1999 yılında üniversiteye geçiş sisteminde yapılan köklü değişiklikler sonrası 'alan içi', 'alan dışı' ve alanlar arasında da 'katsayı farkı' uygulaması getirilmişti. Bu yıldan itibaren uygulanan katsayı farkı ile meslek lisesi öğrencileri alanları ile ilgili öğretmenlik programı dışında bir lisans programına yerleşemez duruma gelmişti.

Bu uygulamanın sonucu olarak meslek liseleri, yükseköğretime devam etmek isteyen öğrenciler açısından cazibesini yitirmiş ve ortaokul mezunlarının yaklaşık yarısı (1996-97 yılında yüzde 49,4) mesleki eğitime devam ederken 2000 sonrası bu oran hızla düşmeye başlamıştı.

Bunun üzerine 2001 yılında büyük bir hızla kan kaybeden mesleki eğitimi cazip hale getirmek ve hareketlendirmek için meslek liselilerin meslek yüksekokullarına sınavsız geçişi yasalaştı. 2002 yılından itibaren ise meslek lisesi mezunlarının herhangi bir sınava tabi olmaksızın belirli önceliklere göre sınavsız geçişle alanları ile ilgili meslek yüksekokullarına yerleştirmeleri yapılmaya başlandı. Sınavsız geçiş, 2002 yılından itibaren aynen uygulanmaya devam ediyor.

Peki nedir bu Sınavsız geçişin detayları;

Sınavsız Geçiş yerleştirme işlemleri Nasıl yapılacak?

1. Mezuniyet yılı daha büyük (yeni mezun) adaylara öncelik verilir.

2. Aynı yıl mezun olan adaylar arasında öncelik okul türüne göre Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise veya AnadoluMeslek Lisesi, Meslek Lisesi, çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi sırasında verilir.

3. Mezuniyet yılı ve okul türü aynı olan adaylardan aynı METEB içinde olanlara öncelik verilir.

4. Mezuniyet yılı, okul türü ve METEB içi, METEB dışı bilgileri aynı olan adaylardan OBP.’si yüksek olan adaylara öncelik verilir.

5. Yukarıda sayılan tüm bilgileri aynı olan adaylardan doğum tarihi büyük (yaşı küçük) olana öncelik verilir.

Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi (METEM) ortaöğretim mezunları da Sınavsız Geçiş için tercih yapabilirler.

Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan veya mezun olabilecek durumda olan adayların kendi alanları dışındaki meslek yüksekokulu ve açık öğretim programları ile tüm lisans programlarına yerleştirilmelerinde, bu adayların 2013-ÖSYS puanları kullanılacaktır.

 SIKÇA SORULAN SORULAR

Sınavsız geçiş hakkında en çok sorulan sorular ve yanıtları;

1. Düz Lise mezunuyum sınavsız geçiş yapabilir miyim?

CEVAP: Hayır. Sınavsız geçiş sadece Meslek Liselerinin ilgili alanından mezun olanlara sağlanan bir haktır.

2. Sınavsız geçiş kaldırılmış veya kaldırılacakmış doğru mu?

CEVAP: Sınavsız geçişin kaldırıldığı söylentisi yıllardır var ama bu doğru değil. 2013 ÖSYM Kılavuzunda yer almakla birlikte sınavsız geçiş kaldırılmadı. Hatta 4+4+4 olarak bilinen yasada da yer verildi. 

3. Sınavsız geçişe ne zaman başvuru yapabilirim?

CEVAP: Sınavsız geçiş başvuruları YGS başvuruları ile aynı tarihlerde yapılmaktadır. 02-15 Ocak tarihleri arasında yapılabilecek.

4. Sınavsız geçişe nasıl başvuru yapabilirim?

CEVAP: Sınavsız geçiş başvuru yapmak isteyenler. “YGS.’ye girmek istemiyorum, sadece Sınavsız Geçişe başvurmak istiyorum..” seçeneğini işaretleyenler 10,00 TL.’yi kılavuzun son sayfasında belirtilen bankalardan birine yatıracaklardır.

(Sınavsız geçiş hakkı olup ayrıca, sınava girmek isteyen adaylar da “YGS.’ye girmek istiyorum”; seçeneğini işaretleyecekler ve bu seçeneği işaretleyenler 40,00 TL.’yi, belirtilen bankalardan birine yatıracaklardır .)

DİKKAT: Sınav ya da sınavsız geçiş ücretini yatırmak ÖSYS.’ye başvuru için yeterli değildir. ÖSYS başvurusu Kılavuzda belirtildiği şekilde tamamlanmalıdır.

5. Sınavsız geçiş için başvurumu yaptım şimdi ne olacak? Tercihimi ne zaman yapacağım?

CEVAP: Sınavsız geçiş için başvurduktan sonra aday LYS sınav sonuçlarının açıklanması sonrasında başlayacak Üniversite Tercih dönemini bekleyecektir. Sınavsız geçişe başvuran aday  ÖSYM Tercih Kılavuzunda yer alan ve kendisine sınav geçiş hakkı verilen bölümleri tercih ettiği anda sınavsız geçişe başvurmuş sayılacaktır. Özetle tercih sürecinde melek liseli olmayan adaylarla aynı adımları takip edecektir.

6. Başvuru sonuçları ne zaman açıklanır?

CEVAP: Sınavsız geçiş başvuru sonuçları diğer yerleştirme sonuçları ile birlikte açıklanacaktır.

7. Çok eski yıllarda Meslek Lisesi mezunuyum. Halen sınavsız geçiş hakkım bulunuyor mu?

CEVAP: Yerleştirme öncelikleri göz önünde bulundurulursa var. Ancak yerleştirme önceliklerinden de anlaşılacağı üzere öncelik yeni mezunlardadır.

8. Daha önce sınavsız geçişle bir yere yerleştim, sınavsız geçişe yeniden başvuru yapabilir miyim?

CEVAP: ÖSYM kılavuzunda bu konuda bir engel yok. Başvuru yapabilirsiniz, fakat yukarıda da belirtildiği gibi öncelik yeni mezunlardadır.

9. Meslek Lisesi mezunuyum, YGS sınavına da girdim ve iyi veya kötü bir puan geldi. ÖSYM beni sınavsız geçişle mi yoksa puanla mı yerleştirecek?

CEVAP: Meslek Liseli olmayan bir öğrenci meslek liselilerin sınavsız yerleştikleri ve kontenjanı 10 olan bir bölüme başvuran  11. öğrenci olsun; bu öğrenci diğer 10 öğrenciden daha fazla YGS puanı bile alsa diğer 10 öğrenci sınavsız geçiş haklarından dolayı önceliklidir. Dolayısıyla sınavsız geçilen bölümlerde puan üstünlüğü, ilgili meslek lisesi mezunu olmayanlar arasında geçerlidir.

10. Başvuru yaparken sadece YGS sınav ücretini ödedim  sınavsız geçişe başvuru yapabilir miyim?

CEVAP: Evet yapabilirsiniz. Ödediğiniz YGS başvuru ücreti sınavsız geçiş başvuru ücretini de kapsamaktadır.

11. Sınavsız geçişle Açık öğretim okuyabilir miyim?

CEVAP: Evet okuyabilirsiniz. Meslek liselerinin ilgili alan mezunları sınavsız geçişle Açık öğretime yerleşebilirler...

12. Çok eski yıllarda meslek lisesinden mezun oldum. Ben başvurumu nasıl yapabilirim?

CEVAP: Diğer adaylar gibi başvurunuzu yapacaksınız. Ocak ayında başvurup Temmuzda tercih yapacaksınız.

13. Yerleşme şansım Nedir?

CEVAP: Yerleşme şansınızın olması tamamen istediğiniz bölümle ilgili bir durumdur. Bazı bölümlerde sınavsız geçişle başvuran aday sayısı kontenjanlardan az olduğu için meslek liseli olmayanlar puanla bile alınmaktayken bazı bölümlerde son yılda mezun olan meslek liseliler veya ilgili METEB dışında hiç kimseye yerleşme şansı kalmamaktadır. Bu bölümle ilgili bir durumdur.

14. Düz lise mezunuyum yerleşme şansım nedir?

CEVAP: Meslek liselilerin sınavsız geçişle başvuru yapabilecekleri bölümlerde öncelik meslek liseli öğrencilerinindir. Düz lise öğrencisi sınavdan tam puan bile alsa öncelik Meslek Liseli öğrencilerindir. Bölümü tercih eden tüm meslek liseliler önceliklerine göre yerleştikten sonra halen kontenjan boş ise bu durumda Genel, Anadolu veya fen lisesi mezunları puan üstünlüğüne göre yerleştirilirler.

Özetle; Bir meslek lisesi mezunu tıp, eczacılık, diş hekimliği gibi programları yazabilir ve herhangi bir puan kaybına uğramadan yeterli puanı almışsa bu programlara yerleşebilir. Fakat bir genel lise mezunu yazsa bile, Odyometri, ilk Acil yardım, Anestezi (çok nadir genel lise mezunlarına sıra gelmekte) gibi önlisans programlarına yerleşmesi zordur.

Eğitmtercihi

HAYATİ OKTAY

Twitter.com/hayatiokty