını demle.…

Geçtiğimiz günlerde edsurge sitesinde bir yazıyı o...

Merak ve soru sorma becerileri…

Geçtiğimiz aylarda bir okulda öğrenme yoldaşlığı y...

Eğitimde İnovasyon yani Eğitinovasyon…

Son yıllarda inovasyon hakkında neredeyse tüm sekt...

Flipped Classroom yani Tersyüz Sınıflar

Ken Robinson kendisiyle yapılan bir röportajda ¨öğ...

Yaratıcı Düşünme Eğitimi...

Birçok ülke, okullarının yaratıcı düşünmeye verdiğ...

Okul temelli, iş ile bütünleşik mesleki …

Son dönemde pek çok ortamda okulda koçluk ve öğret...

Öğrencilerinize öğrenme yoldaşlığı yapab…

Yıllar içinde pek çok bilim insanı nasıl öğreniyor...

Öğretmenler Günü ve Ötesi…

Her yıl bu dönemde öğretmenler hatırlanır, yazılar...

Öğrencinin öğrenmesini geliştirmek için …

Son yıllarda eğitimcilerle her düzeyde çalışmaları...

Yeni liderlik...

Geleneksel liderler ve geçmişin liderliği 21. Yüzy...

Okullar için ‘özdeğerlendirme’ kriterler…

Bu ay  Özel Okulların özdeğerlendirmesi hakkı...

‘Karar almak aslında bir vazgeçmedir, te…

"Üniversite adayları, tam şu günlerde tercih liste...

ÖRAV’a ‘siyasi linç’ mi uygulanıyor?

Bu yazımda, uzun süredir yazmakta olduğum köşemi k...

Düşünme becerilerini artıran öğrenme ort…

Onca kalabalığın ve koşuşturmanın içinde kendi dün...

Sınıfı Yönetmek mi? Öğrenmeyi Yönetmek m…

Sınıfı Yönetmek mi? Öğrenmeyi Yönetmek mi? Öğ...

Okul neden değişecek!

Önümüzdeki yıllarda okul ve öğrenme süreçlerinin b...

Öğrenme ortamları tasarım mühendisi olar…

Bilgeliği üç yolla öğrenebiliriz; ilki yansıtma ki...

Eğitimde teknoloji entegrasyonunda öğret…

Etkili öğretmenler öğrencilerinin ilgisini çekmek ...

Türkiye Özel Okullar Birliği Eğitim Semp…

Her yıl olduğu gibi bu yılda Türkiye Özel Okullar ...

Ödev ve Motivasyon; Ev ödevinde işe yara…

Günümüzde pek çok öğrenci ev ödevi olarak verilen ...

Etkin Öğrenme...

Etkin öğrenme, hem öğretmenlerin hem de öğrenenler...

Öğretmenin Sınırı Yok Projesinden Öğrend…

Öğretmenin Sınırı Yok Projesinden Öğrendiklerimiz....

Sorular mı? Cevaplar mı?

“İyi öğretme sanatı, öğrencilerin ne olduğunu bild...

Mesleki Gelişimin sınıflara ve öğrenci b…

Son yıllarda okullarda meslektaşlarımızla yaptığım...

2050’ye Doğru Eğitim Sistemimiz

Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) rakamlarına göre,...

2030 Yılının Çalışanları Okullu Oluyor…

Bu yıl 4+4+4'le okula ilk adımını atan minikler 20...

Öğretmene Bonservis ve Sınav…

Eğitimcilerin tatilde oldukları Ağustos ayında yin...

Eylül 2011’den Eylül 2012’ye Bakış…

Bir eğitim yılını daha geride bıraktık. Tartışmala...

Öğrenme ve Liderlik Üzerine

Öğrenme ve Liderlik Enstitüsü’nün Gerekçesi ve Yap...

Öğretmenleri kim eğitecek?

Son günlerde herkes öğretmenlerin yetersizliği ve ...

Öğretmenin, öğrenci başarısına katkısı n…

Yeni Zellanda Auckland Üniversitesi’nde eğitim pro...

Bir öğretmeni büyük öğretmen yapan nedir…

“Her gerçeğin dört köşesi vardır. Bir öğretmen ola...

Ya bütün şıklar yanlışsa? Sokrat hizmet …

Öylesine bir dönem yaşıyoruz ki çocuklarımız maruz...

Kayhan Karlı: Dijital bilgelik yolculuğu…

Ocak ayının son haftasında Türkiye Özel Okullar Bi...

Mesleki Gelişim ama NASIL?

Bugünlerde pek çok kişi eğitim ile ilgili sorunlar...

Öğrenme yoldaşı kimdir?

Öğrenme yoldaşlığını, meslektaşların birlikte çıka...

Cumhuriyetin 100. yılında öğretmen profi…

Bu yıl okula başlayan yedi yaşındaki çocuklarımız ...

Bilmek, öğrenmek ve anlamak

Bugünlerde eğitimciler okulları ve kendilerini yen...

Okul ve öğrenme

Eğer öğrencilerimizi hayatlarının geri kalanı için...

Kayhan Karlı - Öğretmen Akademisi

Kayhan Karlı Yenilikçi Öğrenme ve Öğretme Merkezi Kurucusu


Egitimtercihi.com
5846 Sayılı Telif Hakları Kanunu gereğince, bu sitede yer alan yazı, fotoğraf ve benzeri dokümanlar, izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden kesinlikle kullanılamaz. Bilgilerin doğru yansıtılması için her türlü özen gösterilmiş olmakla birlikte olası yayın hatalarından site yönetimi ve editörleri sorumlu tutulamaz.